Ζόραν Μαμντάνι: Γιατί η εκλογή του δείχνει πολιτική μετατόπιση στις ΗΠΑ

Η εκλογή του δεν είναι απλώς αλλαγή σελίδας για τη Νέα Υόρκη, αλλά και σύμβολο μιας βαθύτερης πολιτικής μετατόπισης στις Ηνωμένες Πολιτείες

 

Ο 34χρονος δημοκρατικός σοσιαλιστής Ζόραν Μαμντάνι είναι ο νέος δήμαρχος της Νέας Υόρκης. Το πολιτικό «θαύμα» του προκάλεσε αίσθηση σε ολόκληρη τη χώρα, σηματοδοτώντας τη νίκη της προοδευτικής πτέρυγας των Δημοκρατικών και την ήττα του άλλοτε πανίσχυρου πρώην κυβερνήτη Άντριου Κουόμο, τον οποίο ο Μάμντανι νίκησε για δεύτερη φορά μέσα σε έναν χρόνο.

 

Η εκλογή του, όπως αναφέρει το CNN, δεν είναι απλώς αλλαγή σελίδας για τη Νέα Υόρκη, αλλά και σύμβολο μιας βαθύτερης πολιτικής μετατόπισης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Μαμντάνι , γιος μεταναστών, μουσουλμάνος και σοσιαλιστής, κατάφερε να ενώσει μια απρόσμενα ευρεία συμμαχία εθελοντών και υποστηρικτών γύρω από το μήνυμά του: μια πόλη πιο δίκαιη, πιο προσιτή και πιο ανθρώπινη.

 

Από το περιθώριο στην κορυφή

 

Η πορεία του Μαμντάνι μοιάζει βγαλμένη από σενάριο. Γεννήθηκε στην Ουγκάντα, μεγάλωσε στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη σε ηλικία επτά ετών. Ο πατέρας του, Μαχμούντ Μαμντάνι, είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και η μητέρα του, η διάσημη Ινδή σκηνοθέτρια Μίρα Ναΐρ, έχει υπογράψει ταινίες όπως το Monsoon Wedding και το Mississippi Masala.

 

Πριν μπει στην πολιτική, ο νεαρός Ζόραν δούλευε ως σύμβουλος στέγασης για οικογένειες που κινδύνευαν να χάσουν το σπίτι τους — και ράπερ με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Mr. CardamomΗ μικρή του μουσική καριέρα έγινε αντικείμενο χλευασμού από τους αντιπάλους του, με την εικόνα του —ημίγυμνος, φορώντας μόνο μια ποδιά σε βίντεο για τη γιαγιά του— να φιγουράρει σε τηλεοπτικές επιθέσεις εναντίον του. Ο ίδιος, όμως, μετέτρεψε την ειρωνεία σε όπλο: «Το θάρρος να εκτεθείς είναι το ίδιο που χρειάζεσαι για να πας από πόρτα σε πόρτα και να ζητήσεις την ψήφο του κόσμου», λένε οι συνεργάτες του.

 

Η καμπάνια που ξαναέγραψε τους κανόνες

 

Ξεκινώντας ως αουτσάιντερ, ο Μαμντάνι κατάφερε να οικοδομήσει ένα πρωτόγνωρο κύμα υποστήριξης χάρη σε μια ευρηματική, πολυγλωσσική ψηφιακή καμπάνια. Μιλώντας σε βίντεο στα ΟυρντούΜπενγκάλι, Ισπανικά και Αραβικά, απευθύνθηκε σε κοινότητες που επί δεκαετίες ένιωθαν αποκλεισμένες από το πολιτικό κέντρο.

 

Ένα από τα πιο viral βίντεό του ήταν εκείνο για τη λεγόμενη “halal-flation”: ο υποψήφιος δήμαρχος περιπλανιόταν στους πάγκους με street food του Μανχάταν, μιλώντας με μικροπωλητές για την ακρίβεια στα φαγητά του δρόμου. Με ένα κουτί ρύζι στο χέρι και το στόμα γεμάτο, εξηγούσε πώς το δυσλειτουργικό σύστημα αδειών της πόλης κάνει το φτηνό φαγητό απλησίαστο.

 

Η ειλικρίνεια και η απλότητα αυτής της εικόνας —ενός πολιτικού που τρώει, ρωτά και γελά με τον κόσμο— έγινε σύμβολο της καμπάνιας του. Έτσι, μέσα σε λίγους μήνες, ο Μαμντάνι ροκάνισε τη διαφορά από τον Κουόμο, ενώ οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι real estate λόμπι δαπανούσαν εκατομμύρια για να τον σταματήσουν.

 

Η σύγκρουση με τον Κουόμο

 

Ο Άντριου Κουόμο, γόνος πολιτικής δυναστείας και πρώην κυβερνήτης της Νέας Υόρκης για σχεδόν 11 χρόνια, επιχείρησε με αυτές τις εκλογές την προσωπική του επιστροφή. Επιστρατεύοντας την εμπειρία του και τη στήριξη του κατεστημένου, προσπάθησε να παρουσιάσει τον Μαμντάνι  ως «επικίνδυνο ριζοσπάστη» και «εχθρό της αστυνομίας». Σε μια αμφιλεγόμενη ραδιοφωνική συνέντευξη, μάλιστα, γέλασε όταν ο παρουσιαστής υπαινίχθηκε ότι ο Μαμντάνι θα “χειροκροτούσε μια νέα 11η Σεπτεμβρίου”, προκαλώντας κατακραυγή και κατηγορίες για ισλαμοφοβία.

 

Όμως η τακτική του γύρισε μπούμερανγκ. Ο Μαμντάνι  απάντησε με ψυχραιμία και επαναδιατύπωσε τη στάση του για την αστυνομία, δηλώνοντας ότι «δεν θα μειώσει τη δύναμη», αλλά θα επιδιώξει «μεταρρυθμίσεις που χτίζουν εμπιστοσύνη και λογοδοσία». Εμφανίστηκε στις τελευταίες εβδομάδες της καμπάνιας παντού: σε εκκλησίες, ραδιοφωνικά προγράμματα, σούπερ μάρκετ εθνικών κοινοτήτων, ακόμη και σε freestyle rap battle στην Union Square. Το Σαββατόβραδο πριν τις εκλογές, έκανε περιοδεία σε έξι νυχτερινά μαγαζιά του Μπρούκλιν, χαιρετώντας νεολαία και DJ.

 

Ιστορική εκλογή, ιστορική μετάβαση

 

Ζοχράν Μαμντάνι

 

Η ορκωμοσία του Ζόραν Μαμντάνι θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2026. Θα είναι ο πρώτος μουσουλμάνος και πρώτος Νοτιοασιάτης δήμαρχος στην ιστορία της Νέας Υόρκης, καθώς και ένας από τους νεότερους που ανέλαβαν ποτέ το αξίωμα.

 

Δίπλα του θα σταθεί η σύζυγός του, Ράμα Ντουουάτζι, καλλιτέχνιδα συριακής καταγωγής, μόλις 28 ετών — και η πρώτη εκπρόσωπος της Generation Z που θα γίνει Πρώτη Κυρία της Νέας Υόρκης.

 

Το πρόγραμμά του περιλαμβάνει το πάγωμα των ενοικίων, τη δωρεάν μετακίνηση με τα δημοτικά λεωφορεία και την καθολική παιδική φροντίδα μέσω φορολόγησης των πλουσίων. Όπως είπε στην ομιλία του το βράδυ των εκλογών, «αν κάποια πόλη μπορεί να δείξει σε ένα προδομένο έθνος πώς να νικήσει τον Ντόναλντ Τραμπ, είναι η πόλη που τον γέννησε».

 

Η Νέα Υόρκη, πράγματι, ετοιμάζεται να αλλάξει ρυθμό — με έναν δήμαρχο που γνωρίζει από beat.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΝΕΑ