Επιστολή του περιφερειάρχη Θεσσαλίας στον πρωθυπουργό να ενταχθεί και η Θεσσαλία σε καθεστώς εκτάκτου ανάγκης λόγω της λειψυδρίας • Ανοίγει ο δρόμος για ιδιωτικοποιήσεις διά της πλαγίας οδού με τα γνωστά αποτελέσματα • Στερεύουν τα ευρωπαϊκά νερά.

Έχει αποτυπωθεί ευρέως ακαδημαϊκά και έχει επαληθεφθεί επανειλημμένα εμπειρικά πώς οι απανταχού νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις κάνουν τις κρίσεις... ευκαιρία: ευκαιρία για «ξεκαθάρισμα λογαριασμών», για διεύρυνση των ανισοτήτων αλλά και για οικονομικό «πάρτυ», στο οποίο χορεύουν αποκλειστικά και μόνο οι εργολάβοι και οι πάσης φύσεως ολιγάρχες. 

Στη χώρα μας, αυτό το σκηνικό δρομολογεί η κυβέρνηση με το μείζον και ζωτικό πρόβλημα της λειψυδρίας, αρχής γενομένης με fast track απευθείας αναθέσεις δισεκατομμυρίων και ίσως στο μέλλον με «ιδιωτικοποίηση διά της πλαγίας οδού» αλλά και της «ευθείας».

Το αποτέλεσμα θα είναι το γνωστό: οι πολίτες θα πούν το νερό... νεράκι και θα το χρυσοπληρώσουν, την ώρα που θα έχει τεθεί υπό εκμετάλλευση για κερδοσκοπικά εγχειρήματα.

Οι 3+1 περιοχές σε συναγερμό

Η ΡΑΑΕΥ, που χρησιμοποιήθηκε ως φύλλο συκής από την κυβέρνηση, έχει ήδη κηρύξει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τη Πάτμο και τη Λέρο, ενώ πριν λίγα 24ωρα τέθηκε επισήμως σε συναγερμό και η Αττική ανοίγοντας το δρόμο για έργα άνω του μισού δισ. ευρώ που θα δοθούν στους γνωστούς εργολάβους του Δημοσίου.

Βέβαια, είναι πολλές οι περιοχές που κινδυνεύουν από την έλλειψη νερού λόγω της κλιματικής αλλαγής, όπως η Κρήτη αλλά και η Θεσσαλία, κάτι που σημαίνει πως δεν είναι καθόλου απίθανο να δούμε στο άμεσο μέλλον και άλλες περιφέρειες να τίθενται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Μάλιστα, μόλις χθες ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, με γράμμα του στον ίδιο τον πρωθυπουργό, ζήτησε την ένταξη της Θεσσαλίας σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, σημειώνοντας ότι η Θεσσαλία βρίσκεται πραγματικά σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης».

«Θα βοηθήσει στην προσπάθεια ανάταξης της αγροτικής παραγωγής τα επόμενα χρόνια», αναφέρει σε ανάρτησή του ο περιφερειάρχης, υπογραμμίζοντας ότι «ζητείται οδικός χάρτης και πόροι όπως ανακοινώθηκε για άλλες περιοχές».

Δημοσίευση του χρήστη Dimitris Kouretas

   Dimitris Kouretas

Με γράμμα μου στον πρωθυπουργό ζητώ να υπαχθεί η Θεσσαλία σε

καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω λυψειδριας. Όπως έγινε για άλλες περιοχές της χώρας

πριν λίγες μέρες . Θα βοηθήσει στην προσπάθεια ανάταξης της αγροτικής παραγωγής

τα επόμενα χρόνια . Ζητείται οδικός χάρτης και πόροι όπως ανακοινώθηκε για άλλες περιοχές.

larissapress.gr

Επιστολή Κουρέτα στον Κυριάκο Μητσοτάκη: Ένταξη της Θεσσαλίας σε καθεστώς έκτακτης

ανάγκης λόγω λειψυδρίας - LarissaPress

Την ένταξη της Θεσσαλίας σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας,

ζητά ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας με επιστολή του προς τον 

πρωθυπουργό.

 Όπως έγινε για άλλες περιοχές της χώρας πριν λίγες μέρες . Θα βοηθήσει στην προσπάθεια

ανάταξης της αγροτικής παραγωγής τα επόμενα χρόνια .

Ζητείται οδικός χάρτης και πόροι όπως ανακοινώθηκε για άλλες περιοχές. 

Αναλυτικά η επιστολή Κουρέτα στον Μητσοτάκη

Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά και με σεβασμό την προσπάθεια της κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που δημιουργούνται από τα συχνά επαναλαμβανόμενα τα τελευταία χρόνια φαινόμενα λειψυδρίας στη χώρα.

Παρακολουθούμε επίσης με ενδιαφέρον τις ενέργειες υλοποίησης ενός καλά επεξεργασμένου σχεδιασμού ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το μείζον πρόβλημα διασφάλισης ισχυρών αποθεμάτων νερού για τις ανάγκες ύδρευσης της Αττικής. Όπως καλά γνωρίζετε, ανάλογα και εξίσου σοβαρά προβλήματα στον τομέα των υδάτων αντιμετωπίζει και η Θεσσαλία. Η διαχρονική αδυναμία αποτελεσματικής αντιμετώπισης της λειψυδρίας – ξηρασίας στις διαμορφούμενες συνθήκες κλιματικής κρίσης επιδείνωσαν και όξυναν τα προβλήματα. Και το κυριότερο είναι πώς ενώ πολλοί εκλαμβάνουν το θέμα ως αμιγώς «αρδευτικό» ή «παραγωγικό», στην πραγματικότητα υποτιμούν ή παρακάμπτουν την οικολογική του διάσταση και την επικείμενη καταστροφική ξηρασία στην οποία με μαθηματική ακρίβεια οδηγούμαστε στον βαθμό που παραμένουν ή/και αυξάνονται τα υδατικά ελλείμματα στο Υδατικό Διαμέρισμα Θεσσαλίας (ΥΔΘ).

Χωρίς καμία αμφιβολία η περιοχή μας βρίσκεται πραγματικά σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης». Ειδικότερα, οι ακραίες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν την τελευταία χρονιά στη Θεσσαλία (παρατεταμένος καύσωνας – υψηλές θερμοκρασίες) οδήγησαν στην αντίστοιχη αύξηση των αναγκών σε αρδευτικό νερό. Όπως ήταν φυσικό παρατηρήθηκε και σημαντική μείωση των αποθεμάτων νερού και ειδικά στους δύο και μοναδικούς αξιόλογου όγκου ταμιευτήρες που διαθέτουμε, δηλαδή των Ταυρωπού (Λίμνη Πλαστήρα) και Σμοκόβου. Οι έκτακτες αυτές συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην διαχείριση του νερού και μάλιστα στην πιο κρίσιμη φάση της αρδευτικής περιόδου που θεωρείται καθοριστική για την ομαλή ανάπτυξη των καλλιεργειών.

Για μία ακόμη φορά, όπως ήταν φυσικό, η τεράστια έλλειψη αποθεμάτων επιφανειακών υδάτων ήταν αδύνατο να αντιμετωπισθεί με τον περιορισμένο όγκο νερού του υδροηλεκτρικού έργου Ν. Πλαστήρα.

Στις ως άνω δυσκολίες προστίθενται και οι περιορισμοί που προκύπτουν από την ανάγκη διατήρησης της στάθμης του Ταμιευτήρα στο όριο των 784 m (καλή οικολογική κατάσταση της Λίμνης Πλαστήρα) και από σχετική απόφαση της ΡΑΕ («Καθορισμός του ύψους (ελάχιστης στάθμης) του αποθέματος ασφαλείας των ταμιευτήρων των Υδροηλεκτρικών Μονάδων»). Και ας μην ξεχνούμε πώς η ακραία αξιοποίηση των υδάτων του τ. Ν. Πλαστήρα θέτει σε κίνδυνο και την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής.

Συνοπτικά, η «στήριξη» του κάμπου στα νερά αυτού του ταμιευτήρα έχει προ πολλού εξαντλήσει τα όριά της και πλέον, εκτός από την ανορθολογική αξιοποίησή του στην παραγωγή ενέργειας, ο ιστορικός αυτός ταμιευτήρας κινδυνεύει να καταρρεύσει και οικολογικά. Η ανορθολογική και καταστροφική για το περιβάλλον διαχείριση των υδάτινων πόρων συνεχίζεται, με τα υδατικά ελλείμματα να διευρύνονται (το συσσωρευμένο έλλειμμα των υπόγειων υδροφορέων ξεπερνά την εκρηκτική ποσότητα των τριών (3) δις κ. μ. νερού. Αρκετά υδατικά οικοσυστήματα (κυρίως υπόγεια), σύμφωνα με το εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και με βάση τις προδιαγραφές και τα κριτήρια της σχετικής ευρωπαϊκής Οδηγίας, βρίσκονται σε «κακή» κατάσταση. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τα μειωμένα διαθέσιμα αποθέματα νερού προδιαγράφουν ένα εφιαλτικό σενάριο, αφενός για την επικείμενη οικολογική καταστροφή, αφετέρου για το μέλλον των καλλιεργειών και σημαντική οικονομική ζημία στην οικονομία της περιοχής. Και ας μην παραβλέπουμε και τις σοβαρές εντάσεις και τριβές μεταξύ αρδευτών διαφόρων περιοχών που εγκυμονούν κινδύνους για έκρυθμες ή/και ανεξέλεγκτες καταστάσεις στην περιοχή μας, τις οποίες πρέπει να αποφύγουμε όσο ακόμη είναι καιρός.

Επισημαίνουμε πως από τα προβλεπόμενα μέτρα (έργα και δράσεις) στα διαδοχικά και αναθεωρημένα ΣΔΛΑΠ μέχρι σήμερα ελάχιστα υλοποιήθηκαν. Εξακολουθεί συνεπώς να είναι ζητούμενο ένα εφαρμοστικό πλάνο, ένας «Οδικός Χάρτης» με χρονοδιάγραμμα και εξασφαλισμένους οικονομικούς πόρους, ώστε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το μείζον υδατικό – περιβαλλοντικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και να θωρακίσουμε την Θεσσαλία στο μέλλον από φαινόμενα λειψυδρίας – ξηρασίας.

Ως Περιφέρεια Θεσσαλίας συνειδητοποιώντας πλήρως τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε και τις δυσοίωνες προοπτικές, μπορούμε να ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία ΜΟΝΟ υπό μια βασική προϋπόθεση : Να αρχίσει συντεταγμένα και χωρίς άλλη καθυστέρηση η σταδιακή εφαρμογή του εγκεκριμένου από την κυβέρνησή σας και απολύτως αποδεκτού από τους θεσσαλούς Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΛΑΠ) για το ΥΔΘ.

Θα επισημάνουμε ιδιαίτερα την τεράστια σημασία της ενίσχυσης του υδατικού μας δυναμικού και την διασφάλιση αποθεμάτων νερού που θα επέλθει με την ολοκλήρωση των ημιτελών έργων Αχελώου (φράγμα Συκιάς και σήραγγα μεταφοράς νερού προς Μουζάκι) που έχουν επί δεκαπέντε χρόνια εγκαταλειφθεί με ότι κινδύνους αυτό συνεπάγεται (καταστροφές από έντονα πλημμυρικά φαινόμενα, κίνδυνοι απώλειας ανθρώπινων ζωών κλπ.).

Επιπλέον, παρατηρώντας και την ορθή τακτική που χαράσσετε στην περίπτωση της Αττικής και κάποιων άλλων κρίσιμης σημασίας περιοχών, παρακαλούμε κύριε Πρωθυπουργέ να παρέμβετε αρμοδίως ώστε, με την δέουσα επιστημονική τεκμηρίωση, να κηρυχθεί αντιστοίχως και η Θεσσαλία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με την ελπίδα πως η επιτάχυνση των διαδικασιών, των μελετών και της υλοποίησης των αναγκαίων έργων που περιέχονται στον σχεδιασμό της κυβέρνησής σας για τη Θεσσαλία θα αποτρέψει την οικολογική της κατάρρευση και παράλληλα την οικονομική καταστροφή και την συνεχιζόμενη αποχώρηση ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα από την γη τους.

Θα βρίσκομαι πάντα στην διάθεσή σας για την απαραίτητη συνεργασία ώστε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο να αντιμετωπίσουμε το σοβαρό πρόβλημα της λειψυδρίας.

Με εκτίμηση, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτριος Κουρέτας.

Στερεύει από νερό η Ευρώπη 

Τεράστιες εκτάσεις αποθεμάτων νερού στην Ευρώπη στερεύουν, με τη μείωση των αποθεμάτων γλυκού νερού να παρατηρείται σε όλη τη νότια και κεντρική Ευρώπη, από την Ισπανία και την Ιταλία έως την Πολωνία και τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Επιστήμονες στο University College London (UCL), σε συνεργασία με το Watershed Investigations και τον Guardian, ανέλυσαν δεδομένα από δορυφόρους της περιόδου 2002–24, οι οποίοι καταγράφουν αλλαγές στο βαρυτικό πεδίο της Γης.

Επειδή το νερό έχει βάρος, οι μεταβολές στα υπόγεια ύδατα, τα ποτάμια, τις λίμνες, την υγρασία του εδάφους και τους παγετώνες επιτρέπουν στους δορυφόρους να «ζυγίζουν» ουσιαστικά πόσο νερό αποθηκεύεται.

Τα ευρήματα αποκαλύπτουν μια έντονη ανισορροπία: ο βορράς και η βορειοδυτική Ευρώπη – ιδιαίτερα η Σκανδιναβία, τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου και της Πορτογαλίας – γίνονται πιο υγρά, ενώ μεγάλες εκτάσεις του νότου και νοτιοανατολικά, όπως τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας, της Γερμανίας, της Ρουμανίας και της Ουκρανίας, ξηραίνονται.

Οι επιστήμονες λένε ότι η κλιματική κατάρρευση αποτυπώνεται στα δεδομένα. «Όταν συγκρίνουμε τα στοιχεία για τη συνολική χερσαία αποθήκευση νερού με τα κλιματικά δεδομένα, οι τάσεις συμφωνούν γενικά», ανέφερε ο Mohammad Shamsudduha, καθηγητής κρίσης νερού και μείωσης κινδύνου στο UCL.

Θα πρέπει να αποτελέσει «καμπανάκι» για τους πολιτικούς που παραμένουν σκεπτικοί απέναντι στη μείωση των εκπομπών, είπε ο Shamsudduha. «Δεν μιλάμε πλέον για περιορισμό της υπερθέρμανσης στον 1,5°C· πιθανότατα κατευθυνόμαστε προς τους 2°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και πλέον βλέπουμε τις συνέπειες».

Ο υποψήφιος διδάκτορας Arifin απομόνωσε την αποθήκευση υπόγειων υδάτων από τα συνολικά δεδομένα χερσαίας αποθήκευσης και διαπίστωσε ότι οι τάσεις σε αυτά τα πιο ανθεκτικά υδατικά σώματα αντικατοπτρίζουν τη συνολική εικόνα, επιβεβαιώνοντας ότι μεγάλο μέρος των κρυμμένων αποθεμάτων γλυκού νερού της Ευρώπης εξαντλείται.

«Παρόλο που η συνολική βροχόπτωση μπορεί να παραμένει σταθερή ή ακόμη και να αυξάνεται ελαφρώς, το μοτίβο αλλάζει. Βλέπουμε πιο έντονες νεροποντές και μεγαλύτερες ξηρές περιόδους, ειδικά το καλοκαίρι».

Τα υπόγεια ύδατα θεωρούνται πιο ανθεκτικά στο κλίμα από τα επιφανειακά, αλλά οι έντονες καλοκαιρινές βροχές σημαίνουν συχνά ότι περισσότερο νερό χάνεται λόγω απορροής και ξαφνικών πλημμυρών, ενώ η χειμερινή περίοδος αναπλήρωσης υπόγειων υδάτων μπορεί να μειώνεται, είπε.

Η συνολική ποσότητα νερού που αντλείται από επιφανειακά και υπόγεια ύδατα σε όλη την ΕΕ μεταξύ 2000 και 2022 μειώθηκε, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, αλλά οι αντλήσεις υπόγειου νερού αυξήθηκαν κατά 6%, αποδιδόμενες στη δημόσια υδροδότηση (18%) και τη γεωργία (17%).

Είναι κρίσιμος πόρος: στα κράτη μέλη, τα υπόγεια ύδατα αντιστοιχούσαν στο 62% της συνολικής δημόσιας υδροδότησης και στο 33% της ζήτησης υδάτων για γεωργία το 2022.

Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε ότι η στρατηγική ανθεκτικότητας στο νερό «στοχεύει να βοηθήσει τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τη διαχείριση των υδάτινων πόρων στην κλιματική αλλαγή και να αντιμετωπίσουν ανθρωπογενείς πιέσεις».

Η στρατηγική στοχεύει στην οικοδόμηση μιας «οικονομίας έξυπνης ως προς το νερό» και συνοδεύεται από σύσταση της Επιτροπής για την αποδοτικότητα του νερού, η οποία καλεί για βελτίωση της αποδοτικότητας «τουλάχιστον κατά 10% έως το 2030». Με τα επίπεδα διαρροών να κυμαίνονται από 8% έως 57% σε ολόκληρη την Ένωση, η Επιτροπή λέει ότι η μείωση των απωλειών στους αγωγούς και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών θα είναι κρίσιμα.

Η Hannah Cloke, καθηγήτρια υδρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Reading, ανέφερε: «Είναι οδυνηρό να βλέπουμε αυτή τη μακροπρόθεσμη τάση, γιατί έχουμε δει πολύ μεγάλες ξηρασίες πρόσφατα και ακούμε συνεχώς ότι αυτόν τον χειμώνα ίσως έχουμε λιγότερη από τη συνηθισμένη βροχόπτωση και ότι ήδη βρισκόμαστε σε ξηρασία.

Η ξηρασία στην Ευρώπη θα έχει «ευρείας κλίμακας» επιπτώσεις, πλήττοντας την επισιτιστική ασφάλεια, τη γεωργία και τα οικοσυστήματα που εξαρτώνται από το νερό, ειδικά τα οικοσυστήματα που τροφοδοτούνται από υπόγεια ύδατα, σύμφωνα με τον Shamsudduha. Τα μειούμενα αποθέματα της Ισπανίας, είπε, θα μπορούσαν να επηρεάσουν άμεσα το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην Ισπανία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες για φρούτα και προϊόντα.

Τα είδη των κλιματικών επιπτώσεων που παρατηρούνται εδώ και καιρό στον παγκόσμιο νότο, από τη νότια Ασία έως την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, είναι πλέον «πολύ πιο κοντά στο σπίτι», με την κλιματική αλλαγή να «επηρεάζει ξεκάθαρα την ίδια την Ευρώπη».

«Πρέπει να αποδεχτούμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική, συμβαίνει και μας επηρεάζει», είπε ο Shamsudduha, ζητώντας καλύτερη διαχείριση νερού και ανοικτότητα σε «νέες, ακόμη και αντισυμβατικές» ιδέες, συμπεριλαμβανομένης της εκτεταμένης συλλογής βρόχινου νερού σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, αναδύονται εστίες ξήρανσης στη Μέση Ανατολή, την Ασία, τη Νότια Αμερική, κατά μήκος της δυτικής ακτής των ΗΠΑ και σε τμήματα του Καναδά, με τη Γροιλανδία, την Ισλανδία και το Σβάλμπαρντ να παρουσιάζουν επίσης δραματικές τάσεις ξήρανσης.

Στο Ιράν, η Τεχεράνη πλησιάζει την «ημέρα μηδέν», όταν δεν θα υπάρχει διαθέσιμο νερό στις βρύσες, και σχεδιάζεται δελτίο. Ο πρόεδρος της χώρας, Masoud Pezeshkian, έχει δηλώσει ότι αν το δελτίο αποτύχει, η Τεχεράνη μπορεί να χρειαστεί να εκκενωθεί.