Ομιλείτε Ελληνικά - Η ιστορία πίσω από τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς

Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς, ένα έθιμο που λατρεύουν μικροί και μεγάλοι. Τα κάλαντα είναι ελληνικό έθιμο που διατηρείται διαχρονικό. Τα παιδιά γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν τα κάλαντα, συνοδεύοντας το τραγούδι τους με το τρίγωνο. Η ρίζα της λέξης κάλαντα προέρχεται από τη λατινική ‘’calenda’’,που σημαίνει αρχή του μήνα και παραπέμπει στην Πρωτοχρονιά του Ιανουαρίου και διαμορφώθηκε από το ελληνικό ρήμα καλώ...

 

Γράφει η Κωνσταντίνα Καλογήρου | Φιλόλογος

 

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά,
ψηλή μου δεντρολιβανιά,*
κι αρχή καλός μας χρόνος,
εκκλησιά με τ’ άγιο θόλο.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός,
άγιος και πνευματικός,
στη γη να περπατήσει
και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται
και δε μας καταδέχεται*
από την Καισαρεία,
συ ’σ’ αρχόντισσα, κυρία.*
Βαστάει εικόνα και χαρτί,
ζαχαροκάντιο ζυμωτή,*
χαρτί και καλαμάρι,
δες κι εμέ το παλληκάρι.*
Το καλαμάρι έγραφε,
τη μοίρα του την έλεγε
και το χαρτί ομίλει
άσπρε μου, άγιε Βασίλη.

 

Η ιστορία διαδραματίζεται στο Βυζάντιο.Εκείνα τα χρόνια τα άτομα χαμηλών στρωμάτων δεν είχαν το δικαίωμα να μιλάνε στους αριστοκράτες,παρά μόνο στις γιορτές για να τους απευθύνουν ευχές. Έτσι,ένα νέο παλικάρι φτώχο ήθελε να γράψει ένα ερωτικό ποιήμα στην αγαπημένη του,που ήταν αρχοντοπούλα.

 

Ενδιάμεσα στα κάλαντα του Μεγάλου Βασιλείου ήθελε να συμπεριλάβει και κολακείες απέναντι στην αγαπημένη του,γι’ αυτό παρατηρείται ότι χρησιμοποιεί τους στίχους εναλλάξ.

 

Οι στίχοι με τους αστερίσκους είναι τα λόγια για να καλοπιάσει την καλή του.

 

Την αποκαλεί ψηλή, σαν δενδρολιβανιά και επειδή φορούσε κωνικό καπέλο την παρομοιάζει με εκκλησία με θόλο. Αναφέρει ότι δεν τον καταδέχεται, όχι ο Άη Βασίλης, αλλά η ίδια γιατί είναι αρχοντοπούλα και από
πλούσια οικογένεια. Στο τέλος κλείνει με γλυκά λόγια για να την καλοπιάσει, ότι είναι γλυκιά από ζάχαρη και την παρακαλεί να τον κοιτάξει και να ενδιαφερθεί γι’ αυτόν.

 

Παραδεχτείτε το,ότι ποτέ δεν καταλάβατε τι σημαίνουν τα λόγια στα κάλαντα! Απλά τα τραγουδάτε επειδή έτσι τα μάθατε. Τώρα γνωρίζετε! Και του χρόνου!