Σφήνα που αφορούν τα Ναυπηγεία Ελευσίνας στον απόηχο της σινοαμερικανικής σύγκρουσης σε ελληνικό έδαφος!
Δριμεία κριτική επεφύλαξαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση διότι συμπεριέλαβε δύο άρθρα, με ρυθμίσεις για τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας, στο νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για την προστασία του καταναλωτή, χωρίς προηγουμένως να τα έχει θέσει σε διαβούλευση, αν και προωθείται επέκταση δραστηριοτήτων κρίσιμης σημασίας, όπως λένε, ενώ την ίδια στιγμή μαίνεται σφοδρή σύγκρουση μεταξύ των πρεσβειών της Κίνας και των ΗΠΑ στη χώρα μας.
«Η νομοθετική παρέμβαση για το ναυπηγείο της Ελευσίνας μόνο θετικά μπορεί να συμβάλλει στην παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας και θα δημιουργήσει νέες δυνατότητες κερδοφορίας και δημιουργίας χιλιάδων θέσεων εργασίας», σημείωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, προσθέτοντας ότι «η λειτουργία της ΟΛΠ ΑΕ, της Cosco, του λιμανιού του Πειραιά βασίζεται στις συμφωνίες που έχουν γίνει νόμοι του κράτους, βάσει νομίμων διαγωνιστικών διαδικασιών που είχαν γίνει την πρώτη 10ετία του 2000, και δεν μπορεί και κανένας να επιβάλει στην ελληνική κυβέρνηση ή στο ελληνικό κοινοβούλιο ό,τι εκείνος επιθυμεί, όποιος και αν είναι».
Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Νικητιάδης είπε ότι η κυβέρνηση πρέπει να εξηγήσει ποιος είναι ο ακριβής σχεδιασμός για την Ελευσίνα και γιατί τα δύο άρθρα του νομοσχεδίου που αναφέρονται στο ζήτημα αυτό, συμπεριελήφθησαν στο νομοσχέδιο για την προστασία των καταναλωτών, χωρίς προηγουμένως να έχουν «περάσει» από διαβούλευση. Ο βουλευτής σχολίασε και την «επικοινωνιακή διαχείριση» με τη συνάντηση του υπουργού Ανάπτυξης με την νέα πρέσβη των ΗΠΑ και τις εξαγγελίες νέων επενδύσεων. «Όλα αυτά μας δημιουργούν ερωτήματα. Έχουμε πολλά ερωτήματα και θέλουμε να μας εξηγήσετε πού πάει το πράγμα», είπε ο κ. Νικητιάδης.
Ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ Χάρης Μαμουλάκης είπε ότι τρόπος με τον οποίο κινήθηκε η κυβέρνηση δεν περιποιεί τιμή για την εθνική κυριαρχία. Ο βουλευτής είπε ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να ενημερώσει σε ποιο ολιστικό σχέδιο γύρω από τις μεταφορές, τα logistics, την ενέργεια, τα λιμάνια εντάσσεται η νομοθετική παρέμβασή της για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Πρέπει επίσης να απαντήσει αν πληρούνται οι όροι ανταγωνισμού και διαφάνειας και ποιο είναι τίμημα. «Προικίζετε μια υφιστάμενη υποδομή. Εδώ αλλάζουν άρδην οι όροι και κανόνες. Μιλάμε για νέο εμπορικό λιμάνι;
Ποια σχέση θα υπάρχει μεταξύ Πειραιά και Ελευσίνας; Υπάρχουν κομβικά ζητήματα συναρμογής. Ποια θα είναι τα αναγκαία συνοδά έργα; Έχουν σχεδιαστεί; Υπάρχει διαθέσιμη αναγκαία γη για να καλυφθούν οι δραστηριότητες που περιγράφονται και με ποια διαγωνιστική διαδικασία θα αποκτηθεί αυτή;», είπε ο κ. Μαμουλάκης και ζήτησε να μάθει ποιες είναι οι διασφαλίσεις για το περιβάλλον και τη χωροταξία με τις νέες χρήσεις γης.
«Στο περιθώριο του έκτου Διατλαντικού Συνεδρίου Ενεργειακής Συνεργασίας και κατά την επίσκεψη του Ζελένσκι, η κυβέρνηση υπέγραψε, με τις ΗΠΑ, ενεργειακό deal, που δίνει το πράσινο φως για τη δημιουργία λιμανιού στην Ελευσίνα για να εξυπηρετεί εμπορικό και πολεμικά πλοία των ΗΠΑ», είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι μετατρέπεει το Θριάσειο, την Ελευσίνα, τη χώρα, σε περιοχή αδυσώπητων ανταγωνισμών, ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα και τη Ρωσία.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ είπε ότι στόχος είναι το λιμάνι της Ελευσίνας και η σύνδεση με τον εμπορευματικό σταθμό Θριασείου να αποτελέσει το αντίπαλο δέος στο κινεζικό μονοπώλιο της Cosco στον Πειραιά. «Η κυβέρνηση πρωταγωνιστεί, σέρνοντας το λαό μας, σε πολέμους στο φόντο της μάχης ΗΠΑ και Κίνας, για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα”, σημείωσε ο κ. Συντυχάκης και προειδοποίησε ότι “η ιστορία των ενεργειακών κόμβων των ιμπεριαλιστών έχει γραφτεί με το αίμα των λαών και όχι με κλάδους ελαίας” και ότι αυξάνονται οι κίνδυνοι και ενίσχύεται η βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας σε αυτούς τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.
“Οι μόνοι που τρίβουν τα χέρια τους είναι οι μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι, οι εφοπλιστές τα μονοπώλια. Ο λαός φορτώνεται κινδύνους και ακριβότερη ενέργεια», είπε ο κ. Συντυχάκης.
Η ειδική αγορήτρια της Νέας Αριστεράς Πέτη Πέρκα τόνισε ότι ανοίγει ο δρόμος να μετατραπεί το λιμάνι της Ελευσίνας από χώρος φιλοξενίας μιας ναυπηγικής μονάδας σε διαμετακομιστικό, ενεργειακό κέντρο σε χώρο για «πάσα χρήση, εμπορική, στρατιωτική και βιομηχανική». “Αυτά έγιναν μετά την παρέμβαση της νέας πρέσβεως, για το λιμάνι του Πειραιά. Το πινγκ πονγκ ΗΠΑ-Κίνας για υποδομές όπως ο Πειραιάς, η δημόσια αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, με σκηνικό την Ελλάδα και οι έντονες πιέσεις που ασκούν οι ΗΠΑ, κάνουν περισσότερο από ορατό τον κίνδυνο να εξαρτηθεί η χώρα, έτι περαιτέρω, από ξένα γεωπολιτικά συμφέροντα”, είπε η βουλευτής της Νέας Αριστεράς και πρόσθεσε ότι «είχαμε και προχθές απαράδεκτες και ανατριχιαστικές δηλώσεις από τον κ. Δένδια».
Δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι αυτή η συζήτηση και μάλιστα χωρίς διαβούλευση, είπε η κ. Πέρκα.
Ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας σχολίασε ότι η συνάντηση Θεοδωρικάκου – Γκιλφόιλ ήταν μια περίπτωση που «θυμίζει παλιές ημέρες όχι μεγάλης εθνικής δόξας, όταν Αμερικανοί πρέσβεις διέταζαν η οικονομική πολιτική να πάει προς τα ‘δω ή να πάει προς τα ‘κει. Στη μνήμη έρχεται το όνομα του Τζον Πιουριφόι που ήταν πρεσβευτής από το 1950 μέχρι το 1953 στη χώρα μας”. Ο κ. Καζαμίας είπε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να ανταγωνιστούν, φανερά πλέον, την κινεζική παρουσία στον Πειραιά, με το λιμάνι της Cosco, και προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα ανταγωνιστικό λιμάνι στην Ελευσίνα, και “μόλις η Αμερικανίδα πρέσβης το διατύπωσε αυτό, η κυβέρνησή μας υποχρεώθηκε και φάνηκε να συμφωνεί πολύ γρήγορα”. “Το πρόβλημα με τον ρόλο που έχουν παίξει και το παρελθόν αλλά και τώρα οι Αμερικανοί πρέσβεις στη χώρα μας, δεν είναι ότι προωθούν τα δικά τους συμφέροντα. Αυτό είναι λογικό και επόμενο. Το πρόβλημα είναι ότι αντιμετωπίζουν ελληνικές κυβερνήσεις οι οποίες είναι υποτελείς και εξαρτημένες πάνω στις επιταγές των ΗΠΑ», είπε ο κ. Καζαμίας.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Χρήστος Τσοκάνης κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι περνάει μέσω του νομοσχεδίου τους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της ΕΕ, με γνώμονα τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς , σε βάρος του λαού. “Η κυβέρνηση χωρίς να υπολογίσει τους κινδύνους, μετατρέπει μια ολόκληρη περιοχή σε ενεργειακό, πολεμικό, διαμετακομιστικό κόμβο, επιιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση στη δυτική Αττική, που έχει ήδη σηκώσει μεγάλο βάρος της ανάππτυξης των ομίλων και έχει πληρώσει πάρα πολύ ακριβά το τίμημα με τις ζωές των εργαζομένων και των κατοίκων και ενώ η ποιότητα ζωής γίνεται ολοένα και χειρότερη”, είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ.
Η επίσης βουλευτής του ΚΚΕ- Αφροδίτη Κτενά είπε ότι η Ελευσίνα, με τη βοήθεια της νομοθεσίας της κυβέρνησης, έχει μετατραπεί σε ειδική οικονομική ζώνη, και αυτό ενώ μέχρι και σήμερα συνεχίζονται τα εργατικά ατυχήματα. “Οι διατάξεις που φέρνετε έχουν την ασάφεια που απαιτείται για να παραδώσετε τον αιγιαλό, για να παραδώσετε ολόκληρη την περιοχή, όπως κάνετε και με διαδοχικές ρυθμίσεις, στην ΟΝΕΧ και σε όποιον άλλον συνεργαστεί μαζί τους”, είπε η κ. Κτενά και σημείωσε πως ο ελληνικός λαός πρέπει να ενημερωθεί ότι με τα άρθρα αυτά του νομοσχεδίου, η κυβέρνηση μεταφέρει τη σύγκρουση, μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, στο ελληνικό έδαφος.
«Υπάρχει Σύνταγμα, υπάρχουν νόμοι»
Ο υπουργός Ανάπτυξης απάντησε και στην κριτική ότι η κυβέρνηση βάζει τη χώρα στο επίκεντρο των αμερικανο-κινεζικών ανταγωνισμών.
«Η Ελλάδα ως δημοκρατική οργανωμένη χώρα, μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, με συγκεκριμένες στρατηγικές συμμαχίες, είναι δεσμευμένη να τηρεί τη νομιμότητα έναντι όλων. Συνεπώς, προφανέστατα κανονικότατα συνεχίζεται η λειτουργία της ΟΛΠ ΑΕ, της Cosco, του λιμανιού του Πειραιά με βάση τις συμφωνίες που έχουν γίνει νόμοι του κράτους, βάσει νομίμων διαγωνιστικών διαδικασιών που είχαν γίνει την πρώτη 10ετία του 2000. Καθαρά και ξεκάθαρα. Ούτε μπορεί και κανένας να επιβάλει στην ελληνική κυβέρνηση ή στο ελληνικό κοινοβούλιο ό,τι εκείνος επιθυμεί, όποιος και αν είναι», είπε ο κ. Θεοδωρικάκος και πρόσθεσε: «Υπάρχει Σύνταγμα, υπάρχουν νόμοι, υπάρχει νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση, υπάρχουν τα συμφέροντα του λαού μας και της πατρίδας μας, εδώ είμαστε και τα συζητάμε και κάνουμε αυτό που θεωρούμε σωστό. Με τις διατάξεις που έχουν περιληφθεί στο νομοσχέδιο για το λιμάνι στην Ελευσίνα οι εργαζόμενοι έχουν μόνο να κερδίσουν, οι Έλληνες έχουμε μόνο να κερδίσουμε».
Σε σχέση με τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας, o κ. Θεοδωρικάκος υπενθύμισε ότι το 2022 υπήρξε το σχέδιο εξυγίανσης με το οποίο ξαναλειτούργησαν, «αναγεννήθηκαν, πήραν ζωή και προοπτική» τα ναυπηγεία στην Ελευσίνα και τη Σύρο: «Για να γίνει αυτό, οι ΗΠΑ, δια του DFC, της κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας με ομολογιακό δάνειο 125 εκατομμυρίων ευρώ, μπήκαν στο Ναυπηγείο ουσιαστικά και συνέβαλαν στο να δουλεύουν κανονικά χιλιάδες άνθρωποι. Αξίζει τον κόπο να πάτε στο ναυπηγείο, έχω μιλήσει με πάρα πολλούς εργαζόμενους, είναι όλοι ευχαριστημένοι από τη λειτουργία του ναυπηγείου. Αυτή η συμφωνία λοιπόν έβαλε την αμερικανική κρατική αναπτυξιακή τράπεζα στη λειτουργία του Ναυπηγείου. Αυτό δεν είναι τωρινό, είναι του 2022.
Έρχεται η ΟΝΕΧ τώρα και λέει ‘σας ζητώ να μου δώσετε το δικαίωμα, τη δυνατότητα, στην έκταση που μου έχετε παραχωρήσει, όχι άλλη έκταση αλλά σε αυτή που μου έχετε παραχωρήσει, να αναπτύξω περαιτέρω εμπορική, εμπορευματική, μεταφορική, διακομετακομιστική λιμενική, ενεργειακή δραστηριότητα’. Και έρχεται ο υπουργός Ανάπτυξης και λέει ότι αυτό είναι προς το συμφέρον της ελληνικής οικονομίας και συμβάλλει θετικά στην παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας, γιατί ένα ναυπηγείο που είναι εκεί, το βοηθά να αναπτυχθεί έτι περαιτέρω και να προσθέσει δυνατότητες κερδοφορίας και χιλιάδων θέσεων εργασίας, και στέκεται υπέρ αυτού του αιτήματος και το κάνει πράξη με νομοθετική παρέμβαση, περιλαμβάνοντάς την σε αυτό το νομοσχέδιο».
Ο κ. Θεοδωρικάκος επανέλαβε και όσα δήλωσε μετά το πέρας της πρόσφατης συνάντησης του με την Αμερικανίδα πρέσβη, ότι δηλαδή το υπουργείο θα αναλάβει άμεσα την νομοθετική πρωτοβουλία, με την οποία η ONEX που επιχειρεί στα Ναυπηγεία Ελευσίνας και έχει χρηματοδοτοτηθεί μέσω ομολογιακού δανείου από την DFC, θα έχει τη δυνατότητα να επεκτείνει άμεσα τις δυνατότητές της και στον εμπορικό, διαμετακομιστικό, λιμενικό, ενεργειακό και αμυντικό τομέα. «Υπερασπίζομαι κατά απόλυτο τρόπο αυτή την πρωτοβουλία. Θεωρώ ότι εκπροσωπεί και αντανακλά το εθνικό συμφέρον, το συμφέρον του ελληνικού λαού, το συμφέρον της ελληνικής οικονομίας», είπε ο υπουργός Ανάπτυξης και σημείωσε ότι οι ΗΠΑ είναι βασικός στρατηγικός σύμμαχος της χώρας.
Η νομοθετική παρέμβαση
Στην εισηγητική έκθεση αναφορικά με το άρθρο 51 «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας και επενδυτικά κίνητρα – Τροποποίηση περ. γ) παρ. 1 άρθρου 2, παρ. 3 άρθρου 8 και παρ. 4 άρθρου 10 ν. 4864/2021», σημειώνεται ότι με την προτεινόμενη ρύθμιση, τροποποιούνται υφιστάμενες διατάξεις για τις στρατηγικές επενδύσεις, «ώστε να προβλέπεται η δυνατότητα υπαγωγής των επενδύσεων σε κρίσιμες πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας και των επενδύσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και της ναυπηγικής βιομηχανίας στις στρατηγικές επενδύσεις και τις εμβληματικές επενδύσεις της περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4864/2021, καθώς και η ενίσχυση με το μέγιστο προβλεπόμενο ποσοστό των επενδύσεων που υπάγονται στο καθεστώς του TCTF. Στις 25.6.2025, το πλαίσιο TCTF αντικαταστάθηκε από το CISAF, όπως ορίζεται ρητά στην ενότητα 10 του εν λόγω νέου πλαισίου. Ως εκ τούτου, επιβάλλεται η επικαιροποίηση του ν. 4864/2021, ώστε πλέον να παραπέμπει στο ισχύον CISAF, αντί του καταργηθέντος TCTF».
Αναφορικά με το άρθρο 52 «Διαδοχή δικαιωμάτων – Τροποποίηση άρθρου 4 ν. 4965/2022», σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, διευρύνεται το πλαίσιο άσκησης των δικαιωμάτων που προβλέπονται στις παρ. 6 και 7 του άρθρου τέταρτου του ν. 2528/1997 (Α’ 216) στις οποίες παραπέμπει το τροποποιούμενο άρθρο 4 του ν. 4965/2022 (Α’ 162), προκειμένου οι νέοι φορείς και τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτοί συμμετέχουν, άμεσα ή έμμεσα, να δύνανται να παρέχουν εφοδιαστικές υπηρεσίες, λιμενικές υπηρεσίες, κάθε συναφή υποστηρικτική υπηρεσία, καθώς και υπηρεσίες εμπορικής, αμυντικής, εφοδιαστικής ή ενεργειακής φύσεως.
Περαιτέρω, αποσαφηνίζεται ότι η δυνατότητα αυτή μπορεί να ασκείται από τους νέους φορείς και τα νομικά πρόσωπα στα οποία συμμετέχουν (άμεσα ή έμμεσα), αυτοτελώς και σε σύμπραξη με φορείς διαχείρισης και εκμετάλλευσης λιμένων, στους οποίους το Ελληνικό Δημόσιο μετέχει άμεσα ή έμμεσα. «Η εν λόγω ρύθμιση κρίνεται αναγκαία για την προώθηση της αποτελεσματικότερης και επωφελέστερης αξιοποίησης των εγκαταστάσεων των ναυπηγείων, καθώς και των υφιστάμενων και μελλοντικών υποδομών τους», αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση και σημειώνεται ειδικότερα ότι «μέσω της διάταξης επιδιώκεται η ενίσχυση της ευελιξίας των φορέων αυτών και η διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, με σκοπό την αξιοποίηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων σε τομείς εμπορικής, αμυντικής, εφοδιαστικής ή ενεργειακής φύσεως. Η παρέμβαση κρίνεται κρίσιμη για την ενίσχυση της λειτουργικής συνοχής μεταξύ των ναυπηγικών εγκαταστάσεων και των λιμενικών υποδομών, δεδομένου ότι οι διεθνείς τάσεις στην αμυντική βιομηχανία, στο θαλάσσιο εμπόριο, στην εφοδιαστική αλυσίδα (logistics) και στις ενεργειακές μεταφορές απαιτούν ολοκληρωμένες υπηρεσίες.
Η δυνατότητα αξιοποίησης των δικαιωμάτων για την παροχή εμπορικών, αμυντικών, εφοδιαστικών ή ενεργειακών υπηρεσιών δημιουργεί προϋποθέσεις για αναβάθμιση του επιχειρησιακού προφίλ των ναυπηγείων και για προσέλκυση νέων επενδύσεων, τόσο εγχώριων όσο και διεθνών. Η διάταξη διασφαλίζει παράλληλα ότι δεν θα υποβαθμιστεί η ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα των φορέων, συμβάλλοντας έτσι στην ομαλή εξέλιξη της επένδυσης. Με τον τρόπο αυτό, διευρύνεται και ενισχύεται η δραστηριότητα των ναυπηγείων μέσω της δυνατότητας συνδυασμού της με συναφείς δραστηριότητες, αξιοποιούνται στο μέγιστο δυνατό βαθμό οι εγκαταστάσεις και τα μέσα παραγωγής και δραστηριότητας της επιχείρησης, επαυξάνοντας αντίστοιχα την αξία της και εξισορροπείται η ανάγκη προσέλκυσης και υποστήριξης στρατηγικών επενδύσεων με την ανάγκη αναβάθμισης του ρόλου των ναυπηγικών και συναφών υποδομών ως κόμβων παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών προς τη ναυτιλία, την άμυνα και την ενέργεια, συμβάλλοντας τελικά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, στην εθνική ασφάλεια και στην αναπτυξιακή προοπτική του τομέα. Επιπλέον, επιτυγχάνεται η εθνική ασφάλεια εφοδιασμού και ενισχύεται η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας».
Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους περιγράφει για τα δύο συγκεκριμένα άρθρα του νομοσχεδίου ότι «Τροποποιούνται – συμπληρώνονται διατάξεις του ν. 4864/2021, αναφορικά με το καθεστώς που διέπει τις Στρατηγικές Επενδύσεις σύμφωνα με το ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων ενίσχυσης βάσει του καθεστώτος ‘Πλαίσιο για μέτρα κρατικής ενίσχυσης με σκοπό τη στήριξη της συμφωνίας για καθαρή βιομηχανία’ (στη θέση του καθεστώτος ‘Προσωρινό Πλαίσιο Κρίσης και Μετάβασης για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας’), κ.λπ.». Ουδεμία αναφορά επιφυλάσσει στην Ειδική Έκθεση για τις επιπτώσεις των δύο άρθρων στον κρατικό προϋπολογισμό.
