Κωνσταντίνος Σαββόπουλος
Σε μία συγκυρία που τα οφέλη της τετραήμερης εργασίας (βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας, μείωση του άγχους και της κόπωσης, αύξηση της παραγωγικότητας) γίνονται αντιληπτά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο εγχώριος κυβερνητικός οδοστρωτήρας ανοίγει δρόμο για τη νομιμοποίηση του 13ωρου.
Οι πολίτες σήμερα κατεβαίνουν στους δρόμους για να πουν ένα ηχηρό «ΌΧΙ» στην περαιτέρω μετατροπή των εργασιακών σχέσεων σε «λάστιχο» και ενάντια στα ωράρια εξόντωσης, που επιδεινώνουν τις συνθήκες ασφάλειας στα εργοτάξια, τις βιομηχανικές ζώνες, τα πλοία και τους δρόμους (ταχυμεταφορείς).
Διαδηλώνουν όμως και με σκοπό να αποτελέσουν ανάχωμα στα σχέδια συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών και να διατρανώσουν τη συμπαράστασή τους στον απεργό πείνας Πάνο Ρούτσι και στους άλλους συγγενείς των θυμάτων.
Η μακάβρια λίστα
Ο κόσμος της εργασίας, άλλωστε, τα τελευταία 24ωρα θρήνησε άλλους τέσσερις νεκρούς.
Πανελλήνια συγκίνηση, αλλά και κινητοποιήσεις ναυτεργατικών σωματείων, προκάλεσε ο θάνατος του 20χρονου ναυτικού στο Blue Star Χίος, μετά την παγίδευσή του σε υδατοστεγή συρόμενη πόρτα του ισογείου γκαράζ του πλοίου.
Την περασμένη Τετάρτη, ένας 50χρονος έχασε τη ζωή του επειδή καταπλακώθηκε από το αλυσοπρίονο με το οποίο εκτελούσε εργασίες σε δέντρο στη Χάλκη Λάρισας, με αποτέλεσμα να πέσει από ύψος στο έδαφος.
Την ίδια μέρα, ένας 70χρονος οικοδόμος τραυματίστηκε θανάσιμα μετά από πτώση σε σκάλα σε πάρκο εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις Νέες Καρυές.
Στις 25 Σεπτεμβρίου, ένας 53χρονος χειριστής κλαρκ εντοπίστηκε νεκρός στη βιομηχανική μονάδα της Αταλάντης. Ο εργολαβικός εργαζόμενος έπεσε σε δεξαμενή βιολογικού καθαρισμού κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, έχουν καταγραφεί 164 νεκροί και 253 τραυματίες στους χώρους εργασίας, μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου 2025.
Τα στοιχεία αυτά δεν αποτελούν απλή αριθμητική· αποτυπώνουν θρήνους σε αναρίθμητα σπίτια.
Η μακάβρια λίστα είναι ακόμη μεγαλύτερη, σύμφωνα με εργατολόγους.
Αρκετά περιστατικά, ως γνωστόν, κουκουλώνονται από την εργοδοσία, ενώ πολυάριθμοι τραυματίες είτε καταλήγουν είτε μένουν ανάπηροι.
Αυτές οι τραγωδίες, όμως, δεν βρίσκουν χώρο στα τηλεοπτικά δελτία ή περνούν «στα ψιλά» από ιστοτόπους και εφημερίδες που στηρίζουν την κυβερνητική πολιτική.
Νέος «εργασιακός» οδοστρωτήρας
Το επόμενο «έργο» που ανεβαίνει στους χώρους εργασίας προϊδεάζει για τα χειρότερα.
Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο γενικεύει τις πιο ακραίες μορφές ευελιξίας στην αγορά εργασίας, καθώς προβλέπει —μεταξύ άλλων— 13ωρη ημερήσια εργασία στον ίδιο εργοδότη (σε αντίθεση με το μέχρι τώρα σύστημα που προέβλεπε εργασία σε δύο ή περισσότερους).
Αυτό παρουσιάζεται από την κ. Κεραμέως ως αίτημα των εργαζομένων, ενώ στην πραγματικότητα υποκρύπτεται η ανάγκη των ανθρώπων της εργασίας να έχουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα και ασφάλεια από μια οχτάωρη εργασία.
Η απουσία της «συναίνεσης»
Το υπουργείο Εργασίας και η Ν.Δ., με σειρά δημοσιευμάτων, διαβεβαιώνουν ότι το 13ωρο δεν θα είναι υποχρεωτικό αλλά «απαιτείται η συναίνεση του εργαζόμενου».
Επιχειρούν, επίσης, να περάσουν το καθησυχαστικό μήνυμα ότι «ο εργαζόμενος προστατεύεται ρητά από την απόλυση σε περίπτωση που αρνηθεί να εργαστεί υπερωριακά».
Είναι αυτονόητο, όμως, ότι στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης εργοδότης και εργαζόμενος δεν έχουν την ίδια ισχύ.
Η κυβέρνηση έχει ήδη εξασφαλίσει παραθυράκια απόλυσης προς τους εργοδότες, σε περίπτωση που ο εργαζόμενος δεν «συναινέσει» στο να δουλεύει από τα ξημερώματα έως τη Δύση του ήλιου.
Παρ’ όλα αυτά, όπως αναφέρουν έγκριτοι εργατολόγοι, αν διαβάσει κάποιος προσεκτικά την επίμαχη ρύθμιση για το 13ωρο (άρθρο 6), θα διαπιστώσει ότι δεν αναφέρεται η λέξη «συναίνεση».
Γενικά, η έννοια – κλειδί, σύμφωνα με τα κυβερνητικά χείλη, δεν ανιχνεύεται στο νομοσχέδιο!
Fast track προσλήψεις – fast track απολύσεις
Το Υπουργείο Εργασίας διαφημίζει τις προσλήψεις μέσω εφαρμογής στο κινητό, με στόχο «την απλοποίηση και τη μείωση της γραφειοκρατίας για εργοδότες και εργαζόμενους, ώστε η πρόσληψη να ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά με τη σύναψη της σύμβασης μέσω κινητού».
Οι fast track προσλήψεις —όπως προειδοποιούν οι ειδικοί— σημαίνουν μειωμένα δικαιώματα για τους εργαζόμενους, οι οποίοι θα λαμβάνουν την ελάχιστη γνώση για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Παράλληλα, διευκολύνεται και η «απόλυση» μέσω οικειοθελούς παραίτησης, αφού καταργείται το απαιτούμενο 10ήμερο που προέβλεπε ο νόμος για να θεωρηθεί ότι κάποιος παραιτήθηκε οικειοθελώς από την εργασία του.
Επίσης, η πρόσληψη δύο ημερών ευνοεί μεν τις επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους κλάδους (εστίαση, τουρισμός, catering), όμως αποτρέπει τις μόνιμες και πλήρους απασχόλησης προσλήψεις, αφού δίνει τη δυνατότητα για «σπαστή» ή και καταχρηστική διαδοχική εργασία ορισμένου χρόνου (λίγων ημερών), χωρίς δικαιώματα (επιδόματα, αποζημιώσεις κ.λπ.) και χωρίς εργασιακή ασφάλεια.
Τα ακροδεξιά παραπλανητικά συνθήματα
Στις εκλογές του 2023, ο κ. Μητσοτάκης κυριάρχησε ακόμη και στις υποβαθμισμένες περιοχές, όπου ο κόσμος της εργασίας αγωνίζεται υπό αντίξοες συνθήκες για το μεροκάματο.
Το γεγονός ότι είχε ήδη θέσει σε εφαρμογή πολιτικές εξάλειψης του εργασιακού δικαίου —διευθέτηση χρόνου εργασίας, υπονόμευση συλλογικών συμβάσεων, κατάργηση της υποχρέωσης επίκλησης βάσιμου λόγου από τον εργοδότη για απόλυση— δεν τον εμπόδισε να θριαμβεύσει με το ιστορικό 41%.
Αυτά τα ποσοστά αποτελούν αντικείμενο νοσταλγίας, πλέον, στη Ν.Δ.
Παρόλα αυτά, η δημοκρατική αντιπολίτευση θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να επαναπροσεγγίσει τους ανθρώπους του μόχθου με απλά δελτία Τύπου για την αντεργατική κυβερνητική πολιτική.
Η Ακροδεξιά, άλλωστε, καραδοκεί με τα παραπλανητικά και απλοϊκά συνθήματά της, ώστε να επιτύχει αυτό που γνωρίζει καλά: φορώντας φιλεργατικό προσωπείο, να καταστεί το δεξί χέρι των επιχειρηματικών συμφερόντων.
