Κατερίνα Κοκκαλιάρη
Από την Αθήνα έχουν μπει με σαφήνεια οι κόκκινες γραμμές, ενώ δεν υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες
Χωρίς να αναμένονται θεαματικά αποτελέσματα αλλά με στόχο να μείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας αύριο θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Να σημειωθεί εδώ πως το τετ α τετ γίνεται σε ένα κρίσιμο timing, καθώς μία σειρά κινήσεων που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα δείχνουν πως η Άγκυρα έχει επιστρέψει σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα και «ταράζει» τα ήρεμα νερά.
Επομένως στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο, που με βάση τον προγραμματισμό θα διαρκέσει μισή ώρα, θα φανεί αν η Άγκυρα θα συνεχίσει την ίδια ρότα ή θα υιοθετήσει μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση. Στόχος πάντως είναι να μην κοπούν οι γέφυρες επικοινωνίας, πολύ περισσότερο καθώς το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή (κανονικά ήταν προγραμματισμένο να γίνει στις αρχές της χρονιάς).
Από την Αθήνα έχουν μπει με σαφήνεια οι κόκκινες γραμμές, ενώ δεν υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες για τα αποτελέσματα της συνάντησης. Τα κλίμα έχει άλλωστε βαρύνει μετά από μια σειρά κινήσεων και δηλώσεων από την τουρκική πλευρά.
Να επισημανθεί πως η αυριανή συνάντηση γίνεται σε μια ενδιαφέρουσα χρονικά συγκυρία δύο μέρες πριν τη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (όπου θα τεθεί και το θέμα των F 35). Ουσιαστικά η Άγκυρα πραγματοποιεί μια σειρά «ανοιγμάτων» προς τη Δύση το τελευταίο διάστημα και μεταξύ άλλων ενδιαφέρεται και για το πρόγραμμα Safe (σε μια περίοδο που έχει «φουντώσει» η συζήτηση για την ευρωπαϊκή άμυνα). Αυτό πάντως που έχει επισημάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πως «όσο υπάρχει το casus belli στο τραπέζι και όσο η Τουρκία και σε άλλα πεδία επιδεικνύει έναν αναθεωρητισμό ο οποίος είναι εις βάρος της Ελλάδος, η Ελλάδα θα μπλοκάρει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, όπως έχει τη δυνατότητα να κάνει».
Οι κινήσεις της Αθήνας
Στην εβδομαδιαία ανάρτησή του ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε «εξελίξεις που αφορούν την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισής της εν μέσω των απρόβλεπτων γεωπολιτικών αναταράξεων που βιώνουμε». Ειδικότερα αναφέρθηκε :
-Στην έναρξη της διαδικασίας για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης (πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση τεχνικών επιτροπών). Όπως είπε «έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμη μέχρι την επίτευξη συμφωνίας, ωστόσο είναι μια θετική εξέλιξη για την Ελλάδα σε σχέση με τη γειτονική μας χώρα». Σημείωσε ακόμα πως «ο δρόμος προς την ευρύτερη περιφερειακή σταθερότητα περνάει μέσα από συμφωνίες γνήσια γειτονικών χωρών, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, και όχι από αυθαίρετα και ανυπόστατα μνημόνια».
-Την επισημοποίηση της συμμετοχής της αμερικανικής Chevron στον διεθνή διαγωνισμό για τα τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου «και τη σαφή αναγνώριση εκ μέρους των ΗΠΑ της ενεργειακής και γεωπολιτικής σημασίας της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο» και
-Την αγορά «της 4ης υπερσύγχρονης φρεγάτας Belharra»
Το «μενού» της συνάντησης Τραμπ- Ερντογάν
Μετά από έξι χρόνια ο Τούρκος πρόεδρος, όπως ήδη αναφέρθηκε, ετοιμάζεται να περάσει την Πέμπτη το κατώφλι του Λευκού Οίκου και να συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ. Μάλιστα ο πρόεδρος των ΗΠΑ σε ανάρτησή του έδωσε μια εικόνα για το τι θα περιλαμβάνει η συνάντηση με τον κ. Ερντογάν, λέγοντας «συνεργαζόμαστε με τον πρόεδρο σε πολλές εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες, όπως μια μεγάλης κλίμακας αγορά αεροσκαφών Boeing, μια σημαντική συμφωνία για τα F-16 και τη συνέχιση των συνομιλιών για τα F-35, που αναμένουμε να ολοκληρωθούν θετικά».
Βέβαια το θέμα των F-35 είναι περίπλοκο, καθώς με βάση νόμο που ψηφίστηκε το 2020 η Τουρκία, για να προχωρήσει σε οποιαδήποτε αγορά αμυντικού εξοπλισμού, θα πρέπει να μην κατέχει τους πυραύλους S-400 ούτε συναφή εξοπλισμό. Και την την τελική απόφαση για τυχόν τροποποίηση του νόμου θα κληθεί να την πάρει το Κογκρέσο. Πάντως αυτό δεν είναι το μόνο σύνθετο θέμα που θα μπει στο τραπέζι του κ. Τραμπ με τον κ. Ερντογάν, καθώς αναμένεται μεταξύ άλλων να συζητηθούν οι εξελίξεις στη Συρία αλλά και η Γάζα (σημείωση : οι σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ έχουν ραγδαία επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια).
Από την πλευρά του ο κ. Ερντογάν λίγο πριν αναχωρήσει για τις ΗΠΑ, ανέφερε σε δημοσιογράφους πως θα θέσει θέματα που ενισχύουν τη διμερή συνεργασία, με έμφαση στο εμπόριο, τις επενδύσεις και την αμυντική βιομηχανία, ενώ ψηλά στην ατζέντα θα βρίσκονται περιφερειακά ζητήματα.
Το διπλωματικό σπριντ
Ο Πρωθυπουργός θα απευθύνει την ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ την Παρασκευή. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στην ομιλία του θα αναφερθεί στο ρευστό διεθνές και περιφερειακό γεωπολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, στη θέση της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας μέσα σε αυτό, καθώς και στις προκλήσεις και στους κινδύνους, από την Ουκρανία μέχρι τη Μέση Ανατολή. Το πρωί της ίδιας μέρας θα έχει συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Αύριο ο Πρωθυπουργός θα συμμετάσχει στην δεξίωση που παραθέτει στη Νέα Υόρκη προς τιμήν των ηγετών ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Νωρίτερα θα έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη, ενώ στη Νέα Υόρκη θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, με τον Πρόεδρο της Υεμένης, με τον Πρίγκιπα-Διάδοχο του Κουβέιτ και με τον μεταβατικό Πρόεδρο της Συρίας
Την Τετάρτη ο Πρωθυπουργός θα απευθύνει χαιρετισμό σε ομογενειακό γεύμα, ενώ στη συνέχεια θα παραστεί και θα απευθύνει σύντομο μήνυμα στην τελετή βράβευσης του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με το Βραβείο Templeton (θα έχει συναντηθεί νωρίτερα με τον κ. Βαρθολομαίο).
Νωρίτερα την ίδια ημέρα θα έχει δύο παρεμβάσεις στον ΟΗΕ που αφορούν, στην προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο και στην τεχνητή νοημοσύνη και τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Τέλος ο Κ. Μητσοτάκης θα έχει, όπως κάθε χρόνο, συναντήσεις με εκπροσώπους μεγάλων αμερικανο-εβραϊκών οργανώσεων.
Συναντήσεις με άρωμα οικονομίας
Στη Νέα Υόρκη ο Πρωθυπουργός θα έχει συναντήσεις με σειρά επενδυτών, καθώς και με εκπροσώπους μεγάλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας, της άμυνας και της φαρμακοβιομηχανίας. Ειδικότερα θα έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει τις επενδυτικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, η οποία- όπως θα υπογραμμίσει - πετυχαίνει πρωτογενή πλεονάσματα και δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να προχωρά σε μειώσεις φόρων, σε μια περίοδο διεθνούς ρευστότητας και αστάθειας.
