Κατερίνα Κοκκαλιάρη
Μετά από αυτές τις εξελίξεις στην Αθήνα «διαβάζουν» το τοπίο που έχει δημιουργηθεί και περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση
Το ραντεβού του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναβλήθηκε χθες, χωρίς να βρεθεί τελικά «παράθυρο» για να γίνει η συνάντηση σήμερα. Υπενθυμίζεται πως αύριο ο Τούρκος πρόεδρος θα μεταβεί στην Ουάσινγκτον για να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, έξι χρόνια από την τελευταία φορά που βρέθηκε στο Λευκό Οίκο.
Χθες αργά το βράδυ ανώτατη κυβερνητική πηγή από τη Νέα Υόρκη σημείωνε πως είναι πολύ δύσκολο να γίνει η συνάντηση, με βάση και το πρόγραμμα του πρωθυπουργού, το οποίο- όπως ανέφερε- είναι εξαιρετικά βαρύ σήμερα. Προσέθετε πως και αν δεν γίνει αυτή η συνάντηση «θα υπάρξει ευκαιρία να τα πούν οι δύο ηγέτες κάποια άλλη στιγμή» και συμπλήρωνε πως «ο Πρωθυπουργός έχει ήδη συναντηθεί επτά φορές με τον Πρόεδρο Ερντογάν και πάντα εμείς επιδιώκουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας».
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές το χθεσινό ραντεβού δεν έγινε κατόπιν αιτήματος της τουρκικής πλευράς, λόγω της συμμετοχής του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε συνάντηση ηγετών αραβικών και μουσουλμανικών χωρών που διοργανώνει στη Νέα Υόρκη ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Να σημειωθεί εδώ πως η ακύρωση της συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο έγινε πέντε ώρες πριν από την ώρα που κανονικά αυτή επρόκειτο να ξεκινήσει. Ακολούθησε μια σειρά επαφών για να διαπιστωθεί αν μπορούσε να γίνει σήμερα το τετ α τετ, χωρίς ωστόσο να βγει λευκός καπνός.
Μετά από αυτές τις εξελίξεις στην Αθήνα «διαβάζουν» το τοπίο που έχει δημιουργηθεί και περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, καθώς τους τελευταίους μήνες η Άγκυρα ταράζει τα ήρεμα νερά Όσον αφορά στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών - που ήταν προγραμματισμένο να γίνει στις αρχές του χρόνου - πάει όλο και πιο πίσω.
Είναι εμφανές πως το κλίμα έχει βαρύνει και γεννάται το ερώτημα αν η τουρκική πλευρά θα συνεχίσει να τραβά το σχοινί της έντασης. Φέτος ο πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος είχαν μόνο μια σύντομη συνομιλία στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο και φαίνεται πως η Άγκυρα δεν έχει πρόθεση να συζητήσει μια πιο βαριά ατζέντα.
Να σημειωθεί εδώ πως από την τουρκική πλευρά έλεγαν χθες πως «η συνάντηση δεν είχε οριστικοποιηθεί, δεν είχε επιβεβαιωθεί. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει ένα πολύ φορτωμένο πρόγραμμα και δεν μπόρεσε να την εντάξει στο πρόγραμμά του. Δεν υπάρχει κάτι το αρνητικό δηλαδή». Βέβαια το θέμα πήρε διαστάσεις στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία όλο το τελευταία διάστημα είχαν επικεντρωθεί στην επικείμενη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν.
Ωστόσο από την Αθήνα μιλούν για ένα απολύτως κανονισμένο ραντεβού. Όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε ανώτατη κυβερνητική πηγή «κατά την οργάνωση της συνάντησης, η δική μας πλευρά ήταν σαφής. Εμείς πάντα προαναγγέλλουμε τις συναντήσεις μας, η Τουρκία συνήθως δεν τις προαναγγέλλει. Το ραντεβού ήταν απολύτως κανονισμένο, ήταν συμφωνημένο και εμείς ανακοινώσαμε τη συνάντηση στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ».
Ανεβάζει τους τόνους ο Ερντογάν
Δεν περνά απαρατήρητο το γεγονός πως χθες μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ο Τούρκος πρόεδρος υιοθέτησε εκ νέου μια ρητορική υψηλών τόνων για μια σειρά θεμάτων. Για παράδειγμα επέμεινε στη σκληρή γραμμή στο Κυπριακό, ενώ ισχυρίστηκε πως η Τουρκία και το ψευδοκράτος πρέπει να έχουν λόγο σε ενεργειακές και περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες στην ευρύτερη περιοχή.
Να σημειωθεί εδώ πως το τελευταίο διάστημα η τουρκική πλευρά δείχνει πως επιστρέφει σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα και γεννάται το ερώτημα αν θα συνεχίσει ίδια ρότα και το επόμενο διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό πως η Άγκυρα ανεβάζει όλο και περισσότερο τους τόνους σε θέματα που σχετίζονται με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την ηλεκτρική διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου, επιμένει στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και τηρεί σκληρή γραμμή στο Κυπριακό.
Σε αυτή τη χρονική συγκυρία πάντως η τουρκική πλευρά έχει στρέψει την προσοχή της στη συνάντηση του κ. Τραμπ με τον κ. Ερντογάν, που όπως αναφέρθηκε θα γίνει αύριο.
Πως κινείται η Αθήνα στη διπλωματική «σκακιέρα»
Από την πλευρά της Αθήνας έμφαση δίνεται σε μια σειρά κινήσεων που γίνονται στο διπλωματικό πεδίο αλλά και στην περαιτέρω αμυντική θωράκιση της χώρας (π.χ. την αγορά της 4ης φρεγάτας Belharra). Στόχος είναι να υπάρχουν ανοιχτοί δίαυλοι (π.χ. θετικά αποτιμάται πως έχει βελτιωθεί η συνεργασία στο μεταναστευτικό) ωστόσο παράλληλα τονίζεται πως ο σχεδιασμός της Ελλάδας σε μια σειρά θεμάτων πρώτης γραμμής προχωρά κανονικά.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε πως «η κυβέρνηση επιδιώκει τα «ήρεμα νερά», ταυτόχρονα όμως, το τελευταίο εξάμηνο ολοκλήρωσε τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, εκκρεμότητα πολλών ετών. Προχώρησε τα πρώτα βήματα στην ανακήρυξη Θαλάσσιων Πάρκων ασκώντας όχι κυριαρχικά δικαιώματα, κυριαρχία επί ελληνικών νησιών. Ολοκλήρωσε την πρώτη φάση του διαγωνισμού της Chevron». Συμπλήρωσε πως η Ελλάδα δεν επαναπαύτηκε στα «ήρεμα νερά», χωρίς να ασκήσει μία ενεργητική εξωτερική πολιτική.
Το τετ α τετ Μητσοτάκη - Χριστοδουλίδη
Σαφή μηνύματα εξέπεμψαν χθες στη συνάντησή τους ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, που συζήτησαν και το κρίσιμο θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Μάλιστα, όπως ανακοινώθηκε, «επανέλαβαν ότι οι δύο κυβερνήσεις παραμένουν απολύτως προσηλωμένες στην υλοποίηση αυτού του έργου στρατηγικής σημασίας, όπως επίσης και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οι οποίοι είναι πλήρως ενήμεροι και στηρίζουν την υλοποίηση του έργου».
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης επαναβεβαιώθηκαν οι άριστες διμερείς σχέσεις. Ο κ. Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό για τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ συζητήθηκαν επίσης οι θεματικές που θα τεθούν στην επικείμενη Διακυβερνητική Σύνοδο Κύπρου-Ελλάδας που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Νοέμβριο.
Να επισημανθεί εδώ πως ο κ.Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και ειδικότερα για την κοινή συνάντηση με τον τουρκοκύπριο ηγέτη που θα πραγματοποιηθεί υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ στις 27 Σεπτεμβρίου.
