Η υπερβολική χρήση των smartphones εξελίσσεται σε πρόβλημα δημόσιας υγείας σε όλο τον κόσμο – και μάλιστα με ανησυχητικά νεαρή ηλικία έναρξης – όπως προειδοποιούν ειδικοί σε παγκόσμιο πλέον επίπεδο, γράφει η Japan Today, αναδημοσιεύοντας και στοιχεία για το ζήτημα από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
Παρά τις συστάσεις ειδικών για δραστικό περιορισμό της έκθεσης σε οθόνες, ακόμη και νήπια εμφανίζουν σημάδια εξάρτησης, ενώ έφηβοι και νεαροί ενήλικες αποτελούν πλέον την πιο ευάλωτη ομάδα.
Τα γενικά στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: το 2024 καταγράφηκαν 4,25 δισ. μοναδικοί χρήστες smartphones, αριθμός που αναμένεται να προσεγγίσει τα 5,1 δισ. το 2026.
Συνολικά, υπολογίζεται ότι κυκλοφορούν παγκοσμίως πάνω από 7,3 δισ. συσκευές – με την Κίνα, την Ινδία και τις ΗΠΑ να βρίσκονται στην κορυφή.
Παράλληλα, ο χρόνος μπροστά στην οθόνη αυξάνεται. Σε χώρες όπως οι Φιλιππίνες, ο μέσος ημερήσιος χρόνος χρήσης ξεπερνά τις πέντε ώρες, ενώ σχετίζεται ήδη με προβλήματα όρασης, ύπνου και μειωμένη συγκέντρωση.
Η ιαπωνική ιδιαιτερότητα
Στην Ιαπωνία, η μέση εβδομαδιαία χρήση αγγίζει τις 20 ώρες. Παρότι χαμηλότερη από άλλα κράτη, οι επιπτώσεις θεωρούνται πολύ πιο ορατές: όσο περισσότερο χρησιμοποιούν οι νέοι το κινητό τους, τόσο εντείνεται το αίσθημα μοναξιάς.
Εκπρόσωποι της GenZ παραδέχονται ότι χάνουν τον έλεγχο μπροστά στα ατελείωτα σύντομα βίντεο, με τις σχολικές και ακαδημαϊκές επιδόσεις να πλήττονται αισθητά.
Υπολογίζεται ότι επηρεάζεται περίπου το 10% των μαθητών λυκείου και το 25% των φοιτητών.
Πρωτοβουλίες περιορισμού της χρήσης
Απέναντι στο αυξανόμενο πρόβλημα, οι τοπικές Αρχές στη χώρα λαμβάνουν μέτρα.
Η πόλη Τογιοάκε υιοθέτησε τον πρώτο δημοτικό «οδηγό» χρήσης smartphones, ο οποίος συστήνει μέχρι δύο ώρες ημερήσιας χρήσης και απενεργοποίηση κινητών από τις 21:00 για παιδιά δημοτικού και τις 22:00 για εφήβους και ενήλικες.
Αν και δεν προβλέπονται κυρώσεις, η πρωτοβουλία στοχεύει στην ενίσχυση της αυτοσυγκράτησης και του διαλόγου μέσα στις οικογένειες.
Παράλληλα, έρευνες δείχνουν ότι οι Ιάπωνες ενήλικες περνούν 70% λιγότερο χρόνο με φίλους σε σχέση με πριν από δύο δεκαετίες, παρά τη διαρκή «συνδεσιμότητα» που προσφέρουν οι ψηφιακές συσκευές.
Η πρώτη κλινική για την «ψηφιακή άνοια»
Στο ίδιο πλαίσιο, δημιουργήθηκε το πρώτο εξωτερικό ιατρείο αποκλειστικά για την αντιμετώπιση της λεγόμενης «ψηφιακής άνοιας» – μιας κατάστασης με συμπτώματα που θυμίζουν άνοια, αλλά οφείλονται στην υπερφόρτωση πληροφοριών από τις οθόνες.
Η κλινική Kanamachi Ekimae, η οποία άνοιξε πρόσφατα, αντιμετωπίζει περιστατικά απώλειας μνήμης, δυσκολίας συγκέντρωσης και γνωστικής κόπωσης.
Εκτιμά ότι 10 έως 20 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ιαπωνία ενδέχεται να βρίσκονται σε κίνδυνο.
Οι συνεδρίες πραγματοποιούνται διαδικτυακά, με λήψη ιστορικού, αξιολόγηση συμπτωμάτων και, όταν χρειάζεται, ιατρικές εξετάσεις.
Παρέχονται επίσης οδηγίες για ασφαλέστερη χρήση συσκευών, αλλαγές στον τρόπο ζωής και – σε ορισμένες περιπτώσεις – φαρμακευτική αγωγή.
Η κλινική εξετάζει ήδη περίπου δέκα ασθενείς την ημέρα, κυρίως γύρω στα 30.
Ο δρόμος που ανοίγει η Ιαπωνία
Το φαινόμενο του εθισμού δεν γνωρίζει σύνορα. Ωστόσο, η Ιαπωνία φαίνεται να βρίσκεται ένα βήμα μπροστά στην αναγνώριση και αντιμετώπισή του, τη στιγμή που οι οθόνες διεκδικούν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της καθημερινότητας.
Το στοίχημα πλέον δεν είναι να ζήσουμε χωρίς αυτές – αλλά να μάθουμε να ζούμε χωρίς να μας καταπίνουν.
