Στο φως έρχονται οι σχέσεις μεταξύ της κυβέρνησης της Άγκυρας και της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, που βρίσκεται πλέον στην εξουσία στην Δαμασκό, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών.
«Κανείς δεν τους ξέρει όσο εμείς», δήλωσε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας και πρώην αρχηγός των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Χακάν Φιντάν μιλώντας στο αραβικό δίκτυο Al Jazeera και εξηγώντας ότι η Άγκυρα είναι αυτή που έπεισε την Ρωσία και το Ιράν να μην σταματήσουν την επίθεση των ανταρτών που κατέληξε στην πτώση του Μπασάρ αλ-Ασαντ και του αιματηρού καθεστώτος του.
Ωστόσο, η νίκη των Σύρων ανταρτών με αιχμή του δόρατος την οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ δε ισοδυναμεί «με ανάληψη του ελέγχου» της Συρίας από την Τουρκία, διαβεβαίωσε ο ίδιος, απορρίπτοντας σχετική δήλωση του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Ο ηγέτης των ανταρτών της Συρίας και ο Τούρκος πρόεδρος.
Οι σχέσεις Άγκυρας και αλ Τζολάνι
«Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ δεν είναι τουρκική μαριονέτα, αντίθετα με άλλες συριακές ανταρτικές οργανώσεις, αλλά η οργάνωση έχει από μακρούς στενούς δεσμούς με τους Τούρκους και έχει ανάγκη την τουρκική υποστήριξη», συνοψίζει ο Aron Lund του Century International.
Σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε χθες στην τουρκική φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Safak, ο ηγέτης της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, ο Αμπού Μοχάμαντ αλ-Τζολάνι ή απλώς Αχμαντ αλ-Σάρα, δηλώνει ότι η κυβέρνησή του θα διατηρήσει «στρατηγική σχέση» με την Αγκυρα.
Σύμβολο αυτής της νέας εγγύτητας ανάμεσα στην Τουρκία και την Συρία, που υπήρξαν για μεγάλη περίοδο εχθροί, ο αρχηγός των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Ιμπραχίμ Καλίν, άνθρωπος του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, σκηνοθέτησε και προέβαλε σκοπίμως την συνάντησή του με τον Αμπού Μοχάμαντ αλ-Τζολάνι τέσσερις μόλις ημέρες μετά την πτώση του Ασαντ.
«Οι νέοι ηγέτες της Συρίας είναι πολύ απασχολημένοι με το χτίσιμο νομιμοποίησης και επαφών με τις ξένες χώρες», λέει ο ειδικός αναλυτής της Μέσης Ανατολής, Aron Lund. «Δεν έχουν στην πραγματικότητα διπλωματικές επαφές ή την αναγκαία πείρα για να σταθούν σε διεθνές επίπεδο, άρα επωφελούνται πολύ από την βοήθεια της Αγκυρας», εξηγεί.
Η Τουρκία, η οποία έχει δηλώσει έτοιμη να χορηγήσει στρατιωτική βοήθεια στις νέες συριακές αρχές, κάλεσε χθες την διεθνή κοινότητα να αφαιρέσει την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ από την λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων.
Κατά την επίσκεψή του στην Αίγυπτο, όπου θα γίνει δεκτός από τον αιγύπτιο ομόλογό του Αμπντελφατάχ αλ-Σίσι, ο Ταγίπ Ερντογάν είναι πιθανόν ότι θα προσπαθήσει να πείσει την Αίγυπτο, σημαντικό περιφερειακό παράγοντα, να έλθει σε επαφή με την νέα ηγεσία στην Δαμασκό, σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο.
«Κλειδί» η σταθερότητα
«Αν η Αγκυρα καταφέρει να βοηθήσει στην σταθεροποίηση της Συρίας, (...) η Συρία θα γίνει σύμμαχος της Τουρκίας», τονίζει ο Soner Cagaptay του Washington Institute of Near East Policy, ο οποίος πιστεύει ότι η Αγκυρα διαθέτει ήδη «περισσότερη επιρροή στην Δαμασκό από όση είχε ποτέ από το 1920».
Η Τουρκία θα μπορεί σε αντάλλαγμα να υπολογίζει στην εξουσία στην Δαμασκό για να την βοηθήσει να απαλλαγεί από τους κούρδους μαχητές της βόρειας Συρίας, τους οποίους εκλαμβάνει ως απειλή;
«Η νέα συριακή κυβέρνηση το επιθυμεί όσο κι εμείς», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ.
Ο στρατιωτικός ηγέτης της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ δήλωσε από την πλευρά του στο AFP ότι η εξουσία της νέας ηγεσίας στην Δαμασκό θα ασκηθεί επίσης στις κουρδικές περιοχές της βορειοανατολικής Συρίας, οι οποίες τελούν υπό ημιαυτόνομη διοίκηση.
«Οι Τούρκοι θα ήθελαν να πιέσουν την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ να πλήξει τους Κούρδους, αλλά εκείνη δεν θέλει να εμπλακεί», πιστεύει ειδικός στην Συρία που ανήκει σε δυτική διπλωματική αποστολή στην Τουρκία και δεν κατονομάζεται.
Σύμφωνα με την διπλωματική αυτή πηγή, ο ρόλος της Αγκυρας στην Συρία είναι «υπερτιμημένος», αλλά η Τουρκία έχει πλέον στην διάθεσή της έναν «πραγματικό οικονομικό μοχλό» χάρη στα κοινά της σύνορα μήκους 900 χιλιομέτρων με την Συρία.
H αντίδραση της Δύσης
Από την πλευρά τους, οι Δυτικοί θέλουν να αποφύγουν την επιβολή της Τουρκίας ως αναγκαίου και απαραίτητου συμμάχου της Δαμασκού.
Ετσι την Τρίτη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωνε από την Αγκυρα ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να ενισχύσει τις σχέσεις με την συριακή ηγεσία.
«Η Τουρκία έχει γίνει ο ξένος παράγοντας με την μεγαλύτερη επιρροή στην Συρία, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν σημαντική επιρροή στην διεθνή νομιμοποίηση της νέας συριακής κυβέρνησης και στην χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης της χώρας», τονίζει ο Ömer Özkizilcik του Atlantic Council στην Άγκυρα.
«Επομένως, η εξέλιξη των πραγμάτων θα εξαρτηθεί επίσης από τον Ντόναλντ Τραμπ που θα αναλάβει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, αλλά αυτός είναι ήδη πεπεισμένος ότι «η Τουρκία κρατά τα κλειδιά της Συρίας» καταλήγει ο ίδιος.
Ορκίζονται πόλεμο με την Τουρκία οι Κούρδοι στο Κομπάνι: Να καταθέσουν τα όπλα ζητά η Άγκυρα
Κούρδοι διαδηλώνουν στην Τουρκία.
Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), όπου κυριαρχούν οι δυνάμεις των Κούρδων της Συρίας, ορκίστηκαν να πολεμήσουν την Τουρκία και τις δυνάμεις που στηρίζονται από αυτήν στο Κομπάνι στη βόρεια Συρία, μετά τις προειδοποιήσεις της Άγκυρας ότι ο τουρκικός στρατός θα συνεχίσει τις προετοιμασίες στα τουρκοσυριακά σύνορα μέχρι οι Κούρδοι μαχητές της βόρειας Συρίας «να καταθέσουν τα όπλα».
Οι SDF κατηγόρησαν την Άγκυρα ότι αντιτίθεται στις διεθνείς προσπάθειες για την επίτευξη εκεχειρίας. «Η τουρκική κατοχή και οι μισθοφόροι της δεν τήρησαν αυτή την απόφαση και συνεχίζουν τις επιθέσεις τους στο νότιο μέτωπο της πόλης Κομπάνι», δηλώνουν σε ανακοίνωσή τους οι SDF που ορκίζονται να συνεχίσουν να μάχονται, προτρέποντας τους ανθρώπους στο Κομπάνι να φέρουν όπλα.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε ανακοινώσει προχθές πως μια εκεχειρία μεταξύ Τουρκίας και SDF γύρω από την πόλη Μανμπίτζ της βόρειας Συρίας - που είχε ξεκινήσει να ισχύει στις 11 Δεκεμβρίου - παρατάθηκε μέχρι το τέλος αυτής της εβδομάδας.
Ωστόσο, εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Αμυνας διέψευσε σήμερα συζητήσεις για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα σε Άγκυρα και τις SDF.
Χθες, 21 μαχητές που ανήκουν σε δυνάμεις φίλα προσκείμενες στην Τουρκία σκοτώθηκαν σε επίθεση που έγινε σε τοποθεσία που ελέγχεται από τους Κούρδους στη βόρεια Συρία, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Μέχρι να καταθέσουν τα όπλα»
Την ίδια ώρα πηγές του τουρκικού υπουργείου Άμυνας τόνισαν ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει να προετοιμάζεται στρατιωτικά μέχρι να καταθέσει τα όπλα η κουρδική πολιτοφυλακή στη Συρία, την οποία χαρακτηρίζει τρομοκρατική οργάνωση, και μέχρι να εγκαταλείψουν τα μέλη του ΡΚΚ το συριακό έδαφος, ενώ παράλληλα αρνήθηκε ότι έχει συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός μεταξύ της Τουρκίας και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, όπως ανέφερε νωρίτερα αμερικανική ανακοίνωση.
Συγκεκριμένα, σχετικά με τη δήλωση του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ ότι επιτεύχθηκε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ της Τουρκίας και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), τις οποίες η Τουρκία συνδέει με την τρομοκρατία και την κουρδική οργάνωση ΡΚΚ, οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι «ως Τουρκία, δεν έχουμε συνομιλίες με καμία τρομοκρατική οργάνωση. Πιστεύουμε ότι υπάρχει μία γλωσσική παραδρομή όσον αφορά τη δήλωση που έγινε».
Η τοποθέτηση αυτή του τουρκικού υπουργείου Άμυνας δεν αποκλείει ωστόσο το ενδεχόμενο να συμφωνήθηκε η προσωρινή κατάπαυση του πυρός στην περιοχή του Μανμπίτζ, από τον ελεγχόμενο από την Τουρκία Συριακό Εθνικό Στρατό, που διεξάγει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των Κούρδων, μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία.
Κατά τη συνήθη πρακτική, την εβδομαδιαία ενημέρωση του Τύπου από τον εκπρόσωπο του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, αρχιπλοίαρχο Ζεκί Άκτουρκ, ακολουθούν ρεπορτάζ που αποδίδονται σε απαντήσεις «πηγών» σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις στο πλαίσιο της ίδιας ενημέρωσης.
Στη σημερινή τακτική εβδομαδιαία ενημέρωση των αμυντικών συντακτών, ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Άμυνας υποστήριξε ότι «η τρέχουσα κατάσταση και όλες οι εξελίξεις στη Συρία, όπου έχει ξεκινήσει μια νέα εποχή, παρακολουθούνται στενά και οι προσπάθειες για να εξασφαλιστεί η εθελοντική, ασφαλής και αξιοπρεπής επιστροφή των Σύριων συνεχίζονται».
Στο πλαίσιο αυτό, ο αρχιπλοίαρχος Άκτουρκ τόνισε ότι η Τουρκία υποστηρίζει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, προτεραιότητά της είναι η εξάλειψη του PKK, συνεχίζει να λαμβάνει προληπτικά μέτρα κατά της τρομοκρατίας και συνεργάζεται για τον σκοπό αυτό με τη νέα συριακή κυβέρνηση.
Ο ίδιος καταφέρθηκε και κατά του Ισραήλ, το οποίο κατηγόρησε ότι παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη και συνεχίζει τώρα την παράνομη συμπεριφορά του κατέχοντας εδάφη στη Συρία.
