Άγγελος Προβολισιάνος
Σοβαρές καταγγελίες κατά των κυκλωμάτων του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Θύμα απειλών και προπηλακισμών τόσο ο ίδιος όσο και τα παιδιά του υποστήριξε πως έπεσε κατά την προσπάθεια του να εξυγιάνει την παθογενή λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης την περίοδο 2021 – 2022, Σπήλιος Λιβανός. Ο μάρτυρας της Εξεταστικής γνωστοποίησε ότι έμεινε εμβρόντητος όταν ήρθε αντιμέτωπος με «τη ραγδαία και αφύσικη αύξηση του αριθμού των αμνοεριφίων σε συγκεκριμένες κτηνοτροφικές περιοχές, αλλά και με την τεράστια αύξηση στην κατανομή Εθνικού Αποθέματος», παραθέτοντας τις δικές του πρωτοβουλίες για να αντιμετωπιστούν τα σκανδαλώδη φαινόμενα.
Ο πρώην υπουργός (ο οποίος «καρατομήθηκε» μετά την προκλητική στιχομυθία που είχε με τον τότε δήμαρχο Σπάρτης, Πέτρο Δούκα, για την εξαγορά ψήφων πάνω στην τραγωδία και τα αποκαΐδια της Ηλείας το 2008) παρουσίασε στην Επιτροπή μία αφίσα που είχαν φτιάξει Κρητικοί με σκοπό την επικήρυξη του. «Είχε γεμίσει η Κρήτη (με την αφίσα) όταν πήγαμε κάτω και μου ζητούσαν να παραιτηθώ γιατί με τις αποφάσεις μου δήθεν ευνοούσα τους Αιτωλοακαρνάνες» είπε, ενώ έκανε λόγο και για ύπαρξη…κηδειόχαρτου που είχε δημιουργηθεί για τη στοχοποίηση του και το οποίο δεν είχε στη διάθεση του για να το καταθέσει στην Εξεταστική.
Τόνισε, επίσης, πως αντιδράσεις στη μεταρρυθμιστική του προσπάθεια να αντιμετωπίσει την «επιδοματοφαγία» υπήρχαν από βουλευτές από όλα τα κόμματα, καθιστώντας γνωστό πως «συνάδελφοι βουλευτές μου είπαν πως θα έρθουν μαζί με Κρήτες για να μου πετάξουν πέτρες και ξύλα στο γραφείο μου», χωρίς όμως να παραθέτει ονόματα.
Έκρινε δε πως η μη επανεκλογή του ήταν απόρροια του πολιτικού κόστους που του προκάλεσαν οι πρωτοβουλίες αναμόρφωσης του ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς -όπως αφηγήθηκε- οι πρώτοι εντατικοί έλεγχοι, που έδωσε εντολή να γίνουν, ξεκίνησαν από την εκλογική του περιφέρεια, με αποτέλεσμα να υπάρχουν περιοχές στις οποίες είθισται να βγαίνει πρώτος και τελικά βγήκε τέταρτος στις τελευταίες εθνικές εκλογές!
«Ο Ξυλούρης με θεωρούσε εχθρό της Κρήτης»
Σε ερώτηση της εισηγήτριας του ΠΑΣΟΚ, Μιλένας Αποστολάκη, για το αν είχε επαφές με τον Γιώργο Ξυλούρη και ευρέως γνωστό ως «φραπέ», ο κ. Λιβανός αντέτεινε: «Ο Ξυλούρης είχε επιδιώξει δεκάδες φορές να συναντηθούμε. Ήταν ιδιαίτερα έντονος, ακόμα και στο γραφείο των συνεργατών μου με καθύβριζε με αγοραίους τρόπους και απαιτούσε να έρθουμε σε επαφή. Εγώ δεν τον είδα ποτέ. Πιθανόν, μιλώντας με συνεργάτες μου, να είχε έρθει με κάποιους άλλους από την Κρητη (για να συναντηθούμε). Προσωπική επαφή δεν είχα ποτέ. Ο Ξυλούρης με θεωρούσε εχθρό της Κρήτης».
Επιπλέον, υποστήριξε ότι δεν ήταν ιδιαίτερα συμπαθής σε κάποιους εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ και πως προτίμησε να συνεργαστεί με τις διοικήσεις του οργανισμού. Συγκεκριμένα, για δύο μήνες με τον τότε πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Φάνη Παππά, και τον διάδοχό του, Δημήτρη Μελά.
Όσον αφορά τις σκανδαλώδεις συνομιλίες του υπόδικου Μελά και το αν θα αναθεωρούσε τη συνεργασία μαζί του στην περίπτωση που τις γνώριζε, απάντησε αρχικά πως τέτοιους διαλόγους τους καταδικάζει απ΄ όπου κι αν προέρχονται, συμπεριλαμβάνοντας και τους δύο συνεργάτες του που καταγράφησαν από τον «κοριό» της ΕΛ.ΑΣ. «Προφανώς και θα με επηρέαζαν (οι συνομιλίες)» αντέτεινε σε δεύτερο χρόνο, αλλά στήριξε τον πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, λέγοντας πως «ήταν προς την απόλυτα θετική κατεύθυνση» η συνεισφορά του στον οργανισμό.
Οι 6 παρεμβάσεις
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο μάρτυρας περιέγραψε το πλέγμα έξι μέτρων που προσπάθησε να ολοκληρώσει για να μπει φρένο στις παράνομες επιδοτήσεις. Ειδικότερα, μίλησε για την προσπάθεια ολοκλήρωσης των Δασικών Σχεδίων Βόσκησης, την πρωτοβουλία μετατροπής του ΟΠΕΚΕΠΕ σε Ανεξάρτητη Αρχή, τη χρήση του OpenGov για τις αιτήσεις ΟΣΔΕ και την προκήρυξη «ανοιχτών» διαγωνισμών για την επιλογή του Τεχνικού Συμβούλου.
Πέραν των προαναφερθέντων, ο κ. Λιβανός επισήμανε δύο Υπουργικές Αποφάσεις που σκοπό είχαν την αντιμετώπιση της υπέρμετρης και αδικαιολόγητης αύξησης του αριθμού των δηλωθέντων αμνοεριφίων, αλλά και της υπέρμετρης αύξησης των απαιτήσεων σε δημόσιες εκτάσεις βοσκοτόπων και της μη νόμιμης μεταβίβαση δικαιωμάτων από το εθνικό απόθεμα. «Είχαν κάνει φάμπρικα» σχολίασε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, μίλησε για εντατικοποίηση των ελέγχων και σημείωσε ότι διενεργήθηκαν συνολικά 57.897 επιτόπιοι διοικητικοί έλεγχοι και 35.312 έλεγχοι με τηλεσκοπική μέθοδο σε 234.261 αγροτεμάχια αποφέροντας 34.403.754 ευρώ το έτος 2021, αντιπαραβάλλοντάς τα στοιχεία αυτά με τους ελέγχους που έγιναν από το 2017 έως το 2020, τα οποία ήταν 6.392.409 ευρώ το 2017, 7.956.830 ευρώ το 2018, 6.963.231 ευρώ το 2019 και 9.038.383 ευρώ το 2020.
«Με την πολιτική μας ανακτήσαμε 70 εκατ. ευρώ»
Σχολιάζοντας την κατάθεση του κ. Λιβανού, πηγές ΝΔ σημειώνουν:
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υπήρξε η μόνη που τόλμησε να αγγίξει ένα βαθιά παθογενές σύστημα διαχείρισης κοινοτικών πόρων, εφαρμόζοντας κανόνες διαφάνειας, δικαιοσύνης και νομιμότητας.
Αυτό υπογράμμισε ο πρώην Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός, κατά την κατάθεσή του στην Εξεταστική Επιτροπή, σημειώνοντας ότι «προειδοποιήσαμε εμπράκτως ότι η διαχρονική ασυδοσία στην κατανομή των αγροτικών κοινοτικών πόρων θα λάβει τέλος».
Ο κ. Λιβανός εξήγησε την προσπάθεια, επί υπουργίας του, για την αποκατάσταση της διαφάνειας και την προστασία του εισοδήματος των πραγματικών παραγωγών, μακριά από πελατειακές πρακτικές και μικροπολιτικές σκοπιμότητες και παρουσίασε με σαφήνεια το έργο που επιτελέστηκε επί των ημερών του στο Υπουργείο, με στόχο την εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και την πάταξη της «επιδοματοφαγίας», μιας διαχρονικής παθογένειας του αγροτικού τομέα.
Μάλιστα αναφέρθηκε και στις πιέσεις και απειλές που δέχθηκε, ιδιαίτερα από θιγόμενους κύκλους στην Κρήτη, τονίζοντας ότι δεν υποχώρησε απέναντι σε συμφέροντα και μεθοδεύσεις.
Αποτέλεσμα αυτού, όπως είπε, ήταν η ανάκτηση εκ μέρους του δημοσίου 70.000.000 από αχρεωστήτως καταβληθείσες επιδοτήσεις, καθώς και της θεαματικής αύξησης του αριθμού των επιτόπιων ελέγχων, από έξι εκατομμύρια ευρώ των προηγούμενων ετών στα 34 εκατ. ευρώ το 2021.
«“Πόλεμο” κατήγγειλε ο Λιβανός»
Από την πλευρά Χαριλάου Τρικούπη, κοινοβουλευτικές ανέφεραν:
Στη σημερινή του κατάθεση ο πρώην Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σπήλιος Λιβανός ήταν αποκαλυπτικός. Ο κ. Λιβανός υπογράμμισε ότι ήταν ο πρώτος υπουργός που ανέδειξε την παθογένεια που υπήρχε στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Μάλιστα ανέφερε ότι όταν έλαβε τα στοιχεία από τον Οργανισμό για την εκτίναξη του εθνικού αποθέσματος το 2019-2021 έμεινε «εμβρόντητος», αντίδραση εντελώς διαφορετική από του προκατόχου του Μ. Βορίδη που πριν λίγες ημέρες κατά την κατάθεσή του στην Επιτροπή είχε εντελώς διαφορετική προσέγγιση και ο ίδιος απείχε από παρεμβάσεις εξυγίανσης.
Ο κ. Λιβανός επεσήμανε, ότι για τις ενέργειές του αυτές, λοιδορήθηκε, απειλήθηκε τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του και στο τέλος καταψηφίστηκε. Τόνισε με νόημα πως πολλοί από όσους τον πολέμησαν ήταν παραγωγοί, «τα ονόματα των οποίων είναι γνωστά στην Επιτροπή καθώς ακούγονται διαρκώς. Με την κατάθεσή του ο πρώην Υπουργός επιβεβαίωσε ουσιαστικά αυτό που πλέον όλοι οι Έλληνες γνωρίζουν, τη λειτουργία ενός κυκλώματος εντός και εκτός του ΟΠΕΚΕΠΕ, εις βάρος των έντιμων αγροτών το οποίο δεν θα είχε αποκαλυφθεί ποτέ αν δεν είχε παρέμβει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Σε ερώτηση, μάλιστα, του ΠΑΣΟΚ σχετικά με τις απειλές αυτές, ο κ. Λιβανός απάντησε: «Εκ των υστέρων αντιλήφθηκα πως δεν ήμουν συμπαθής σε ορισμένα στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ» γεννώντας ερωτήματα από που αντλούσαν αυτήν την δύναμη αυτά τα στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ .
Ο πρώην υπουργός κατέθεσε πως η πολιτική του στρατηγική ήταν πολυεπίπεδη και απαιτούσε ριζικές αλλαγές οι οποίες δεν προχώρησαν. Το μεγάλο πρόβλημα αφορούσε την τεχνική λύση και η διαχείριση του προβλήματος θα δινόταν μέσα από την εκπόνηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης. Επρόκειτο για μια ενωσιακή υποχρέωση από το 2015, η οποία αναβαλλόταν συνεχώς. Υπογράμμισε πως για τα βοσκοτόπια χωρίς ζώα, ήρθε αντιμέτωπος με επιτήδειους που υπονόμευαν την προσπάθεια εξυγίανσης.
Στη συνέχεια, κατέθεσε ότι η στρατηγική για τον διαγωνισμό που έγινε για τους Τεχνικούς Συμβούλους ήταν να προκηρυχθεί για δύο χρόνια, ενώ παράλληλα, εφ´όσον ο χρόνος το επέτρεπε, θα διεξαγόταν νέος διαγωνισμός για την επόμενη πενταετία. Ο ίδιος επεσήμανε πως η σχέση του ΟΠΕΚΕΠΕ με τον τεχνικό σύμβουλο δεν ήταν σχέση συνεργασίας όπως θα έπρεπε, αλλά σχέση εξάρτησης, στοιχείο αρνητικό για τη λειτουργία του οργανισμού, ο οποίος θα έπρεπε να έχει αποκτήσει την αυτοτέλειά του. Η τοποθέτησή του αυτή έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά τοποθετήσεων από μάρτυρες της επιτροπής που έχουν αναδείξει την εξάρτηση και ομηρεία του οργανισμού από τον τεχνικό σύμβουλο.
Ο πρώην Υπουργός κατέθεσε ότι ο κ. Ξυλούρης είχε επιδιώξει επανειλημμένα να συναντηθούν και ήταν ιδιαίτερα επίμονος χρησιμοποιώντας αγοραίο λόγο, ακόμη και σε γραφεία συνεργατών του, όπου τον καθύβριζε, Ωστόσο προσωπική επαφή δεν υπήρξε ποτέ με τον ίδιο, κατόπιν απόφασης του κ. Λιβανού.. Αυτά σε αντίθεση με άλλους Υπουργούς αλλά και αξιωματούχους του Υπουργείου και του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι οποίοι όπως προκύπτει από τις επισυνδέσεις είχαν προνομιακές σχέσεις με τον κ. Ξυλούρη και διευκόλυναντην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του με παράνομες μεθοδεύσεις.
Σχετικά με τις πληρωμές των μπλοκαρισμένων ΑΦΜ — που αφορούσαν βοσκοτόπια χωρίς ζώα — οι οποίες καταβλήθηκαν επί θητείας Λ. Αυγενάκη και προηγουμένως είχαν μπλοκαριστεί επί κ. Γεωργαντά, από το εθνικό απόθεμα, ο κ. Λιβανός κατέθεσε ότι ορθώς ενήργησε ο κ. Γεωργαντάς, χωρίς να προβεί σε περαιτέρω σχόλιο.
Τέλος υπεραμύνθηκε της διαδικασίας του ΑΣΕΠ για την επιλογή διοίκησης στον ΟΠΕΚΕΠΕ, διαφοροποιούμενος ρητά από τον κ. Αυγενάκη και παραδέχτηκε ότι αν γνώριζε το περιεχόμενο των επισυνδέσεων θα τον προβλημάτιζε προκειμένου να συνεργαστεί με τους κ.κ. Στρατάκο και Μελά.
Οι απαντήσεις του κ. Λιβανού ανέδειξαν ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είχαν εντοπιστεί προβλήματα στη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ και ελήφθησαν μέτρα για την αποκατάσταση της χρηστής λειτουργίας του και την πρόληψη παρατυπιών. Οι απαντήσεις του κατά συνέπεια δημιουργούν εύλογες απορίες γιατί οι αποφάσεις αυτές δεν είχαν ληφθεί νωρίτερα από τον προκάτοχό του κ. Βορίδη προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηστή λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ και να έχει αποφευχθεί το σκάνδαλο.
Ο κ. Λιβανός με την σημερινή του κατάθεση έκανε απολύτως σαφές ότι η αδράνεια του προκατόχου του ήταν απολύτως καθοριστική για την διασπάθιση του εθνικού αποθέματος που αποτελεί την καρδιά του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ.
«Άδειασε τον Γεωργαντά ο Λιβανός»
«Πετάει αλλού την ευθύνη σχετικά με τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης» αναφέρουν κοινοβουλευτικές πηγές του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες κρίνουν πως ο μάρτυρας «άδειασε» τον διάδοχό του, Γιώργο Γεωργαντά:
Αναλυτικά όσα σημειώνουν:
Ακόμα ένας υπουργός του Μητσοτάκη δηλώνει ενώπιον της Εξεταστικής Επιτροπής ότι δεν έχει καταλάβει μέχρι και σήμερα πώς λειτουργούσε το κύκλωμα εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ, μέσω του οποίου γινόταν το «αλισβερίσι» εκτάσεων (από την ηπειρωτική Ελλάδα) και εικονικού ζωικού κεφαλαίου (από τους «επιτήδειους» της Κρήτης, όπως τους έχει χαρακτηρίσει).
Ωστόσο, ο κ. Λιβανός, μετά από ερώτηση του εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Βασίλη Κόκκαλη, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι με την Υπουργική Απόφαση Γεωργαντά (148/2022) επί της ουσίας «ξεπλύθηκε» το «γαλάζιο» κύκλωμα των εικονικών βοσκοτόπων. Το «πρόβλημα» με τα πλαστά βοσκοτόπια το είχε άλλωστε εντοπίσει, όπως υποστήριξε, ο ίδιος ο κ. Λιβανός και επαίρεται ότι επιχείρησε να το περιορίσει.
Παραδέχτηκε επίσης ότι και ο ίδιος «θα καταργούσε» τη δική του ρύθμιση (2021), με την οποία αφαιρέθηκαν οι περιορισμοί που προέβλεπαν ότι οι μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι μπορούσαν να λαμβάνουν βοσκότοπους μόνο εντός της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Η αλλαγή αυτή επέτρεψε σε Κρητικούς κτηνοτρόφους να λαμβάνουν επιδοτούμενα βοσκοτόπια εκτός Κρήτης, δημιουργώντας ανισότητες και στρεβλώσεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει καλέσει την κυβέρνηση Μητσοτάκη να τερματίσει την πρακτική αυτή, να συνδέσει τα βοσκοτοπικά δικαιώματα με την πραγματική παραγωγή γάλακτος και κρέατος και να διασφαλίσει ότι οι ενισχύσεις κατευθύνονται σε ενεργούς κτηνοτρόφους.
Για να υπηρετήσει το κυβερνητικό αφήγημα περί «διαχρονικών παθογενειών», ο κ. Λιβανός μοίρασε υποκριτικά την ευθύνη για την μη ολοκλήρωση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης στις κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ.
Άραγε, δεν γνωρίζει ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτή που, μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών, έκανε όλες τις ενέργειες για την αλλαγή του κανονισμού για τον ορισμό των βοσκοτόπων που οδήγησε τελικά στον κανονισμό OMNIBUS τον Δεκέμβριο του 2017;
Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που περιελάμβαναν επιπλέον ελέγχους της επιλεξιμότητας των εκτάσεων, έπρεπε να είχαν αξιοποιηθεί προς όφελος της κτηνοτροφίας μας, αλλά η κυβέρνηση της Ν.Δ. φάνηκε ανίκανη να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες για την αποτελεσματική υλοποίηση των εν λόγω νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που θα κατέληγαν σε μία λειτουργική εκπόνηση και εφαρμογή των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης και θα έδιναν οριστικό τέλος στην «Τεχνική Λύση».
Σύμφωνα με Νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης έπρεπε να εκπονηθούν και να εγκριθούν μέχρι τις 31/12/2019 με διάρκεια ισχύος επτά ετών και τη δυνατότητα για αναθεώρηση και εκ νέου έγκρισής τους μετά το πέρας του διαστήματος αυτού. Με την έλευση της ΝΔ στην κυβέρνηση το 2019, ο πρώτος Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Μ. Βορίδης, τροποποίησε την παραπάνω απόφαση δίνοντας παράταση δύο ετών μέχρι 31.12.2021 για την υλοποίηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης. Τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης μπήκαν βάση σχεδίου στο ψυγείο και δεν έχουν ολοκληρωθεί μέχρι και σήμερα. Συνειδητά εμπεδώθηκε έτσι ένα θεσμικό κενό επί των οποίου αναπτύχθηκε το «γαλάζιο» σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
