Σε πεδίο έντονης πολιτικής σύγκρουσης μεταξύ δήμου Αθηναίων και τριών υπουργείων έχει μετατραπεί η οδός Βασιλίσσης Ολγας

Σε πεδίο έντονης πολιτικής σύγκρουσης μεταξύ δήμου Αθηναίων και τριών υπουργείων έχει μετατραπεί η οδός Βασιλίσσης Ολγας και η παράδοσή της στην κυκλοφορία σε ήπια μορφή, βάσει του σχεδιασμού της δημοτικής αρχής και των δεσμεύσεων που εξαρχής είχε κάνει ο δήμαρχος της πόλης, Χάρης Δούκας ότι θα παραδώσει εκ νέου τον δρόμο στην κυκλοφορία.

Ο σχεδιασμός αυτός ανατρέπει πλήρως αυτόν του προκατόχου του, Κώστα Μπακογιάννη, ο οποίος αντιδρά καθώς η ανάπλαση της Βασιλίσσης Ολγας αποτελούσε ένα από τα πλέον εμβληματικά τμήματα του έργου του Μεγάλου Περιπάτου που είχε οραματιστεί η προηγούμενη δημοτική αρχή εν μέσω πανδημίας.

Η πρόταση του κ. Δούκα εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία από το δημοτικό συμβούλιο πριν λίγες ημέρες. Προκάλεσε ωστόσο την άμεση αντίδραση των τριών συναρμόδιων υπουργείων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πολιτισμού, Υποδομών και Μεταφορών, τα οποία έσπευσαν να βγάλουν κοινή ανακοίνωση, με την οποία υποστηρίζουν ότι οι πρωτοβουλίες του δήμου «δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα».

«Τρία Υπουργεία ενώνονται για να υπερασπιστούν τον ηττημένο των εκλογών κ. Μπακογιάννη, εις βάρος των πολιτών», ήταν η άμεση απάντηση του κ. Δούκα, ο οποίος προσέθεσε πως με «με μια πρωτοφανή πρακτική αγνοούν τη βούληση των πολιτών και της ευρύτερης πλειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου της Αθήνας».

Ο κ. Δούκας χαρακτήρισε «καταστροφικό» τον Μεγάλο Περίπατο και αναφέρθηκε σε μετατροπή της Βασιλίσσης Ολγας «σε «prive» δρόμο για τους χρήστες του γηπέδου τένις στην περιοχή και για τους θαμώνες του καφέ του Ζαππείου. Τότε κανένας Υπουργός δε μίλησε. Σήμερα παριστάνουν τους «θεματοφύλακες του νόμου» για να μπλοκάρουν τον Δήμο Αθηναίων», υπογράμμισε ο δήμαρχος ξεκαθαρίζοντας πως ο δήμος Αθηναίων δε θα κάνει πίσω.

Ο ίδιος μάλιστα έχει πολλάκις επισημάνει ότι η Βασιλίσσης Όλγας είχε άτυπα κλείσει ως πεζόδρομος καθώς δεν εξεδόθη ποτέ ΦΕΚ πεζοδρόμησης, όπως απαιτεί η νομοθεσία προκειμένου να αλλάξει ο χαρακτήρας μίας οδού.

Η πρόταση του δήμου

Το σχέδιο του δήμου στηρίζεται στη δημιουργία δύο οδεύσεων ήπιας κυκλοφορίας:

•  

  Μία από τη Βασ. Κωνσταντίνου που θα στρίβει δεξιά στην Αμαλίας και

•  

  μίας δεύτερης διαδρομής από την Αμαλίας που θα στρίβει δεξιά στην Αρδηττού με κίνηση του τρόλεϊ και του τραμ.

Βασικός στόχος είναι η αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης που παρατηρείται καθημερινά στην ευρύτερη περιοχή της οδού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, στην οποία στηρίχθηκε η πρόταση της δημοτικής αρχής, το πιο επιβαρυμένο σημείο της γύρω περιοχής εξακολουθεί να είναι ο άξονας της Βασιλίσσης Αμαλίας προς το Σύνταγμα, όπου η κυκλοφορία φτάνει και ξεπερνά τα 3.000 οχήματα ανά ώρα στις πρωινές ώρες αιχμής. Πρόκειται για το τμήμα με τη μεγαλύτερη συμφόρηση, κάτι που αποτυπώνει την ασφυκτική πίεση των καθημερινών μετακινήσεων προς τον πυρήνα της πόλης.

Στον αντίποδα, τις απογευματινές ώρες το μεγαλύτερο βάρος μετατοπίζεται προς τα νότια: τόσο ο άξονας της Αμαλίας προς τα νότια προάστια, όσο και η Αρδηττού προς Σύνταγμα η οποία παρουσιάζει κυκλοφοριακές αιχμές της τάξης των 3.000 οχημάτων την ώρα, κυρίως μετά το τέλος της εργάσιμης ημέρας και την αποχώρηση από το κέντρο.

Από το σύνολο αυτών των οχημάτων μόλις ένα μικρό ποσοστό κάτω του 5% είναι βαρέα, δηλαδή λεωφορεία και τρόλει, ενώ πάνω από το 75% των οχημάτων είναι Ι.Χ. και 20% δίκυκλα.

Αν και τα τρία υπουργεία αναφέρουν ότι θα πρέπει να γνωμοδοτήσει και ο ΟΑΣΑ, στον οποίο έχει άλλωστε κατατεθεί η πρόταση του δήμου προς έγκριση, στην κυκλοφοριακή μελέτη επισημαίνεται ότι η χρήση της λεωφόρου από τρόλεϊ ή οχήματα μέσω της λωρίδας του τραμ δεν αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία της δημόσιας συγκοινωνίας.

Αντιθέτως, όπως έχει επισημάνει και ο κ. Δούκας σε δηλώσεις του, εκτιμάται ότι οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις θα μειώσουν κατά 20% τα φαινόμενα πλήρους συμφόρησης, κατά 30% τα ακινητοποιημένα οχήματα, ενώ αναμένεται και αύξηση 15% στη μέση ταχύτητα κίνησης.

Στόχος της δημοτικής αρχής μάλιστα είναι σε επόμενο στάδιο να επαναλειτουργήσει και το Κολυμβητήριο που βρίσκεται πλησίον της συγκεκριμένης οδού.

Για τον Χάρη Δούκα οι παρεμβάσεις αυτές θεωρούνται μονόδρομος. Στην πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου εμφανίστηκε κάθετος, επισημαίνοντας πως το δίλημμα που τίθεται σήμερα είναι ξεκάθαρο: «Θέλουμε έναν δρόμο για τους λίγους και εκλεκτούς φίλους του κ. Μπακογιάννη ή έναν δρόμο για όλους; Αυτή τη στιγμή στη βασιλίσσης Όλγας υπάρχει τρόλεϊ και τραμ. Τι είχε προδιαγραφεί να γίνει από τον κ. Μπακογιάννη; Να μπαίνουν αυτοκίνητα στη λωρίδα του τραμ, από την Αμαλίας, να πηγαίνουν να παίζουν τένις στην αντισφαίριση και μετά να φεύγουν από την Αρδηττού. Τι είπαμε εμείς; Δεν είναι δυνατόν να ρωτάς, “Παίζεις τένις; Μπαίνεις στη βασιλίσσης Όλγας. Δεν παίζεις τένις; Δεν μπαίνεις” και είπαμε, θα μπαίνουν τα αμάξια δεξιά και θα κάνουν ξανά δεξιά στην Αρδηττού», υπογράμμισε.

Αναφερόμενος στην κίνηση των οχημάτων ο κ. Δούκας είχε σημειώσει πως στη μελέτη της προηγούμενης δημοτικής αρχής προβλέπονταν αυτοκίνητα: «Θα πήγαιναν στο Ζάππειο, θα έπιναν καφέ στην “Αίγλη” και μετά, προσέξτε τι είχε το σχέδιο, θα έβγαιναν από το Ζάππειο από χωματόδρομο δίπλα στον Φωκιανό, στην Ηρώδου Αττικού. Και μας είπαν όλοι είναι τρελό λάθος, είναι έγκλημα να κάνουν βόλτες σε χωματόδρομο μέσα στο Ζάππειο τα αμάξια, μας είπαν “Καλύτερα οδηγήστε τα στην ευθεία, έτοιμος είναι ο δρόμος, να βγουν στην Αμαλίας», ανέφερε ο δήμαρχος Αθηναίων.

Μπλόκο από τα υπουργεία

Να φρενάρουν την επανακυκλοφορία οχημάτων επί της οδού Βασιλίσσης Ολγας επιχείρησαν την Παρασκευή (29/08) τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πολιτισμού, Υποδομών και Μεταφορών, τα οποία σε κοινή ανακοίνωσή τους προειδοποιούν τη δημοτική αρχή ότι είναι «απαραίτητη η τήρηση του θεσμικού πλαισίου για οποιαδήποτε τροποποίηση της λειτουργίας της οδού Βασιλίσσης Όλγας».

Τα υπουργεία επισημαίνουν ότι «οι σχετικές πρωτοβουλίες του Δήμου Αθηναίων, όπως ανακοινώθηκαν, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα» και καλούν τον δήμο «να τηρήσει τις προβλεπόμενες από το θεσμικό πλαίσιο διαδικασίες».

Αναφέρουν ότι οι προτεινόμενες παρεμβάσεις στον εγκεκριμένο τρόπο λειτουργίας της οδού Βασιλίσσης Όλγας προϋποθέτουν εκ νέου αποφάσεις των αρμόδιων υπηρεσιών των συναρμόδιων υπουργείων προσθέτοντας ότι η οδός Βασιλίσσης Όλγας βρίσκεται εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου της Αθήνας, ενώ κατά τη διάρκεια του εν εξελίξει έργου της ανάπλασης έχουν αποκαλυφθεί σημαντικές αρχαιότητες, οι οποίες συντηρούνται και αναδεικνύονται.

Συγχρόνως, όπως τονίζουν, αποτελεί κοινόχρηστο χώρο ιδιαίτερης σημασίας. «Για τον λόγο αυτό, η υλοποίηση της υφιστάμενης ανάπλασης της οδού έχει λάβει όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, με την πράξη 321 της 19ης συνεδρίασης του 2021, καθώς και από το Υπουργείο Πολιτισμού, για λογαριασμό της «Ανάπλασης ΑΕ», που εποπτεύεται από τα συναρμόδια Υπουργεία και χρηματοδοτείται από εθνικούς πόρους».

Τα υπουργεία υπογραμμίζουν πως απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του ΟΑΣΑ δεδομένης της διέλευσης του Τραμ από την οδό, συμπληρώνοντας ότι «η συμβατότητα αυτών των τροποποιήσεων με την κείμενη νομοθεσία και τις συγκοινωνιακές μελέτες αποτελεί αντικείμενο ελέγχου των Τεχνικών Υπηρεσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής».

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπενθυμιστεί πως λίγο πριν... αλλάξει χέρια ο πρώτος δήμος της χώρας, η κυβέρνηση με τροπολογία που ψήφισε περιόρισε τις αρμοδιότητές του αναφορικά με τα έργα της πόλης μετονομάζοντας την εταιρεία «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.», η οποία ελεγχόταν από τον Δήμο Αθηναίων με πρόεδρο τον ίδιο τον δήμαρχο, σε «Ανάπλαση Α.Ε.», την εποπτεία της οποίας έχουν οι υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πολιτισμού, Εσωτερικών, Υποδομών και Μεταφορών.

Δεκαετίες σχεδιασμού

Η ανάπλαση της οδού Βασιλίσσης Όλγας, ενός κρίσιμου συνδετικού άξονα ανάμεσα στη Βασιλίσσης Σοφίας και τη Βασιλέως Κωνσταντίνου απασχολεί τον δημόσιο διάλογο εδώ και αρκετές δεκαετίες με τις περισσότερες εκ των παρεμβάσεων που είχαν κατά καιρούς προτεραιοποιηθεί, να παραμένουν στα χαρτιά. Ήδη από τη δεκαετία του '90 η πρόθεση για ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της πόλης -από το Παναθηναϊκό Στάδιο ως τον Κεραμεικό- περιλάμβανε και την πλήρη ανάπλαση της Όλγας, όμως, το έργο αυτό δεν ευοδώθηκε ποτέ. Επανήλθε στο προσκήνιο πριν την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 χωρίς όμως ούτε τότε να προχωρήσει.

Τελικώς το 2020, η λεωφόρος μπήκε στο επίκεντρο του σχεδίου του «Μεγάλου Περιπάτου», ενώ το 2023 υπεγράφη η σύμβαση για την εκτέλεση των μόνιμων έργων πεζοδρόμησης, ύστερα από σχετικό διαγωνισμό που προκήρυξε η «Ανάπλαση Αθήνα Α.Ε.».