Η φράση, «ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα» χρησιμοποιείται για να προκαλέσουμε κάποιον, ώστε να αποδείξει αυτό για το οποίο καυχιέται. Η έκφραση, που έχει συνδεθεί με το νησί των Ιπποτών και χρησιμοποιείται ακόμα και σαν «λογότυπο» της περιοχής σε τουριστικά είδη, προέρχεται από τον μύθο του Αισώπου, «Ανήρ Κομπαστής», ο άντρας δηλαδή, που καυχιέται...
Γράφει η Κωνσταντίνα Καλογήρου | Φιλόλογος
Σύμφωνα με τον μύθο, ένας Αθηναίος αθλητής καυχιόταν πως έκανε στην Ρόδο ένα άλμα που κανένας άλλος δεν μπορούσε να ισοφαρίσει.
Το νησί δεν επιλέχτηκε τυχαία, καθώς την εποχή εκείνη ήταν δύσκολο να επισκεφτεί κάποιος την Ρόδο, ώστε να εξακριβώσει τα λεγόμενα του αθλητή. Πατώντας πάνω σ’ αυτό το γεγονός, ο αθλητής προκαλούσε τους ανθρώπους που τον άκουγαν αλλά δεν τον πίστευαν, να πάνε στη Ρόδο για να επιβεβαιώσουν το κατόρθωμά του.
Καθώς ο αθλητής επέμενε και καυχιόταν, ένας άλλος Αθηναίος, κάποια στιγμή τον προκάλεσε να επαναλάβει το άλμα του. Για να τον χλευάσει μάλιστα, πήγε σε ένα σκάμμα και έγραψε τη λέξη Ρόδος και του είπε: «Αυτού γαρ και Ρόδος και πήδημα».
Η γνωστή έκφραση, δηλαδή, αλλά στα Αρχαία Ελληνικά.
Το μόνο που έχει μείνει αναπάντητο και δεν γνωρίζουμε, αφού δεν έχει διασωθεί, είναι η απάντηση του καυχησιάρη αθλητή κι αν τελικά έκανε το άλμα.
Έκτοτε απευθύνουμε τη φράση – στη δημοτική (“Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα”) – σε όποιον καυχιέται για ανεπιβεβαίωτα κατορθώματα, προκαλώντας τον να τα αποδείξει με πράξεις.
Ακολουθούν το αρχαίο κείμενο καθώς και η μετάφραση:
"ΠΕΝΤΑΘΛΟΣ ΚΟΜΠΑΣΤΗΣ"
[33. 1]ἀνὴρ πένταθλος ἐπ᾽ ἀνανδρίᾳ ἑκάστοτε ὑπὸ τῶν πολιτῶν ὀνειδιζόμενος ἀποδημήσας ποτὲ καὶ μετὰ χρόνον ἐπανελθὼν ἀλαζονευόμενος ἔλεγεν, ὡς πολλὰ μὲν καὶ ἐν ἄλλαις πόλεσιν ἀνδραγαθήσας ἐν τῇ Ῥόδῳ τοιοῦτον ἥλατο πήδημα ὡς μηδένα τῶν Ὀλυμπιονικῶν ἐφικέσθαι. Καὶ τούτου μάρτυρας ἔφη παρέξεσθαι τοὺς παρατετυχηκότας, ἂν ἄρα ποτὲ ἐπιδημήσωσι. Τῶν δὲ παρόντων τις ὑποτυχὼν ἔφη πρὸς αὐτόν· «ἀλλ᾽, ὦ οὗτος, εἰ τοῦτο ἀληθές ἐστιν, οὐδὲν δεῖ σοι μαρτύρων· αὐτοῦ γὰρ Ῥόδος καὶ πήδημα».
ὁ λόγος δηλοῖ, ὅτι ὧν πρόχειρος ἡ δι᾽ ἔργων πεῖρα, περὶ τούτων πᾶς λόγος περιττός ἐστιν.
"Ο καυχησιάρης των πέντε αθλημάτων"
Ήταν μια φορά ένας πενταθλητής που οι συμπολίτες του συνέχεια τον χλεύαζαν για τη μαλθακότητά του. Έφυγε λοιπόν ταξίδι, και όταν επέστρεψε ξανά στον τόπο του, μετά από πολύ καιρό, βάλθηκε να αραδιάζει καυχησιές, λέγοντας για πολλά και διάφορα ανδραγαθήματα που επιτέλεσε στη μία ή στην άλλη πόλη. Μεταξύ άλλων διηγούνταν και για τη Ρόδο, όπου έκανε, λέει, τέτοιο ρεκόρ στο πήδημα που κανένας Ολυμπιονίκης δεν μπορούσε να το ισοφαρίσει. Και από πάνω διαβεβαίωνε ότι θα καλέσει μάρτυρες για το κατόρθωμά του όσους ήσαν παρόντες στην περίσταση, αν τύχει να περάσουν ποτέ από τούτα τα μέρη. Ένας από τους παριστάμενους τότε του έκοψε τα πολλά λόγια και του είπε: «Παλληκαρά μου, μην καθυστερούμε. Αν λες αλήθεια, δεν σου χρειάζονται μάρτυρες. Να εδώ χάμω η Ρόδος — να δούμε τώρα το πήδημα».
Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα χρησιμοποιήσεις το «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα», να θυμάσαι ότι απαγγέλεις Αίσωπο!
Δείτε όλες τις δημοσιεύσεις της στήλης του Loutraki365.gr, με τίτλο: "Ομιλείτε ελληνικά"
