Ο Σύρος πρωθυπουργός δήλωσε έτοιμος να συνεργαστεί με κάθε νέα ηγεσία, που θα επιλεγεί από το λαό, μετά τις πληροφορίες για ανατροπή του καθεστώτος
Για ελεύθερη Δαμασκό και ελεύθερη Συρία μιλούν οι αντάρτες, που μπήκαν στην πρωτεύουσα και υποστηρίζουν πως ο πρόεδρος της χώρας τράπηκε σε φυγή μετά τις ραγδαίες εξελίξεις στα μέτωπα.
Σύμφωνα με το Reuters, η ηγεσία των συριακών ενόπλων δυνάμεων ενημέρωσε για την ανατροπή του καθεστώτος, επικαλούμενο αξιωματικό που έλαβε σχετικό μήνυμα. Παράλληλα, ο επικεφαλής της συριακής αντιπολίτευσης στο εξωτερικό Χάντι αλ Μπάχρα δήλωσε ότι «χωρίς τον Μπασάρ αλ Άσαντ» είναι πλέον η Δαμασκός. Τελείωσε «η μαύρη σελίδα στην ιστορία της Συρίας», σχολίασε.
Ο Άσαντ φέρεται να επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο το οποίο αναχώρησε προς άγνωστο προορισμό, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Εγκατέλειψε τη Συρία από το διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού, προτού αποσυρθούν (από αυτό) τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και των υπηρεσιών ασφαλείας», είπε ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, διευθυντής της οργάνωσης.
Στη συνέχεια ο Σύρος πρωθυπουργός Μοχάμεντ Γάζι αλ-Τζαλάλι δήλωσε έτοιμος να συνεργασθεί με κάθε νέα «ηγεσία» που θα επιλεγεί από το λαό, διευκρινίζοντας ότι θα βρίσκεται σήμερα το πρωί στα γραφεία του στην έδρα της κυβέρνησης για κάθε διαδικασία «μεταβίβασης» της εξουσίας.
«Η χώρα αυτή μπορεί να είναι μια φυσιολογική χώρα, οικοδομώντας καλές σχέσεις με τους γείτονές της και με τον κόσμο (...) όμως αυτό το ζήτημα θα αποφασισθεί από την οποιαδήποτε ηγεσία επιλέξει ο συριακός λαός και είμαστε έτοιμοι να συνεργασθούμε και να της προσφέρουμε κάθε διευκόλυνση», δήλωσε
.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), που ηγείται της επίθεσης των ανταρτών οι οποίοι διείσδυσαν στη συριακή πρωτεύουσα, κάλεσε τους μαχητές του να μην πλησιάσουν τους δημόσιους θεσμούς στη Δαμασκό, οι οποίοι παραμένουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού μέχρι να υπάρξει «επίσημη μεταβίβαση» της εξουσίας.
Οι ανταρτικές οργανώσεις κάλεσαν τους Σύρους, που είναι εξόριστοι στο εξωτερικό, να επιστρέψουν στη χώρα. «Έπειτα από 50 χρόνια καταπίεσης υπό την εξουσία του (κόμματος) Μπάαθ και 13 χρόνια εγκλημάτων, τυραννίας και (αναγκαστικών) εκτοπισμών, (...) ανακοινώνουμε σήμερα το τέλος αυτής της σκοτεινής περιόδου και την αρχή μιας νέας εποχής για τη Συρία», αναφέρουν μηνύματα που δημοσιοποιήθηκαν από το συνασπισμό των ανταρτών μέσω του Telegram.
Αιφνιδιάζοντας την εξουσία του Μπασάρ αλ-Άσαντ και τη διεθνή κοινότητα, η HTS και άλλες ανταρτικές οργανώσεις εξαπέλυσαν στις 27 Νοεμβρίου μεγάλη επίθεση που τους επέτρεψε μέσα σε μόλις μερικές ημέρες να πάρουν τον έλεγχο μητροπόλεων, αρχικά του Χαλεπιού (βόρεια) και μετά της Χάμα και της Χομς στην κεντρική Συρία.
Οι επαρχίες ανατολικά και νότια, κυρίως η Ντεράα, κοιτίδα της «επανάστασης» του 2011, έπεσαν στα χέρια των ανταρτών όταν τοπικοί μαχητές πήραν τον έλεγχο στο πεδίο, μετά την αποχώρηση των δυνάμεων του καθεστώτος.
Συρία: Ποιος είναι ο 42χρονος αρχηγός των αναρτών που «έριξε» τον Άσαντ
Ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι μετά τη ρήξη με την αλ-Κάιντα το 2016, επιχειρεί να εξομαλύνει την εικόνα του και να εμφανίσει ένα πρόσωπο πιο μετριοπαθές, χωρίς ωστόσο να πείθει τους αναλυτές ή και τις δυτικές κυβερνήσεις, που κατατάσσουν την HTS στις τρομοκρατικές οργανώσεις
Ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι μετά τη ρήξη με την αλ-Κάιντα το 2016, επιχειρεί να εξομαλύνει την εικόνα του και να εμφανίσει ένα πρόσωπο πιο μετριοπαθές, χωρίς ωστόσο να πείθει τους αναλυτές ή και τις δυτικές κυβερνήσεις, που κατατάσσουν την HTS στις τρομοκρατικές οργανώσεις
Ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, ο ισλαμιστής αρχηγός του συνασπισμού των ανταρτών που πραγματοποίησε μια αστραπιαία επίθεση στη Συρία η οποία προκάλεσε σήμερα, σύμφωνα με τους μαχητές του, την πτώση του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ, έχει περάσει από ένα φονταμενταλιστικό λεξιλόγιο σε ένα λόγο που επιδιώκει να είναι μετριοπαθής για να επιτύχει τους σκοπούς του.
Ο αρχηγός της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), πρώην κλάδου της αλ-Κάιντα στη Συρία, έθεσε ως στόχο να ανατρέψει τον πρόεδρο Άσαντ, που βρισκόταν στην εξουσία από το 2000. Σήμερα οι αντάρτες μπήκαν στην πρωτεύουσα και κήρυξαν «ελεύθερη την πόλη της Δαμασκού».
Ψηλός, γεροδεμένος, με μαύρα γένια και ζωηρό βλέμμα, ο Τζολάνι εγκατέλειψε σταδιακά το τουρμπάνι των τζιχαντιστών, που φορούσε στην αρχή του πολέμου το 2011, για μια στρατιωτική στολή και μερικές φορές ένα κοστούμι.
Μετά τη ρήξη με την αλ-Κάιντα το 2016, επιχειρεί να εξομαλύνει την εικόνα του και να εμφανίσει ένα πρόσωπο πιο μετριοπαθές, χωρίς ωστόσο να πείθει τους αναλυτές ή και τις δυτικές κυβερνήσεις, που κατατάσσουν την HTS στις τρομοκρατικές οργανώσεις.
«Είναι ένας πραγματιστής ριζοσπάστης», δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τομά Πιερέ, ειδικός για τον ισλαμισμό στη Συρία. «Το 2014 βρισκόταν στη κορύφωση του ριζοσπαστισμού του για να επιβληθεί έναντι της ριζοσπαστικής φράξιας της εξέγερσης και της (τζιχαντιστικής) οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, αλλά στη συνέχεια μετρίασε το λόγο του», εξηγεί αυτός ο ερευνητής του CNRS.
Από εύπορη οικογένεια και με σπουδές ιατρικής
Γεννήθηκε το 1982 στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας, όπου ο πατέρας του εργαζόταν ως μηχανικός πετρελαίου. Η οικογένεια επέστρεψε στη Συρία το 1989 και εγκαταστάθηκε κοντά στη Δαμασκό. Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τον χρόνο που πέρασε στη Δαμασκό πριν από τη μετακίνησή του το 2003 στο Ιράκ, όπου εντάχθηκε στην Αλ Κάιντα στο Ιράκ στο πλαίσιο της αντίστασης στην εισβολή των Ηνωμένων Πολιτειών το ίδιο έτος. Ο Άχμεντ αλ-Σάρα, όπως είναι το αληθινό όνομα του Τζολάνι, μεγάλωσε στη Μαζέ, μια πλούσια συνοικία της Δαμασκού, σε μια εύπορη οικογένεια. Και άρχισε σπουδές ιατρικής. Μετά την επίθεση των ανταρτών που εξαπολύθηκε στις 27 Νοεμβρίου, ο Τζολάνι άρχισε να υπογράφει με το αληθινό όνομά του.
Το 2021 είχε εξηγήσει σε μια συνέντευξή του στο δημόσιο αμερικανικό δίκτυο PBS ότι το πολεμικό ψευδώνυμό του, Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, είναι μια αναφορά στις ρίζες της οικογένειάς του, που κατάγεται από τα υψώματα του Γκολάν (αλ-Τζολάν στα αραβικά).
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο παππούς του εκτοπίσθηκε από το Γκολάν το 1967 μετά την κατάκτηση από το Ισραήλ μεγάλου μέρους αυτού του συριακού οροπεδίου.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο Middle East Eye, «τα πρώτα σημάδια του τζιχαντισμού άρχισαν να εμφανίζονται στη ζωή του Τζολάνι» μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, οπότε «θα αρχίσει να παρακολουθεί κηρύγματα και μυστικά στρογγυλά τραπέζια στα περιθωριοποιημένα προάστια της Δαμασκού».
Μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003, έφυγε για να πολεμήσει σ' αυτή τη γειτονική της Συρίας χώρα, όπου εντάχθηκε στην οργάνωση αλ-Κάιντα στο Ιράκ του Αμπού Μουσάμπ αλ-Ζαρκάουι, πριν φυλακισθεί για πέντε χρόνια.
Συρία: Η ίδρυση της HTS
Μετά την έναρξη της εξέγερσης εναντίον του Άσαντ το 2011, επέστρεψε στην πατρίδα του για να ιδρύσει εκεί το Μέτωπο αλ-Νόσρα, που θα εξελιχθεί στην HTS. Το 2013, αρνείται να χριστεί από τον Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγντάντι, μελλοντικό αρχηγό του Ισλαμικού Κράτους, και προτιμά τον εμίρη της αλ-Κάιντα Αϊμάν αλ-Ζαουάχρι.
Ρεαλιστής, σύμφωνα με τους οπαδούς του, οπορτουνιστής, σύμφωνα με τους αντιπάλους του, δηλώνει το 2015 ότι δεν έχει την πρόθεση να εξαπολύσει επιθέσεις εναντίον της Δύσης, αντίθετα με το Ισλαμικό Κράτος.
Όταν διακόπτει τις σχέσεις με την αλ-Κάιντα, λέει πως το κάνει «για να αφαιρέσει τα προσχήματα της διεθνούς κοινότητας» για να επιτεθεί στην οργάνωσή του.
Έκτοτε ακολουθεί «μια πορεία βασισμένη στην επιδίωξή του να ανδειχθεί σε κρατικό άνδρα», λέει ο Πιερέ.
Επιλέγοντας το βελούδινο γάντι από τη σιδηρά πυγμή, επιβάλλει τον Ιανουάριο 2017 στους ριζοσπαστικούς αντάρτες της βόρειας Συρίας να συγχωνευθούν στους κόλπους της HTS. Εγκαθιδρύει μια πολιτική διοίκηση και πολλαπλασιάζει τις θετικές κινήσεις έναντι των χριστιανών στην επαρχία του Ιντλίμπ (βορειοδυτική Συρία), που η οργάνωσή του ελέγχει εδώ και δύο χρόνια.
Εκεί είναι που η HTS κατηγορήθηκε από κατοίκους, συγγενείς κρατουμένων και υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων για βαναυσότητες που προσομοιάζουν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σε εγκλήματα πολέμου, προκαλώντας διαδηλώσεις πριν από μερικούς μήνες.
Να διαφυλάξουν «την ασφάλεια στις απελευθερωμένες περιοχές»
Μετά την επίθεση, ο Τζολάνι επεδίωξε να καθησυχάσει τους κατοίκους του Χαλεπιού, πόλης που έχει μια σημαντική χριστιανική κοινότητα. Και κάλεσε τους μαχητές του να διαφυλάξουν «την ασφάλεια στις απελευθερωμένες περιοχές». «Πιστεύω πως είναι πρώτα απ' όλα ζήτημα καλής πολιτικής. Όσο λιγότερο φοβούνται οι Σύροι και η διεθνής κοινότητα, τόσο περισσότερο ο Τζολάνι θα εμφανίζεται ως ένας υπεύθυνος παράγοντας μάλλον, παρά ως ένας τοξικός εξτρεμιστής τζιχαντιστής και τόσο περισσότερο θα καθίσταται πιο εύκολη η επίτευξη του στόχου του», διαβεβαιώνει ο ερευνητής Άρον Λουντ.
«Είναι άραγε εντελώς ειλικρινής; Σίγουρα όχι. Ο τύπος αυτός προέρχεται από μια πολύ σκληρή θρησκευτική φονταμενταλιστική παράδοση. Όμως αυτό που κάνει, είναι το ευφυές που πρέπει να πει και να κάνει αυτή τη στιγμή», καταλήγει ο Λουντ.
Με πληροφορίες από Al Jazeera
