Κατερίνα Κοκκαλιάρη
Όλο και πιο σύνθετο γίνεται το τοπίο στην ευρύτερη περιοχή, καθώς ανοίγουν νέα θέματα
Όλο και πιο σύνθετο γίνεται το τοπίο στην ευρύτερη περιοχή, καθώς ανοίγουν νέα θέματα. Η Άγκυρα επιμένει σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα και εστιάζει στην περαιτέρω σύσφιξη των ήδη στενών σχέσεων με την Λιβύη.
Την ίδια στιγμή, Αθήνα και Κάιρο διατηρούν ανοιχτές γέφυρες επικοινωνίας (προχθές ήταν στην Αθήνα ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών), ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν ανοιχτά θέματα. Όπως έγινε γνωστό η Αίγυπτος με ρηματική διακοίνωση ουσιαστικά αμφισβητεί τα όρια της ελληνικής ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στη Μεσόγειο.
Αυτό που διευκρινίστηκε από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών είναι πως η ρηματική διακοίνωση της Αιγύπτου της 8ης Ιουλίου, η οποία αναφέρεται στον ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, κατατέθηκε στην πρεσβεία της Ελλάδας στο Κάιρο στις 27 Ιουλίου. Σύμφωνα με πληροφορίες αναφέρεται ότι: «ορισμένες περιοχές που ορίζονται στον ‘Ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό’ (…) επικαλύπτονται με το πεδίο εφαρμογής της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στη Μεσόγειο Θάλασσα».
Από την Αθήνα η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών Λάνα Ζωχιού σημείωσε πως «πρόκειται για αναμενόμενη αντίδραση γειτονικού κράτους, μέσω συνήθους διπλωματικής αλληλογραφίας, με το οποίο εκκρεμεί οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, όπως είναι η Αίγυπτος. Αυτό άλλωστε ρητά αναφέρεται στον χάρτη ότι δηλαδή στα τμήματα, στα οποία δεν έχει υπάρξει διμερής οριοθέτηση, αναφέρονται τα δυνητικά όρια, σύμφωνα με τη μέση γραμμή».
Πρόκειται για ένα περίπλοκο τοπίο, καθώς οι εξελίξεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο που στόχος είναι να ενισχυθεί περαιτέρω η συνεργασία ανάμεσα στην Αθήνα και στο Κάιρο για μια σειρά από θέματα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο να υπάρξει συμφωνία για τη Μονή Σινά και μάλιστα σχετική αναφορά έκανε ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το τι μπορεί αυτή να προβλέπει.
Τον χορό των προκλήσεων συνεχίζει η Άγκυρα
Σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα επιμένει η Άγκυρα, που δεν ξεχνά τα περί «Γαλάζιας Πατρίδας». Είναι ενδεικτικό πως πρόσφατα η Τουρκία ανακοίνωσε τον καθορισμό δύο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και σε διεθνή ύδατα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, πυροδοτώντας την άμεση και αυστηρή απάντηση από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
Να σημειωθεί εδώ πως χθες η Άγκυρα εξέδωσε anti-navtex, με στόχο σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωση να αποτρέψει το πλοίο «Fugro Gauss», με σημαία Γιβραλτάρ, να προχωρήσει στην πόντιση καλωδίου οπτικών ινών για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρόκειται για μια ακόμα κίνηση που είναι ενδεικτική της απόφασης της τουρκικής πλευράς να επιμένει στη γνωστή εμπρηστική ρητορική, ενώ το θέμα πήρε διαστάσεις σε τουρκικά μέσα ενημέρωσης,
Από τη Λευκωσία πηγή ανέφερε στην ΕΡΤ - σχολιάζοντας τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται σε άρθρο τουρκικής εφημερίδας- πως δεν υπήρξε εκδίωξη ή και εκτροπή του πλοίου “Fugro Gauss” από τις τουρκικές Αρχές αλλά αυτό που συνέβη είναι πως η Τουρκία εξέδωσε παρανόμως antinavtex. Στην antinavtex, σημειώνει η ίδια πηγή, η Άγκυρα διατυπώνει τους γνωστούς ισχυρισμούς της αναφορικά με τις νομικά ανυπόστατες διεκδικήσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τα …μηνύματα της Αθήνας
Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως «η Τουρκία δεν πρόκειται να αξιοποιήσει τα φθηνά ευρωπαϊκά δάνεια, το πρόγραµµα SAFE, αν δεν δείξει έµπρακτα δείγµατα γραφής ως προς τη βελτίωση των σχέσεών της µε την Ελλάδα». Παράλληλα επεσήμανε πως «το έχω πει, το επαναλαµβάνω και τώρα, αν δεν φύγει το casus belli από το τραπέζι, αν δεν σταµατήσει η Τουρκία να προωθεί την ανυπόστατη θεωρία των γκρίζων ζωνών, δεν θα µπει στο πρόγραμμα των φθηνών δανείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Ποια στάση υιοθετεί η Λιβύη
Η Λιβύη - και ειδικότερα η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας με έδρα την Τρίπολη - εμμένει στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και υιοθετεί ουσιαστικά τη ρητορική της Άγκυρας όσον αφορά στα τεκταινόμενα στην ευρύτερη περιοχή. Μάλιστα έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί ότι η μέση γραμμή με την Ελλάδα πρέπει να χαραχθεί μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών, αγνοώντας τα νησιά, τα οποία-όπως προκλητικά ισχυρίζεται- δεν δημιουργούν αυτομάτως θαλάσσιες ζώνες και πρέπει να αγνοηθούν ή να έχουν περιορισμένη επίδραση αναλόγως των συνθηκών
Να σημειωθεί πως η Αθήνα προχώρησε σε ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ όπου σημειώνει ότι τα θαλάσσια οικόπεδα στα οποία αναφέρεται η λιβυκή πλευρά, βρίσκονται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ και υπό ελληνική δικαιοδοσία, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Αυτά έχουν οριοθετηθεί με βάση τη μέση γραμμή μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, καθώς και τη συναφή συμφωνία για ΑΟΖ Ελλάδας - Αιγύπτου. Το ίδιο ισχύει και για τις άδειες που έχουν ήδη δοθεί από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
Αντίθετα, οι ισχυρισμοί της Λιβύης περί των ορίων των θαλασσίων ζωνών της, που επιχειρούν να αψηφήσουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος, παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, καθώς βασίζονται στο παράνομο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά και στο μονομερές κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης, για το οποίο η Ελλάδα έχει ήδη διαμαρτυρηθεί στον ΟΗΕ
Σε δηλώσεις του ο κ. Γεραπετρίτης την Τετάρτη, μετά την συνάντηση με τον Αιγύπτιο ομολόγό του, τόνισε πως «Ελλάδα, Αίγυπτος και Λιβύη είναι γνήσια γειτονικές χώρες και έχουν κάθε συμφέρον να προχωρήσουν στις εναπομείνασες οριοθετήσεις με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας». Μάλιστα υπογράμμισε πως «συμφωνίες που δεν ερείδονται στο Διεθνές Δίκαιο είναι αυτονόητο ότι δεν παράγουν κανένα έννομο αποτέλεσμα, προκαλούν δε ένταση σε μια ήδη βεβαρημένη περιοχή».
