Ελιζαβέτα Χόμιουκ
Το Ουκρανικό, ξεκίνησε ως μια περιφερειακή σύγκρουση περιορισμένης εμβέλειας και διάρκειας στον συγκεκριμένο ιστορικό χρόνο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των περισσοτέρων αναλυτών. Σύντομα όμως αναβαθμίστηκε σε καταλύτη ευρύτερων διεργασιών, αλλά και μιας σειράς αλυσιδωτών ανατροπών, αμιγώς συστημικού χαρακτήρα, που βρίσκονται πλέον σε πλήρη εξέλιξη και που όλα δείχνουν ότι την επόμενη περίοδο, θα κλιμακωθούν έτι περαιτέρω…
Στην κορύφωση όλων αυτών των ανατροπών, η ανθρωπότητα αναμένεται να βρεθεί αντιμέτωπη με μια συνολικά νέα κατάσταση που θα αποτυπώνεται πρακτικά με μια πλήρως αναμορφωμένη Αρχιτεκτονική στο διεθνές σύστημα. Νέοι δυναμικοί προσεταιρισμοί βρίσκονται στα σκαριά, όχι μονάχα σε επίπεδο περιφερειακό αλλά και ευρύτερα, νέοι ρόλοι διεκδικούνται στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου και διαρκούς μπρα ντε φερ, μεταξύ των ισχυρών αλλά και των μικρότερων περιφερειακών δρώντων που βρίσκονται σε καθεστώς αυξημένης κινητικότητας, ένα πλήρως επικαιροποιημένο περιβάλλον ανταγωνισμών διαμορφώνεται ταχύτατα και αναζητά εναγωνίως τα νέα επίπεδα της ισορροπίας του και φυσικά ένα νέο ισοζύγιο ισχύος, πολυπαραγοντικά διαμορφωνόμενο, βρίσκεται στα σκαριά.
Με το ξέσπασμα αυτού του πολέμου, η Ρωσία μπήκε σε μια παρατεταμένη και χωρίς ορατή διέξοδο επιχείρηση κατατριβής και αυτό είναι κάτι που αιφνιδίασε τους πάντες. Με την συγκεκριμένη εξέλιξη, απομυθοποιήθηκαν πλήρως οι μεγαλοστομίες των επιτελών της, ενώ διαψεύστηκαν κατηγορηματικά και με πάταγο οι προσδοκίες όλων εκείνων, που μέχρι εκείνην την στιγμή επέμειναν να προσεγγίζουν με δέος τις πολυδιαφημισμένες συμβατικές επιχειρησιακές της δυνατότητες. Η εμετική ανάσυρση του Μεντβέντεφ από την αφάνεια και η εμμονή του στην προκλητική αναπαραγωγή της πυρηνικής ρητορικής, δεν είναι παρά επιβεβαίωση αυτής της διαπίστωσης.
Οι συνέπειες αυτής της εξέλιξης, υπήρξαν αλυσιδωτές και ανατροφοδοτούμενες. Ο κεντρασιατικός μετασοβιετικός χώρος άρχισε να συνειδητοποιεί ότι έχει ποντάρει τα ρέστα του σε ένα κουτσό άλογο και φρόντισε να αναπροσανατολίσει τις αναζητήσεις του… Η Τουρκία έσπευσε να αξιοποιήσει το κενό, αναγορεύοντας εαυτόν σε δεκανίκι πολλαπλών ρόλων, προσβλέποντας στην ευρύτερη συστημική γεωπολιτικής της αναβάθμιση έναντι πάντων… Η Ευρώπη, χωρίς ουσιαστική στρατηγική σκέψη, απετόλμησε να μετατρέψει σε ευκαιρία την πολεμική σύγκρουση που διεξάγεται στις παρυφές της και το τίμημα αυτής της ολέθριας απερισκεψίας, ήταν να γευτεί στο πετσί της τις συνέπειες, με ευρύτερο δομικό, συστημικό και γεωπολιτικό κόστος.
Η Κίνα, επέλεξε να διαχειριστεί προσεκτικά τις προκλήσεις με τις οποίες βρέθηκε αντιμέτωπη ως υπερσυστημικός δρών, κρατώντας διακριτές αποστάσεις από τον σκληρό πυρήνα αυτής της σύγκρουσης, φροντίζοντας όμως παράλληλα να εγκλωβίζει σταθερά στο άρμα του γεωστρατηγικού της σχεδιασμού την πολλαπλά πιεζόμενη Ρωσία, προσφέροντάς της σημαντικά αναχώματα στην οικονομική επισφάλεια των διεθνών κυρώσεων και στον ραγδαίο μετασχηματισμό της οικονομικής και παραγωγικής της βάσης.
Συνέπεια αυτής της προσεγμένης προσπάθειας και στάσης, ήταν η διαφαινόμενη ανάδυση ενός νέου πολυδύναμου πόλου ισχύος, με την Κίνα ηγέτιδα στο άρμα του, ως οικονομικό και εμπορικό Γολιάθ, με ένα ευρύ περιφερειακό σύστημα δρώντων – και πέρα από τους BRΙCS – προδιατεθειμένο να συμπορευτεί με μεγάλο μέρος των επιλογών τους και φυσικά με την Ρωσία, ως υπολογίσιμη ενεργειακή και κυρίως πυρηνική δύναμη, σε ρόλο συμπρωταγωνιστικό σε αυτό το υπό διαμόρφωση συστημικό σύμπλοκο. Η αποκαθήλωση της Ρωσίας όμως από την κορυφή των συστημικών υπερδυνάμεων και η σταδιακή υποβάθμισή της σε ισχυρή αν και πυρηνική περιφερειακή δύναμη, είχε μόλις αρχίσει να επισφραγίζεται και τυπικά.
Είναι φανερό ότι πλέον έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή, με την συστημική διεργασία της γεωστρατηγικής ανασύνταξης και της ανακατανομής της ισχύος να γενικεύεται, γεγονός το οποίο αποτυπώνεται πρωτίστως σε εξελίξεις που αφορούν σε τρία κορυφαία ζητήματα:
Πρώτον: Την γεωστρατηγική κατάρρευση της Ευρώπης. Μια κατάρρευση η οποία εκδηλώνεται: Α. Με την καταφανή στρατηγική της ανεπάρκεια που οδήγησε σε υιοθέτηση και εμμονική αναπαραγωγή αυτοκαταστροφικών αποφάσεων και επιλογών, αλλά και σε μια ανατροφοδοτούμενη αδυναμία έως και ανικανότητα να ανταποκριθεί με σοβαρότητα εφάμιλλη του γεωοικονομικού της εκτοπίσματος, στις νέες προκλήσεις διαχείρισης του σύνθετου συγκρουσιακού περιβάλλοντος που μόλις έχει αναδυθεί… Β. Με την περαιτέρω όξυνση των εσωτερικών της αντιθέσεων και ανταγωνισμών, γεγονός που επιβεβαιώνει το επίπλαστο και το επισφαλές της υποτιθέμενης ενότητας και ισχύος της. Και φυσικά… Γ. Με την σταθερή της υποβάθμιση και εντέλει την αποκαθήλωσή της, από την πλασματική θέση συστημικής ισχύος στην οποία είχε βολευτεί αυτάρεσκα στα χρόνια της ευμάρειας.
Η Ευρώπη αυτήν την περίοδο, έρχεται να «κεφαλαιοποιήσει» αρνητικά, την υπεροπτική στάση που επέδειξε ο σκληρός πυρήνας της έναντι των χωρών της περιφέρειας (βλέπε αντιμετώπιση της Ελληνικής οικονομικής κρίσης)… Τους καταστροφικούς ανταγωνισμούς των συντελεστών του σκληρού πυρήνα της, οι οποίοι καθήλωσαν την περιφέρεια, επέτειναν την ανισομέρεια, δημιουργώντας προσκόμματα και εμπόδια στην διεργασία της ουσιαστικής ενοποίησής της… Και φυσικά τον διαχρονικά βρώμικο ρόλο των Γερμανών και κυρίως των Βρετανών, που οδήγησαν στον απόλυτο εκφυλισμό το υποτιθέμενα «ενιαίο» της γεωπολιτικής της υπόστασης.
Δεύτερον: Την ουσιαστική κατάρρευση της έννοιας του διεθνούς δικαίου. Και αυτή η εξέλιξη, δημιουργεί μια νέου τύπου συστημική απειλή για ολόκληρο τον πλανήτη. Προφανώς η μεγάλη ευθύνη χρεώνεται πρωτίστως στους πραγματικά ελάχιστους και ανεπαρκέστατους στους οποίους ανατέθηκε η αρμοδιότητα της εξυπηρέτησής του. Άλλωστε η κατάρρευση του διεθνούς δικαίου, είναι η φυσική συνέπεια της κατάρρευσης του κύρους και της καθολικής απαξίωσης των θεσμών που υποτίθεται ότι συγκροτήθηκαν για να το υπηρετούν.
Ο σκληρός πυρήνας του διεθνούς δικαίου μετατράπηκε σε κουρελόχαρτο. Το Συμβούλιο Ασφαλείας σε ένα πεδίο ιδιότυπης διαχείρισης ανταγωνισμών, ισορροπιών και ψευτοσυμβιβασμών, χωρίς αρχές και κανόνες. Ο ΟΗΕ εν συνόλω, μετεξελίχτηκε σε παραμάγαζο για να σιτίζονται ημέτεροι, να συντηρούνται πολιτικά και ηθικά αμφιλεγόμενες ΜΚΟ, να εδραιώνονται ισορροπίες μέσα από ανεπίτρεπτες κολεγιές και φυσικά να στήνεται πάρτι εκατοντάδων δισεκατομμυρίων. Αυτό το σύστημα διεθνούς δικαίου, ΔΕΝ υφίσταται πλέον για να επιβάλει κανόνες με το κύρος και την αξιοπιστία του έναντι των Εθνών και των πολιτικών τους εκπροσώπων. Υπάρχει μόνον για να διαχειρίζεται ανίερες ισορροπίες, φτηνές κολεγιές, αμαρτωλό χρήμα, ανηθικότητα και νομιμοποίηση του άδικου και του παραλόγου.
Με αυτούς τους μηχανισμούς της αμαρτίας και με αυτήν την νοοτροπία να έχει εδραιωθεί παντού, είναι φανερό πλέον ότι διεθνές δίκαιο ΔΕΝ μπορεί να επιβληθεί. Αντιθέτως όλα τα παραπάνω εξασφαλίζουν άλλοθι που νομιμοποιεί το άδικο και την υποκρισία.
Ας σταματήσουμε λοιπόν ΚΑΙ στην χώρα μας να λιβανίζουμε διαρκώς ένα υποτιθέμενο διεθνές «δίκαιο» το οποίο επί της ουσίας έχει καταρρεύσει. Ας σταματήσουμε να συντηρούμε την αυταπάτη ότι αυτό το διεθνές δίκαιο, είναι το μοναδικό καταφύγιο για την πατρίδα μας, τα δύσκολα χρόνια που έρχονται.
Το Κυπριακό είναι μια ζωντανή απόδειξη της αυταπάτης αυτού του «καταφυγίου» όταν δεν αποτολμάς να καταφύγεις στην ισχύ για να απαιτήσεις τα αυτονόητα.
Οι διαφαινόμενες εξελίξεις στο Ουκρανικό με την Ουκρανία που ενώ πολεμά και αντιστέκεται, θα της επιβληθεί ένας de facto εδαφικός ακρωτηριασμός. Και προσέξτε… Εάν αυτό επιβληθεί σε μια Ουκρανία που επιμένει να πολεμά και να αντιστέκεται, τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί όταν η βολική Ελλάδα των συμβιβασμένων και φοβικών ηγετών, μπει στο μενού ως «εκκρεμότητα προς διευθέτηση»;;; Έχουν αναρωτηθεί άραγε όσοι επιμένουν να αναμασούν την καραμέλα αυτού του «καταφυγίου», μιλώντας για μια Ελλάδα που αποφεύγει συστηματικά να αναδείξει ακόμη και το ειδικό βάρος του ρόλου που θα μπορούσε να διαδραματίσει στην διαχείριση της περιφερειακής ισορροπίας;;;
Τρίτον: Την δυναμική επανενεργοποίηση των ΗΠΑ. Οι οποίες με την επανεκλογή του προέδρου Τραμπ, διεκδικούν και πάλι την αδιαμφισβήτητη πρωταγωνιστική θέση στην πυραμίδα ισχύος του διεθνούς συστήματος. Φυσικά αυτό δεν γίνεται με κραυγές και ανοησίες όπως αυτές στις οποίες καταφεύγει ο ανεκδιήγητος Μεντβέντεφ για να εκβιάσει ανοχή και αναγνώριση κύρους.
Όχι πως εδώ λείπουν οι ανοησίες και η ακατάσχετη φλυαρία που προκαλεί και ενίοτε εκθέτει. Αλλά το κυρίαρχο είναι η δραματική στροφή των εφαρμοζόμενων πολιτικών, γεγονός που αιφνιδιάζει και ξεβολεύει τους πάντες. Αυτή η δυναμική επανενεργοποίηση, συνίσταται πρωτίστως σε τρία πράγματα:
Α. Στον επαναπροσδιορισμό του πρωτεύοντος στόχου. Και πρωτεύων στόχος για την νέα Αμερικανική πολιτική ηγεσία, είναι η επιβεβαίωση του πρωταγωνιστικού ρόλου των ΗΠΑ έναντι του κορυφαίου συστημικού ανταγωνιστή που είναι η Κίνα και η δημιουργία ενός παράλληλου συστήματος ελέγχου ή ουδετεροποίησης των λοιπών κέντρων ισχύος στο περιβάλλον του νέου πολυπολικού κόσμου.
Πέρα και ανεξάρτητα λοιπόν από την γκρίνια με την οποία αντιμετώπισαν, παρατηρητές, αναλυτές, αλλά και πολιτικοί εκπρόσωποι, την υποδοχή την οποία επιφύλαξε ο Αμερικανός πρόεδρος στον Ρώσο ομόλογό του, για τον ίδιο τον Τραμπ υπάρχει μια ψυχρή – ρεαλιστική ανάγνωση, η οποία με λόγια απλά συμπυκνώνεται στα εξής: Η Ρωσία είναι μια πυρηνική δύναμη και αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί. Ο Ρώσος πρόεδρος, έχει επίγνωση του γεγονότος ότι η χώρα του βρίσκεται σταθερά σε διαδικασία αποδρομής από το βάθρο της Υπερδύναμης και η ανάγκη του να αντισταθμίσει αυτήν την εξέλιξη είναι εμφανής. Ο Αμερικανός πρόεδρος, θέλοντας να ροκανίσει τους νευρώνες που έσπευσε να δημιουργήσει η Κίνα γύρω του, φρόντισε να του δώσει όλα αυτά τα οποία ΔΕΝ κοστίζουν στις ΗΠΑ. Να του δώσει δηλαδή, αναγνώριση, διπλωματικό κεφάλαιο, πλέγμα ασφαλείας απέναντι στο ΝΑΤΟ και υπόσχεση για άρση των κυρώσεων και εφαρμογή πολιτικών, που θα πάνε ένα βήμα παραπέρα από ότι μπορεί να του εξασφαλίσει η Κίνα, το αίσθημα της σιγουριάς απέναντι στην οικονομική επισφάλεια, και κυρίως ρητορική νίκης για να την μεταπουλήσει στο δικό του το πόπολο. Ο στόχος ήταν ξεκάθαρος. Να τον αποσπάσει από το κινεζικό σύστημα εξάρτησης και επιρροής. Οι πανηγυρισμοί στην Μόσχα, επιβεβαιώνουν ότι αυτό λειτούργησε…
Β. Στον επαναπροσδιορισμό της έννοιας του στρατηγικού συμμάχου και των συνακόλουθων υποχρεώσεών του. Και η αρχή όπως ήταν αναμενόμενο έγινε από τον πήλινο γίγαντα. Την Ευρώπη. Με την απόφασή του ο Τραμπ να ρευστοποιήσει βίαια το περιβάλλον ασφαλείας το οποίο ανατροφοδοτούσε τις δάφνες των Ευρωπαίων «ηγετών», τράβηξε την κουρτίνα αποκαλύπτοντας πίσω από αυτήν την στρατηγική γύμνια μιας Ευρώπης εγκλωβισμένης στην ανικανότητα, στις εμμονές της, στην απουσία στρατηγικής συνοχής, στον ερασιτεχνισμό ο οποίος διέπει την διαδικασία διατύπωσης απαντήσεων.
Αυτή Ευρώπη, παρά τους λεονταρισμούς της μανδάμ και των μεσιέδων της Γαλλίας, της Γερμανίας και της πάντα πρόστυχης Βρετανίας, θα χρειαστεί να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη για να χρηματοδοτήσει, όχι την πραγματική άμυνα, αλλά πρωτίστως την πολιτική ασφάλεια του φαύλου συστήματος που την διοικεί, γεγονός που θα οξύνει περαιτέρω την ανισομέρεια, τους ανταγωνισμούς και τις τάσεις αποσύνθεσης τού οικοδομήματός της. Μια τέτοια Ευρώπη, ΔΕΝ μπορεί να απογαλακτιστεί από την βιωματική ανάγκη της Αμερικανικής κηδεμονίας, ενώ σε βάθος χρόνου, η αδιέξοδη διαχείριση που διαφαίνεται ότι θα ακολουθηθεί, θα αποδυναμώσει έτι περαιτέρω την δυνατότητά της να δράσει αυτοτελώς και με αυτοπεποίθηση.
Μια τέτοια Ευρώπη, θα παραμείνει καθηλωμένη στην αναζήτηση του Αμερικανικού προστατευτισμού, ενώ η φυσιογνωμική της μετάλλαξη θα παράξει αντικειμενικά και άλλα γεωπολιτικά αναλώσιμα στον βωμό της διατήρησης της νέας ανακατανομής της ισχύος. Και…
Γ. Στην στρατηγική αναβάθμιση της έννοιας του γεωπολιτικού «αναλώσιμου». Και η Ουκρανία, είναι ένα πεδίο εφαρμογής της νέας αντίληψης για το διεθνές δίκαιο, που ενσωματώνει κατά παράβαση όλων των ηθικών κανόνων, την έννοια του γεωπολιτικού αναλωσίμου, ως νέα κανονικότητα στον σύγχρονο κόσμο.
Στην αποφώνηση της ρωσοουκρανικής σύγκρουσης, εγγράφεται το νέο εγχειρίδιο της νέας διεθνούς τάξης. Με δέλεαρ πάντα την διατήρηση ή την αποκατάσταση της Ειρήνης, εδραιώνεται μια νέα αντίληψη για την πρόκληση ή την εργαλειοποίηση περιφερειακών συγκρούσεων, που διευκολύνεται στο έδαφος της νέας φιλοσοφίας των πολέμων του 21 αιώνα.
Δυστυχώς η στρατηγική σκέψη στις μέρες μας, επιμένει να αναλώνεται και να κονταροχτυπιέται στο γήπεδο της ερμηνείας, ενώ θα έπρεπε να εργάζεται πυρετωδώς, αναζητώντας λύσεις και απαντήσεις στα νέα πολυσύνθετα αδιέξοδα.
Ο Ζελένσκι σήμερα θα εκβιαστεί… Ενδέχεται ακόμη και να εξευτελιστεί, διότι η απόφαση των ΗΠΑ είναι να αποδεχτούν τον ακρωτηριασμό της Ουκρανίας προκειμένου να εξασφαλίσουν ευρύτερα ανταλλάγματα στο πλαίσιο της κορυφαίας στρατηγικής σύγκρουσης.
Αυτό όμως αποκαλύπτει ότι έχουμε παραδοθεί σούμπητοι σε έναν κόσμο πλήρως ανοχύρωτο, με το κουφάρι των θεσμών του διεθνούς δικαίου να δέχεται τα τελειωτικά χτυπήματα πριν την ολοκληρωτική του κατάρρευση και τυπικά.
Στον καινούριο κόσμο, κρίσιμη παράμετρος σταθερότητας θα είναι η ισχύς. ΜΟΝΟΝ η ισχύς. Η αυτοτελώς διασφαλιζόμενη και κυρίως η μέσα από στοχευμένες στρατηγικές συμμαχίες θεμελιούμενη ισχύς. Στην Ελλάδα, το στοίχημα δεν φαίνεται να μας αφορά. Ουδείς απασχολεί σοβαρά την σκέψη του, με την γεωπολιτική υπεραξία που διαθέτει η χώρα μας, και η οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται μονάχα ως φιλέτο που εποφθαλμιούν οι αναθεωρητές. Θα πρέπει να αντιμετωπίζεται πρωτίστως ως πολλαπλασιαστής ισχύος, μέτρο του οποίου, είναι η αποφασιστικότητα των πολιτικών της ηγετών να την αξιοποιούν στοχευμένα στο νέο συγκρουσιακό και εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Πηγή: militaire.gr
