Οι φετινές πυρκαγιές, που μέχρι τις 11 Αυγούστου είχαν καταστρέψει 229.160 στρέμματα αγροτοδασικών εκτάσεων, αποκαλύπτουν για άλλη μια φορά τη διαχρονική παθογένεια της χώρας στη διαχείριση των φυσικών καταστροφών.
Ο αριθμός αυτός ξεπερνά ήδη τις καμένες εκτάσεις ολόκληρων προηγούμενων αντιπυρικών περιόδων. Οι κλιματικές αλλαγές, με υψηλότερες θερμοκρασίες, παρατεταμένες ξηρασίες και ακραία καιρικά φαινόμενα, αναμφίβολα επιβαρύνουν το πρόβλημα, καθιστώντας τις φωτιές πιο έντονες και δυσκολότερες στην κατάσβεση. Ωστόσο, οι φυσικοί παράγοντες δεν αρκούν ως εξήγηση για την κλίμακα της καταστροφής.
Παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες περί «θωράκισης» πριν την αντιπυρική περίοδο, η πραγματικότητα δείχνει έναν κρατικό μηχανισμό που αιφνιδιάζεται κάθε χρόνο. Η απουσία του αρμόδιου υπουργού και άλλων κυβερνητικών στελεχών από τα μέτωπα, παραπέμπει σε ανομολόγητη ενοχή.
Η προπαγανδιστική αντίδραση, μέσω των φιλικών ΜΜΕ, με συζητήσεις περί αποζημιώσεων , δείχνει πώς η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις πυρκαγιές κυρίως ως επικοινωνιακό και πολιτικό διακύβευμα, παρά ως πεδίο μακροπρόθεσμης στρατηγικής.
Μάλλον θα πρέπει να περιμένουμε τον κ. Μητσοτάκη-αξύριστο, αναμαλλιασμένο, ότι τού πει ο Γκρίνμπεργκ- να εμφανιστεί στα αποκαΐδια. Θα πει ότι κι άλλες χώρες έχουν πυρκαγιές και θα εξαγγείλει γενναία μέτρα» για τους πληγέντες.
Η κυβέρνηση έχει ξεχάσει «οι φωτιές σβήνονται τον χειμώνα». Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα υστερεί τραγικά σε προληπτικά μέτρα: καθαρισμούς δασών, δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, συντήρηση κρίσιμων υποδομών όπως το ηλεκτρικό δίκτυο, το οποίο συχνά ευθύνεται για εκδήλωση μεγάλων πυρκαγιών
Η μεταφορά της ευθύνης πυρόσβεσης από τη Δασική Υπηρεσία στην Πυροσβεστική το 1998, χωρίς την αντίστοιχη προσαρμογή του σχεδίου δράσης και των αρμοδιοτήτων, οδήγησε σε ένα μοντέλο επικεντρωμένο στην καταστολή και στα εναέρια μέσα, αφήνοντας την πρόληψη σε δεύτερο πλάνο.
Το επαναλαμβανόμενο μοτίβο – φωτιές στις ζώνες όπου πόλη και δάσος διαπλέκονται, ανεπαρκής παρουσία μέσα στα δάση, αργοπορημένη κινητοποίηση και υπερκόπωση του προσωπικού – δείχνει ότι δεν έχουμε μάθει από τα λάθη του παρελθόντος. Η επιστημονική κοινότητα, όπως οι δασολόγοι, ζητούν επανασχεδιασμό «από μηδενική βάση», αλλά η πολιτική βούληση απουσιάζει.
Η κλιματική κρίση θέτει νέα, αυξημένα εμπόδια: μεγαλύτερη διάρκεια αντιπυρικών περιόδων, υψηλότερη συχνότητα και ένταση πυρκαγιών. Αυτά όμως κάνουν την ανάγκη για σοβαρή, θεσμική και διακομματική προσέγγιση ακόμη πιο επιτακτική. Όσο η κυβέρνηση Μητσοτάκη παραμένει εγκλωβισμένη σε πολιτική διαχείριση και αμυντική επικοινωνία, οι καταστροφές θα επαναλαμβάνονται και τα δάση θα χάνονται
Οι φωτιές δεν σβήνουν ούτε με ευχές ούτε με περιστασιακές ηρωικές προσπάθειες εξουθενωμένων πυροσβεστών. Χρειάζεται ένα συνεκτικό εθνικό σχέδιο πρόληψης, που θα συνδυάζει επιστημονική τεκμηρίωση, επαρκή χρηματοδότηση και πραγματική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων.
Δυστυχώς για το περιβάλλον και τη χώρα, η παρούσα κυβέρνηση ούτε θέλει ούτε μπορεί να εκπονήσει και εφαρμόσει ένα παρόμοιο σχέδιο.
