Στάθης Τσαγκαρουσιάνος
ΑΝ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΣΑ να εμψυχώσω κάπως τ' αδύναμα παιδιά αυτές τις μέρες, αλλά κι εμένα που λιώνω άσκημα κάτω απ' τα φώτα της γιορτής, θα διάλεγα ένα ποίημα από το αριστούργημα της Louise Glück, «Η Άγρια Ίρις». Δεν είναι το καλύτερο της συλλογής, αλλά ταιριάζει σε όσους ενίοτε λιγοψυχούν, ενώ μιλάνε με σκιές κι αντέχουν.
«Μη κλαις ρε, σε ποιόν τα πουλάς· αφού είσαι tough guy», μου είχε πει ο Πέτρος στα γενέθλιά του― είχα βγει και μυξόκλαιγα έξω από ένα μπαρ επειδή με είχε θίξει μια γαϊδούρα. Δεν ξέρω αν το εννοούσε κι είναι αργά πια να ρωτήσω, πέθανε.
Αλλά τα λόγια του με είχαν στυλώσει, σκούπισα τις μύξες μου και μπήκα πάλι στον κλοιό των ανθρώπων ― έστω δίπλα δίπλα κι όχι χέρι χέρι. Ένα σπρωξιματάκι χρειάζεται ο άνθρωπος τη δύσκολη ώρα. Να πάει παρακάτω, να δει τη φάτσα του υπό νέο φως. Γιατί όλα είναι κίνηση, από το βολβό στο άνθος και πίσω πάλι στο χώμα το αμελέτητο.
Τη μια είσαι Ωνάσης, την άλλη είσαι Θανάσης.
Ο γάλανθος είναι αυτά τα λευκά κρινάκια, άσπρα σαν το γάλα που σε ορισμένα μέρη τα λέμε και χιονίστρες, γιατί παρότι δείχνουν τόσο ευάλωτα, τρυπούν το χιόνι και προβάλλουν, εκεί που τα 'κλαιγες.
Χιονίστρες... Σχέδιο: Στ. Τσαγκ.
Η Λουίζ Γκλίκ τη δεκαετία του '60
ΓΑΛΑNΘΟΙ
της Louise Glück
Ξέρεις τι ήμουν, πώς ζούσα; Ξέρεις
τι θα πει απόγνωση· τότε
ο χειμώνας θα έχει νόημα για σένα.
Δεν περίμενα να επιβιώσω,
έτσι όπως με πίεζε η γη. Δεν περίμενα
να ξυπνήσω πάλι, να νιώσω
στη νοτισμένη γη το σώμα μου
ικανό ν' ανταποκριθεί και πάλι, να θυμηθεί
μετά από τόσο καιρό πώς να ανοίξει πάλι
στο ψυχρό φως
της πρώιμης άνοιξης —
φοβισμένος, ναι, όμως ανάμεσά σας πάλι
φωνάζοντας ναι, διακινδυνεύοντας τη χαρά
στον τραχύ άνεμο του νέου κόσμου.
― Μετάφραση: Χάρης Βλαβιανός, «Η Άγρια Ίρις», εκδ. Στερέωμα
o βολβός κάτω απ' το χιόνι
Υπάρχει κι ένα ποίημα μιας Ελληνίδας ποιήτριας που αγαπώ ιδιαίτερα, το οποίο γράφτηκε 5-6 χρόνια ΠΡΙΝ την Γκλικ, και έχει το ίδιο ακριβώς θέμα. Άψογο ποίημα.
Είναι «Ο βολβός», της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου, που αυτοκτόνησε στα 32 της, κι είναι λιγότερο γνωστή απ' ότι πρέπει. Το είχε συμπεριλάβει σε μια δειλή, υπερσπάνια αυτοέκδοση το 1986 με τίτλο «Του λιναριού τα πάθη», που αργότερα επανεξέδωσαν οι Εκδόσεις Άγρα, μέχρι να εξαντληθεί κι εκεί.
Σα να συνασπίζονται οι ποιητές για να μάς πούν: Αγάντα χλωμοί αδελφοί και αδελφές! Θα τη διασχίσουμε κι αυτή τη λασπωμένη φάτνη!
Ο ΒΟΛΒΟΣ
της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου
Ανθίζουν οι φρέζες κι ανθίζουν οι κρόκοι,
κι ένας βολβός μυστήριος μέσα στο χώμα δε λέει ν' ανθίσει.
Φύλλο δε βγάζει. Ούτε καν μεγαλώνει.
Μα ο χειμώνας τον βρίσκει πυκνωμένο παράξενα κάθε χρόνο,
πιο βαθιά, έως μέσα, λευκό.
Λουλούδι μουσικό, συγκεντρωμένο, μια μέρα εσύ το ξέρω θα τραγουδήσεις,
μέσα στην άνθινη σιωπή των κρόκων.
