Να τηρηθούν μία σειρά από δεσμεύσεις που έχουν δοθεί για την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά - και να μην αλλάξει το ισχύον status quo - επιδιώκει η Αθήνα
Να τηρηθούν μία σειρά από δεσμεύσεις που έχουν δοθεί για την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά - και να μην αλλάξει το ισχύον status quo - επιδιώκει η Αθήνα και κρίσιμη θεωρείται η σημερινή ημέρα. Στο Κάιρο μεταβαίνει ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης- συνοδευόμενος από στελέχη των Υπουργείων Εξωτερικών, Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και Πολιτισμού- προκειμένου να συναντηθεί με τον Αιγύπτιο ομόλογό του.
Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως η Ελλάδα υποστηρίζει το, από αιώνων διαμορφωθέν, πάγιο καθεστώς της Μονής και θα επιδιώξει την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την αιγυπτιακή πλευρά. Η συμφωνία αυτή θα πρέπει γίνει στη βάση όλων όσων συζητήθηκαν και ανακοινώθηκαν στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών με γνώμονα τη διαφύλαξη του χαρακτήρα της Μονής. Στην ελληνική φαρέτρα θα βρεθεί και η έγγραφη παραδοχή της Αίγυπτου έναντι της Unesco ότι η ιδιοκτησία κτηρίων και εδαφών ανήκει στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης.
Από την Αθήνα έχουν διπλό στόχο: Πρώτον να υπογραφεί μια συμφωνία που να διασφαλίσει την απρόσκοπτη διατήρηση του προσκυνηματικού και ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής. Δεύτερον να υπάρξει συμφωνία για το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής, ώστε να διασφαλιστεί οριστικά από άλλες διεκδικήσεις.
H απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου είναι 160 σελίδες και είναι υπό επεξεργασία από το υπουργείο Εξωτερικών, γιατί περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τίτλοι, αιτιολογική γνώμη και εξαιρετικά σύνθετες νομικές σκέψεις στην αραβική γλώσσα. Όπως προκύπτει μέχρι στιγμής, η απόφαση κάνει δεκτή την έφεση της Μονής σχετικά με την νόμιμη κατοχή όλων των λατρευτικών χώρων από την Μονή και το εσαεί θρησκευτικό δικαίωμα εγκαταβίωσης των ελληνορθοδόξων μοναχών. Ωστόσο δεν αναφέρει ιδιοκτησία της Μονής επί των λατρευτικών χώρων, ενώ σημειώνει πως η Μονή δεν έχει ιδιοκτησία σε πέριξ μη λατρευτικούς χώρους.
Να επισημανθεί πως Αθήνα και Κάιρο, μετά από πολύμηνες συζητήσεις, είχαν οδηγηθεί σε μία συμφωνία για εξωδικαστικό διακανονισμό, που αφορούσε και το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής (είχε καταγραφεί και σε κείμενο). Ωστόσο από την πλευρά της Αιγύπτου δεν είχαν μπει οι τελικές υπογραφές (σύμφωνα με πληροφορίες δεν υπήρχε υπογραφή από τον υπουργό Δικαιοσύνης) και ήρθε η απόφαση του δικαστηρίου με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μια σειρά από ερωτήματα για την επόμενη ημέρα.
Τις τελευταίες ημέρες είναι σε εξέλιξη ένα διπλωματικό σπριντ και την Παρασκευή υπήρξε επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Αιγύπτιο πρόεδρο. Όπως έγινε γνωστό οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι η λύση βρίσκεται στην ήδη καταγεγραμμένη κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, καθώς και σε όσα είχαν συμφωνηθεί κατ΄ιδίαν και ανακοινωθεί δημοσίως κατά την επίσκεψη του Προέδρου της Αιγύπτου στην Αθήνα στις 7 Μαΐου.
Τώρα μένει να φανεί ποια στάση θα υιοθετήσει η αιγυπτιακή κυβέρνηση και αν θα προχωρήσει τελικά στην υπογραφή της συγκεκριμένης συμφωνίας που εκκρεμεί εδώ και μήνες ή αν θα επιδιώξει να αξιοποιήσει την απόφαση του δικαστηρίου για να υπάρξουν τροποποιήσεις στο συγκεκριμένο κείμενο (π.χ. σε θέματα που σχετίζονται με την ιδιοκτησία). Στην ελληνική πλευρά αναγνωρίζουν πως έχει δημιουργηθεί ένα σύνθετο σκηνικό, ωστόσο υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία πως θα βρεθεί τελικά λύση στο συγκεκριμένο θέμα.
Oι σχέσεις των δύο χωρών
Οι δύο πλευρές συνδέονται με στρατηγική σχέση και πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το πρώτο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας. Υπενθυμίζεται πως έχει υπογραφεί συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ, ενώ οι δύο χώρες έχουν κοινή οπτική σε μια σειρά θεμάτων. Παράλληλα είναι και το θέμα του μεταναστευτικού, για το οποίο υπάρχει συνεργασία ανάμεσα σε Βρυξέλλες και Κάιρο (καθώς η Αίγυπτος φιλοξενεί μεγάλο αριθμό μεταναστών).
Επομένως κρίσιμο είναι να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα (δηλαδή να υλοποιηθεί η συμφωνία που είχε επιτευχθεί για τη Μονή Σινά πριν την απόφαση του δικαστηρίου) και να προχωρήσει η συνεργασία σε μια σειρά θεμάτων, με βάση τον προγραμματισμό. Άλλωστε σε μια περίοδο που υπάρχουν πολλαπλές γεωπολιτικές προκλήσεις τόσο η Αθήνα όσο και το Κάιρο δεν θέλουν να διαρραγούν οι γέφυρες επικοινωνίας.
Να σημειωθεί εδώ πως στην κυβέρνηση παρακολουθούν με προσοχή τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως το πώς κινείται η Αγκυρα που επιχειρεί να ενισχύσει τη θέση της . Στο μεταξύ σύμφωνα με πληροφορίες η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λυβύης προχωρά στη σύσταση τεχνικής επιτροπής για τη μελέτη του παράνομου «τουρκολιβυκού μνημονίου» για την οριοθέτηση ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Με την Αθήνα να παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις στην ευρύτερη «γειτονιά».
Κατερίνα Κοκκαλιάρη