Μυρτώ Μπούτση
Σχετικά με τον Μάκη Βορίδη, το υπόμνημα περιλάμβανε αναλυτικό χρονικό των ενεργειών που του είχαν προταθεί από τον Γρ. Βάρρα
Γιατί το Μαξίμου κάλυψε πλήρως τον πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκη Βορίδη, ενώ γνώριζε και μάλιστα με λεπτομέρειες ποιες ήταν οι ευθύνες του στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ;
Το Documento αποκαλύπτει ότι με δική του πρωτοβουλία το δεξί χέρι του πρωθυπουργού, ο Γιώργος Μυλωνάκης, ζήτησε και έλαβε αναλυτικό υπόμνημα για τα κακώς κείμενα του οργανισμού, 43 σελίδων, που εξέθετε με στοιχεία τις ευθύνες του Μ. Βορίδη καθώς και τις παθογένειες και τα λάθη του ίδιου του οργανισμού. Αποκάλυπτε επίσης και τον ένοχο ρόλο της εταιρείας Neuropublic, του «αχόρταγου» τεχνικού συμβούλου του ΟΠΕΚΕΠΕ (όπως τον χαρακτηρίζει το επίμαχο υπόμνημα), του οποίου ο οργανισμός είχε τελικά γίνει «ο υπηρέτης»!
Ο άνθρωπος που απέστειλε το υπόμνημα, σημαίνον στέλεχος του ΟΠΕΚΕΠΕ με βαθιά γνώση των τεκταινόμενων στον οργανισμό, εξηγούσε συγκεκριμένα με ποιον τρόπο ο Μ. Βορίδης έθαψε τη δυνατότητα να σταματήσουν εδώ και τώρα (δηλαδή από το 2020) η λεγόμενη «τεχνική λύση» και οι συνεπακόλουθες παρανομίες όλων των επόμενων χρόνων που χτίστηκαν επάνω σε αυτήν. Μεταξύ άλλων το υπόμνημα περιλαμβάνει τον πίνακα με τα ποσά των επιδοτήσεων προς τους νέους αγρότες που έδωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ το 2020 –το λεγόμενο εθνικό απόθεμα, που ήταν και η βασική επιδότηση που χρησιμοποιούσαν όλοι οι παραβάτες– όπου φαίνεται ότι αυτά… πενταπλασιάστηκαν επί Βορίδη!
Και το ερώτημα που εύλογα ανακύπτει, με δεδομένη τη στάση που τήρησε η κυβέρνηση, όπως και την κάλυψη που έδωσε στον Μ. Βορίδη και όχι μόνο, είναι γιατί ο κ. Μυλωνάκης ζήτησε το υπόμνημα αυτό;
Μήπως τελικά το μόνο που ήθελε ήταν να μελετήσει η παρέα του Μαξίμου τις μεθόδους των κομπιναδόρων, να μάθει όλες τις διαστάσεις του σκανδάλου και κυρίως σε ό,τι αφορά τις υπουργικές συμμετοχές και τις ευθύνες, ώστε να είναι σε θέση η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη όχι να μοιράσει παραδειγματικές «τιμωρίες», αλλά να προετοιμάσει την… υπερασπιστική της γραμμή κι εντέλει το «κουκούλωμα»;
Αυτό καταδεικνύει η στάση της κυβέρνησης όταν ξέσπασε το σκάνδαλο. Αρχικά κινήθηκε στη λογική τού «δεν γνώριζα» του πρωθυπουργού (δεν είχε άραγε ενημερωθεί για το συγκεκριμένο υπόμνημα;) και εν συνεχεία προχώρησε σε απόπειρα διάχυσης ευθυνών επιχειρώντας να φορτώσει την έναρξη της ανομίας στην περίοδο ΣΥΡΙΖΑ.
Μάλιστα, όταν ήρθε η ώρα της συζήτησης στη Βουλή επί των προτάσεων για σύσταση εξεταστικής, ο κ. Βορίδης όχι μόνο εμφανίστηκε άμοιρος ευθυνών, αλλά παρουσίασε το «Συμφωνώ» που υπέγραψε για να διαιωνιστεί η στρέβλωση των κατανομών μέσω της «τεχνικής λύσης» σαν μονόδρομο και σαν μια υπογραφή άνευ σημασίας. Με βάση όμως όσα αποκάλυπτε το εν λόγω υπόμνημα, τελικά ο κ. Βορίδης είχε και άλλη επιλογή. Απλώς επέλεξε να τη θάψει και αξίωσε την παραίτηση του τότε προέδρου του οργανισμού Γρηγόρη Βάρρα, ο οποίος την είχε εισηγηθεί.
Τα είχαν όλα «στο πιάτο»
Το υπόμνημα εκθέτει αναλυτικά όλες εκείνες τις συνθήκες που «έχτισαν» τις στρεβλώσεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ και πώς η εταιρεία Neuropublic, σε συνεργασία με την ελεγχόμενη από αυτήν και την Τράπεζα Πειραιώς ΓΑΙΑ Επιχειρείν, απέκτησε πλήρη έλεγχο του ΟΠΕΚΕΠΕ, προχωρώντας μάλιστα σε «εκβιασμούς» προς τους αγρότες.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τον Βορίδη, το υπόμνημα περιλάμβανε αναλυτικό χρονικό των ενεργειών που του είχαν προταθεί από τον Γρ. Βάρρα, που «δεν έτυχαν αποδοχής από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και οδήγησαν στον σημερινό καταλογισμό (σ.σ.: τα πρόστιμα της Κομισιόν) και πάλι ύστερα από πέντε χαμένα χρόνια». Με άλλα λόγια, ο γράφων του υπομνήματος ενημέρωσε το Μαξίμου ότι τα νέα πρόστιμα που αναμένονται από την Κομισιόν λόγω ΟΠΕΚΕΠΕ (και ενώ ήδη έχει επιβληθεί στην Ελλάδα σχεδόν μισό δισεκατομμύριο), θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με τις σωστές ενέργειες του Μ. Βορίδη.
«Στις 13.2.2020 και στις 20.4.2020» αποκαλύπτει «με Αποφάσεις των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων επιστράφηκε στην Ελληνική Δημοκρατία το ποσό των 466 εκατ. ευρώ από καταλογισμούς για τα έτη 2009-2013, για το θέμα του ορισμού των βοσκοτόπων στην χώρα μας». Πρόκειται για την αποζημίωση που επιδικάστηκε στην Ελλάδα το 2020 για τον στρεβλό ορισμό που είχε κάνει το 2014 η ΕΕ για τον βοσκότοπο, αποκλείοντας τους μεσογειακούς βοσκοτόπους, που είχε ως αποτέλεσμα να εξαιρεθούν εκατομμύρια επιδοτούμενες εκτάσεις στη χώρα.
Για το θέμα έχει ήδη γράψει το Documento, αναδεικνύοντας πώς η δικαστική ευρωδικαίωση δεν «αξιοποιήθηκε» τότε από τη χώρα μας. Το εν λόγω υπόμνημα αποκάλυπτε στο Μαξίμου ότι ο Γρ. Βάρρας, με επιστολή του προς τον Μάκη Βορίδη στις 8/09/2020, του είχε ζητήσει να κάνει όλες τις ενέργειες ώστε να αδράξει την ευκαιρία.
Τότε ο κ. Βάρρας είχε συστήσει ομάδα υπαλλήλων του ΟΠΕΚΕΠΕ που δημιούργησαν μεθοδολογία, το αποτέλεσμα της οποίας ήταν να προκύψουν, όπως αναφέρει το υπόμνημα που έλαβε ο κ. Μυλωνάκης, «επιπλέον 9,64 εκατ. στρέμματα των επιλέξιμων εκτάσεων βοσκοτόπων». «Οι εκτάσεις αυτές ήταν σημαντικό να περιληφθούν στα αναθεωρημένα στοιχεία για το ΣΣΚΑΠ (σ.σ.: Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής) 2021-2027, ώστε να υπάρξει αξιοποίησή τους από τους κτηνοτρόφους».
Μετά τις δύο αποφάσεις των ευρωδικαστηρίων, σημειώνει, «ο αγροτοκτηνοτροφικός χώρος αναθάρρησε καθότι εκτίμησε ότι αφού κερδήθηκαν 466 εκατ. ευρώ, αυτά θα γυρνούσαν στους δικαιούχους των επιδοτήσεων. Ομως η πλάνη μεγάλη… Η πραγματικότητα (ήταν) διαφορετική».
Τα επιπλέον στρέμματα
«Με τα επιπλέον βοσκοτόπια που θα εντάσσονταν στο γεωυπόβαθρο (σ.σ. του ΟΠΕΚΕΠΕ) και την κατάργηση έως τα τότε της τεχνικής λύσης θα καταργούσε (σ.σ.: ο κ. Βορίδης) αυτόματα καταστάσεις που, αν και προσπάθησα να δω αν και πόσο και σε ποιό μέγεθος ήταν σύννομα, δεν μπόρεσα να απαντήσω» τονίζεται στο υπόμνημα.
«Τι έκανε τότε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βορίδης; Απλά ζήτησε την παραίτηση του τότε προέδρου Γρηγόρη Βάρρα γιατί… ξεκάρφωνε ανομίες ή άλλα που πιθανά του εισηγήθηκε ο τότε αντιπρόεδρος Μελάς Δημήτρης και επιλογή του (σ.σ. του Βορίδη) για τη θέση, βλέποντας επιπλέον κοντά στα 10 εκατ. στρέμματα που θα μπορούσαν να κάνουν… με εθνικό απόθεμα, εξυπηρετήσεις κ.λπ. κ.λπ. και δημιουργία ικανών και άτυπων φίλων για ό,τι προέκυπτε στο μέλλον».
Το ενημερωτικό περιλαμβάνει διάγραμμα, που δείχνει ότι με την εναρμόνιση που είχε προτείνει τότε ο κ. Βάρρας η Ελλάδα θα κέρδιζε επιπλέον 9.639.498,1 επιδοτούμενα στρέμματα. Τα στρέμματα αυτά θα ήταν μη δασικοί βοσκότοποι και θα μπορούσαν να αποδοθούν με ορθολογικό τρόπο σε όλη τη χώρα, αντί να συνεχίσει η πρακτική της κατανομής «πλασματικού» εθνικού αποθέματος μέσω της «τεχνικής λύσης». Το υπόμνημα προς Μυλωνάκη τονίζει ξεκάθαρα ότι «με τη μεθοδολογία (Βάρρα) θα υπήρχε απεξάρτηση από αυτή την αδιαφανή διαδικασία». Ειδικά για το 2020, εφόσον γινόταν η εναρμόνιση αυτή, μόνο στην περιοχή της Κρήτης (από όπου προερχόταν μεγάλο μέρος των διεκδικήσεων για επιδοτήσεις) θα εξασφαλίζονταν συνολικά 268.910 στρέμματα.
Οπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, οι εκτάσεις αυτές ήταν υπεραρκετές για καλυφθούν τα αιτήματα των κτηνοτρόφων. Ειδικά στην Κρήτη οι αιτήσεις των κτηνοτρόφων εκείνο το έτος ήταν για επιδοτήσεις για 237.830 στρέμματα. Δηλαδή, με τη λύση που πρότεινε ο τότε διευθυντής του ΟΠΕΚΕΠΕ, τα αιτήματα θα υπερκαλύπτονταν και δεν θα χρειαζόταν να υπογραφεί τεχνική λύση.
Εκτίναξη δικαιωμάτων
Από το επίμαχο υπόμνημα αποδεικνύεται και ένα συγκλονιστικό ακόμη στοιχείο:
Ότι υπερδιπλασιάστηκαν –επί υπουργίας Βορίδη– τα ποσά των επιδοτήσεων για το εθνικό απόθεμα (την επιδότηση προς τους νέους αγροτοκτηνοτρόφους). Αυτό φαίνεται καθαρά από τους πίνακες που παρατίθενται. Σε όλη την Ελλάδα οι επιδοτήσεις για εθνικό απόθεμα από 18 εκατ. ευρώ για 26.694 δικαιούχους το 2018 έφτασαν τα 44,99 εκατ. για 24.648 δικαιούχους (δηλαδή λιγότερους από το 2018) το 2020.
Μάλιστα, υπολογίζεται ότι ο μέσος όρος εθνικού αποθέματος εκείνη τη χρονιά ήταν 5.500 ευρώ ανά αγρότη, ποσό τριπλάσιο από το μέσο δικαίωμα επιδότησης των αγροτών (1.695 ευρώ). Όμως όσα παραπάνω χρήματα δίνονταν στους νέους αγρότες… μαϊμού χάνονταν αναλογικά από τους υπόλοιπους.
Ενδεικτικά στην Κρήτη, ενώ το 2017 οι 4.736 δικαιούχοι της επιδότησης έλαβαν 6,7 εκατ. ευρώ, το 2019 οι 4.294 αιτούντες πήραν 13 εκατ. ευρώ και το 2020 συνολικά 8.776 κτηνοτρόφοι έλαβαν το πολλαπλάσιο ποσό των 28,79 εκατομμυρίων.
Τη συγκεκριμένη επιδότηση χρησιμοποιούσαν οι παρανομούντες για να διεκδικήσουν εκτάσεις, τάχα ως νέοι αγρότες. Αυτό γινόταν μέσω τριγωνικών σχημάτων, με τους ενοικιαστές κτηνοτρόφους των εκτάσεων να εμφανίζονται την επόμενη χρονιά ως ιδιοκτήτες για να πάρει άλλος το εθνικό απόθεμα (αφού μπορούσε να το λάβει κανείς μόνο άπαξ).
Γιατί λιγότεροι άνθρωποι πήραν πολλαπλάσιες επιδοτήσεις; Το πιθανότερο, γιατί βρισκόταν σε λειτουργία η απάτη. Οι πλασματικοί δικαιούχοι δηλαδή δήλωναν μεγαλύτερες εκτάσεις με συμβολικά ενοίκια και οι πραγματικοί δικαιούχοι έπαιρναν από τίποτε έως ψίχουλα.
Τελικά ο Γρ. Βάρρας παραιτήθηκε τον Νοέμβριο του 2020 και τις παραπάνω πληρωμές του εθνικού αποθέματος, με εφαρμογή ξανά της τεχνικής λύσης, για το 2020 υπέγραψε ο διάδοχός του Θεοφάνης Παπάς.
Οι δύο επιστολές Βάρρα
Το Documento δημοσιεύει την αυθεντική, με ημερομηνία πρωτοκόλλου και υπογραφή, επιστολή που έστειλε ο Γρ. Βάρρας, στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μ. Βορίδη στις 8 Σεπτεμβρίου 2020 για τα βοσκοτόπια και τις «διαδικασίες μετά τη δικαίωση της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο». Δηλαδή το επίμαχο σημείωμα στο οποίο γίνεται λόγος και για το υπόμνημα προς Μυλωνάκη, που αποδεικνύει ότι ο Βορίδης είχε ενημερωθεί για τη δυνατότητα που είχε στα χέρια του να ξεφορτωθεί την τεχνική λύση. Αλλά δεν το έπραξε.
Ο κ. Βάρρας είχε αναφερθεί στο ίδιο ζήτημα και σε μία ακόμη επιστολή του προς τον Βορίδη, στις 2 Σεπτεμβρίου 2020, με την οποία ενημέρωνε πως: «Στις 3.8.2020 έδωσα εντολή στις υπηρεσίες για την εναρμόνιση του χαρτογραφικού υποβάθρου του ΟΠΕΚΕΠΕ με βάση την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα βοσκοτόπια που δικαίωσε τις ελληνικές αρχές». Ζητούσε μάλιστα συνάντηση με τον υπουργό η οποία, κατά πληροφορίες, δεν έγινε ποτέ.
Η τεχνική λύση ξεκίνησε επί Σαμαρά – Βενιζέλου
Το υπόμνημα που είχε στην κατοχή του ο κ. Μυλωνάκης ξεκαθαρίζει κάτι ακόμη. Οτι η τεχνική λύση ξεκίνησε όχι επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στις 12 Δεκεμβρίου 2014, με απόφαση του «γαλάζιου» τότε υπουργού (κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου), Γιώργου Καρασμάνη, η οποία προέβλεπε πως θα θεσμοθετούνταν μόνο για ένα έτος, το 2014, προκειμένου να γίνουν οι πληρωμές. Κι αυτό γιατί το 2014 ήταν η χρονιά που η ΕΕ μείωσε τις επιδοτούμενες εκτάσεις στην Ελλάδα.
Το υπόμνημα εξηγούσε στο Μαξίμου ότι ισχύουν τα αντίθετα από εκείνα που βρέθηκε να υποστηρίζει αργότερα ο Μ. Βορίδης στην ομιλία του για τον ΟΠΕΚΕΠΕ στη Βουλή, ότι τάχα οι ενέργειές του προβλέπονταν από την τεχνική λύση:
Καθώς η απόφαση Καρασμάνη «δεν περιελάμβανε κατανομή-μεταφορά πλεοναζόντων βοσκοτόπων μεταξύ νησιών και ηπειρωτικής Ελλάδας, ούτε μεταξύ νησιών, αφορούσε κατανομή πλεοναζόντων βοσκοτόπων μεταξύ δήμων και περιφερειακών ενοτήτων με βάση τη λογική των μετακινούμενων κτηνοτρόφων». Δηλαδή σε καμία περίπτωση δεν προέβλεπε να παίρνουν αιγοπρόβατα από την Κρήτη το φέρι μποτ για την… Πελοπόννησο, όπως έγινε με την υπογραφή Βορίδη.
