Στο τραπέζι η ενέργεια, η ασφάλεια, το μεταναστευτικό και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή
Στην Αθήνα βρίσκεται από σήμερα (7/5) ο Πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, στο πλαίσιο επίσημης επίσκεψης, με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων και τη στρατηγική συνεργασία με την Ελλάδα. Η επίσκεψη αυτή σηματοδοτεί την πέμπτη κατά σειρά επίσκεψη του Αιγύπτιου ηγέτη στη χώρα, υπογραμμίζοντας τη σταθερή πρόθεση των δύο χωρών να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους σε σημαντικούς τομείς.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος έφτασε στην Αθήνα το πρωί της Τετάρτης και αμέσως μετά είχε συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι συναντήσεις επικεντρώθηκαν στην αναβάθμιση των διμερών σχέσεων και την ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας στους τομείς της ασφάλειας, της ενέργειας, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού.
Δηλώσεις των δύο ηγετών
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Προεδρικό Μέγαρο, ο κ. Τασούλας υπογράμμισε τη μακραίωνη φιλία και συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, αναφέροντας ότι οι δύο χώρες μοιράζονται κοινές αξίες, όπως η ειρήνη, η σταθερότητα και η προάσπιση του διεθνούς δικαίου. Τόνισε επίσης ότι οι σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονται σε εξαιρετική πορεία, με περιθώρια περαιτέρω ενίσχυσης, ιδίως στους τομείς της οικονομίας και της ασφάλειας.
Αναφερόμενος στην κατάσταση στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, ο κ. Τασούλας τόνισε την ανάγκη για συντονισμένες προσπάθειες για την επίτευξη της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, υπογραμμίζοντας το ρόλο της Αιγύπτου στην ευρύτερη περιφέρεια και την κοινή επιθυμία των δύο χωρών για την καταπολέμηση των προκλήσεων, όπως το μεταναστευτικό ζήτημα και η προώθηση της διαρκούς ειρήνης.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Αλ Σίσι εξέφρασε την εκτίμησή του για τη θερμή υποδοχή και επισήμανε ότι οι σχέσεις Αιγύπτου – Ελλάδας έχουν προχωρήσει σημαντικά, προσφέροντας μεγάλες προοπτικές για την ενίσχυση της συνεργασίας τους σε κρίσιμους τομείς. Σημείωσε ότι η Αίγυπτος παραμένει προσηλωμένη στη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, με έμφαση στις προσπάθειες για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και την επιστροφή των ομήρων, ενώ αναφέρθηκε και στην ανάγκη για διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη.
Συνεργασία σε κρίσιμους τομείς
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν απόψεις για τη συνεχιζόμενη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, με ιδιαίτερη αναφορά στις δυνατότητες συνεργασίας στην παραγωγή και εξαγωγή φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, τονίστηκε η σημασία της αμοιβαίας στήριξης σε διεθνείς οργανισμούς και η ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων στον τομέα της ασφάλειας, με σκοπό την ενίσχυση της σταθερότητας στην περιοχή.
Η επίσκεψη του Αιγύπτιου Προέδρου στη χώρα μας έρχεται σε μια περίοδο ιδιαίτερης γεωπολιτικής σημασίας για την περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, με την Ελλάδα και την Αίγυπτο να αποτελούν κρίσιμους εταίρους στην προώθηση της περιφερειακής ειρήνης και ανάπτυξης.
Η Τουρκία θέλει «καλές σχέσεις» με την Ελλάδα, χωρίς να παραιτηθεί από τις «κόκκινες γραμμές», λέει ο Φιντάν
«Επιδιώκουμε να δούμε το πώς μπορούν και οι δύο πλευρές να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους τηρώντας αυτές τις κόκκινες γραμμές»
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, στη συνάντησή του με βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος στα γραφεία του ΑΚΡ, τοποθετήθηκε για θέματα περιφερειακής και διεθνούς πολιτικής, κάνοντας ειδική αναφορά στην Ελλάδα, έπειτα και από το άτυπο δείπνο που είχε με τον Έλληνα ΥΠΕΞ, Γιώργο Γεραπετρίτη, την περασμένη Παρασκευή στην Κωνσταντινούπολη.
«Δεν τίθεται πότε λόγος να υποχωρήσουμε από τα συμφέροντά μας στην Ανατολική Μεσόγειο ή στο Αιγαίο. Θέλουμε να δημιουργήσουμε καλές σχέσεις με την Ελλάδα. Συζητάμε προς αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε έναν καλό διάλογο με τον νέο υπουργό Εξωτερικών. Και οι κόκκινες γραμμές τους και οι κόκκινες γραμμές μας είναι σαφείς. Επιδιώκουμε να δούμε το πώς μπορούν και οι δύο πλευρές να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους τηρώντας αυτές τις κόκκινες γραμμές», δήλωσε ο Χακάν Φιντάν, περιγράφοντας τη σημερινή κατάσταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων ως μια περίοδο «σταθερών διαφορών» χωρίς επίλυση, αλλά και χωρίς κρίσεις. Ο «καλός διάλογος», κατά την τουρκική ερμηνεία, συνίσταται στη διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας μέσα σε ένα πλαίσιο ελεγχόμενης έντασης, αλλά χωρίς την προσδοκία υποχωρήσεων από καμία πλευρά.
Επιρροή Ερντογάν στον Τραμπ;
Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας υποστήριξε στη συνέχεια πως πολλές χώρες της περιοχής ζητούν από την Άγκυρα να μεσολαβήσει στον Ντόναλντ Τραμπ μέσω του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η παρουσίαση του Ερντογάν ως «του μοναδικού μουσουλμάνου ηγέτη που ακούει ο Τραμπ» δημιουργεί την εικόνα ενός ηγετικού πόλου στον μουσουλμανικό κόσμο.
«Λαμβάνουμε πολλά αιτήματα από χώρες της περιοχής για να χρησιμοποιήσει ο πρόεδρός μας την επιρροή του στον Trump. Μας λένε: Είστε ο μοναδικός μουσουλμάνος ηγέτης που θα ακούσει ο Τραμπ. Από αυτή την άποψη, λένε να του μεταφέρετε τις απόψεις σας". Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε μια συνομιλία. Εμείς μεταφέραμε τις προσδοκίες μας για τη Συρία και εκείνοι μετέφεραν τις προσδοκίες τους ειδικά στο σημείο του τερματισμού του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας».
Η γεωπολιτική ως ήπια ισχύς χωρίς οικονομική εξάντληση
Ο Χακάν Φιντάν επισήμανε ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας επιδιώκει ενίσχυση επιρροής, χωρίς να επιβαρύνει το εσωτερικό της χώρας.
«Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε υπό την ηγεσία του προέδρου μας με την υποστήριξη των δυνάμεων ασφαλείας μας εδώ και χρόνια είναι να αυξήσουμε τη διεθνή μας αποτελεσματικότητα από τη μία πλευρά, αλλά καθώς το κάνουμε αυτό, θέλουμε να αποφύγουμε οποιαδήποτε αρνητική αντανάκλαση αυτού στον λαό μας. Δεν ασκούμε την εξωτερική μας πολιτική με μια αντίληψη που θέλει να αναθέτουμε όλους τους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους μας σε αυτή τη δουλειά και να φέρουμε τον λαό μας σε δύσκολη κατάσταση».
Η Γάζα ως πεδίο ειρηνευτικής πρωτοβουλίας
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ παρουσίασε τις δύο βασικές προτεραιότητες της Άγκυρας για τη Γάζα: ανθρωπιστική βοήθεια και κατάπαυση του πυρός.
«Πρώτη μας προτεραιότητα είναι το να φτάσει στη περιοχή η ανθρωπιστική βοήθεια. Ενώ η δεύτερη προτεραιότητα είναι να διασφαλίσουμε την κατάπαυση του πυρός. Καταβάλλουμε προσπάθειες για αυτά. Δεν τίθεται λόγος να ασκήσουμε πίεση στη Χαμάς για το θέμα αυτό. Ακριβώς το αντίθετο, καταβάλλουμε προσπάθειες για μια διαρκή ειρήνη. Θέλουμε να υπάρξει ειρήνη σε περιφερειακό επίπεδο. Ως εκ τούτου, θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με τις αραβικές χώρες στο πλαίσιο του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας και του Αραβικού Συνδέσμου. Αυτά που συμβαίνουν στη Γάζα είναι πολύ οδυνηρά, αλλά κανένας από αυτούς τους μάρτυρες δεν μαρτύρησε μάταια. Πολλές χώρες αναγνωρίζουν την Παλαιστίνη. Δεν είμαστε χωρίς ελπίδες σε αυτό το θέμα».
Η Συρία ως εν δυνάμει εταίρος της Ευρώπης
Με αφορμή την επίσκεψη Αλ Σάραα στη Γαλλία, το πρώτο ταξίδι του στην Ευρώπη, ο Φιντάν χαρακτήρισε «φυσική» τη σύσφιξη σχέσεων της Συρίας με ευρωπαϊκές χώρες, λόγω της ανάγκης άρσης των κυρώσεων.
«Η συριακή κυβέρνηση εργάζεται για να διασφαλίσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στη χώρα της και να καταστήσει τη Συρία μια χώρα που δεν έχει προβλήματα στην περιοχή της. Ταυτόχρονα, προσπαθεί να ξεπεράσει τα προβλήματα στη χώρα της. Από την άποψη αυτή, είναι πολύ σημαντικό να εξασφαλίσει την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας. Για παράδειγμα, πρέπει να αρθούν οι κυρώσεις. Από την άποψη αυτή, είναι φυσικό να δημιουργήσει στενή σχέση με τις ευρωπαϊκές χώρες. Ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη το πόσο σημαντικό είναι να αρθούν οι κυρώσεις, είναι φυσιολογικό να προσπαθεί να έχει καλές σχέσεις με τις υπόλοιπες χώρες».
Εκλογές στην Ευρώπη και δυτικά μέτρα δύο ταχυτήτων
Ο Φιντάν κατηγόρησε τέλος τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για σιωπή και ανοχή στις παρεμβάσεις σε εκλογικές διαδικασίες, υπονοώντας ότι υποστηρίζουν επιλεκτικά τη δημοκρατία, προκαλώντας έτσι δυσαρέσκεια και υποψίες για δυτικά «διπλά μέτρα».
«Βλέπουμε ότι ορισμένες χώρες στην Ευρώπη σιωπούν στα όσα συμβαίνουν στις εκλογικές διαδικασίες. Το γεγονός ότι υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά σε αυτό το θέμα δημιουργεί ενόχληση και σε αυτές τις χώρες».
Μαρία Ζαχαράκη