Ο αγώνας της μνήμης ενάντια στην λήθη, περνά και μέσα από τις γραμμές των κινηματογραφιστών
Το Πολυτεχνείο αποτέλεσε το σημείο μηδέν για την σύγχρονη ελληνική ιστορία, ενώ καθόρισε σε πολύ μεγάλο βαθμό την συλλογική πολιτική και κοινωνική συνείδηη της κοινωνίας. Η εξέγερση ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου με την κατάληψη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, από φοιτητές και σπουδαστές, ενώ ακολούθησε η κλιμάκωση που μετατράπηκε σε γενικευμένη εξέγερση στην οποία συμμετείχαν μετέπειτα πολίτες.
Πριν το χρονικό της εξέγερσης στις 17 Νοέμβρη, χιλιάδες κόσμου είχε βασανιστεί, εξοριστεί στα ξερονήσια, με την χούντα των Συνταγματαρχών ως δάκτυλος των ΗΠΑ να τα σαρώνει όλα στο πέρασμά της.
Η χούντα έχει μπει στα σκοτεινά κατάστοιχα της ιστορίας, ενώ η εξέγερση του Πολυτεχνείου βάφτηκε με αίμα μετά την είσοδο άρματος μάχης στον χώρο του Πολυτεχνείου και την επαναφορά σε ισχύ του σχετικού στρατιωτικού νόμου που απαγόρευε τις συγκεντρώσεις και την κυκλοφορία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Η τέχνη είναι εδώ για να αναπαριστά και να παραδίδει στην κοινωνία ακόμα και τις πιο σκοτεινές στιγμές της ιστορίας. Ντοκιμαντέρ που αφορούν την εξέγερση του Πολυτεχνείου, αποτελούν ορόσημα για να αναδείξουν πως η λάμψη της εξέγερσης είναι παντοτινή.
52 Νοέμβρηδες μετά, υπάρχουν 4 ντοκιμαντέρ που μπορείτε να δείτε για τις αθέατες πλευρές τις εξέγερσης, το πως οδηγήθηκε η Ελληνική κοινωνία στην αντίσταση απέναντι στην Χούντα, αλλά και για την νεολαία της εποχής.
«Το Χρονικό της Δικτατορίας 1967-1974» (Ντοκιμαντέρ του Παντελή Βούλγαρη 1974)
Το 37λεπτο ντοκιμαντέρ του Παντελή Βούλγαρη «Το Χρονικό της Δικτατορίας 1967-1974», έχει υλικό από την κηδεία του Γεωργίου Παπανδρέιου και του Γιώργου Σεφέρη, ως και τις δίκες του Αλέκου Παναγούλη και άλλων αγωνιστών.
Η καταγραφή έγινε με κάμερα Super8. Το υλικό έφτασε στο Παρίσι, όπου ο Κώστας Γαβράς το είδε μαζί με τον ντοκιμαντερίστα Κρις Μαρκέρ. Βοήθησαν τον Βούλγαρη στέλνοντας του μια κάμερα 16mm και φιλμ. Έτσι συνέχισε την κινηματογράφηση. Στο ντοκιμαντέρ έχει καταγραφεί η κηδεία του Πέτρουλα, οι φυλακές της Ακροναυπλίας, η πορεία ειρήνης, αλλά και τα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
«Τα κορίτσια της Βροχής» (Αλίντα Δημητρίου 2011)
Ένα ντοκιμαντέρ για τις γυναίκες που οργανώθηκαν και αντιστάθηκαν απέναντι στη Χούντα των Συνταγματαρχών. «Τα Κορίτσια της Βροχής» είναι ακριβώς αυτό: μαρτυρίες των γυναικών που στη διάρκεια της δικτατορίας συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν και που σήμερα ζουν για ν’ αφηγηθούν την ιστορία τους.
Η τρυφερότητα του ντοκιμαντέρ, με τις γυναίκες που μοιράζονται το βίωμα του πόνου και της βίας, είναι μοναδική. Μια εποχή που σημάδεψε μια ολόκληρη γενιά, γίνεται ένας αφηγηματικός καμβάς από τα κορίτσια της Χούντας από τις ηρωίδες της εποχή τους, που δεν λύγισαν μπροστά το τέρας.
«Μαρτυρίες» (Ντοκιμαντέρ του Νίκου Καβουκίδη 1975)
Μια εξαιρετική καταγραφή των γεγονότων από την εξέγερση του Πολυτεχνείου μέχρι και τον πρώτο χρόνο της Μεταπολίτευσης από τον σπουδαίο κινηματογραφιστή Νίκο Καβουκίδη.
Με άξονα τον εορτασμό της πρώτης επετείου του Πολυτεχνείου, που συμπίπτει με τους πρώτους μήνες της μεταπολίτευσης, ο σκηνοθέτης κάνει μια αναφορά στα κυριότερα πολιτικά γεγονότα που σημάδεψαν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, προ και μετά της δικτατορίας, και που δίνουν, κατά της γνώμη του, την εικόνα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής στη χώρα μας.
Παρουσιάζει την πρώτη δημόσια εμφάνιση των θωρακισμένων της Χωροφυλακής, στις 7 Φεβρουαρίου του 1975 και πλάνα από τις συγκρούσεις ΜΑΤ με διαδηλωτές στις 23 Ιουλίου του ίδιου έτους.
«Ημέρες Πολυτεχνείου με τον φακό των Ελλήνων και ξένων οπερατέρ» (Δημήτρης Παπαναγιώτου 1978)
Στο συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ, έλληνες και ξένοι κινηματογραφιστές και συνεργάτες ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων περιγράφουν σκηνές από την εξέγερση, ενώ μας παραδίδουν και το βίωμά τους ως αυτόπτες μάρτεις.
Μιλάνε επίσης και για την διαδικασία της κινηματογράφισης εν μέσω γενικευμένης έντασης, αλλά και για την δυσκολία που αντιμετώπισαν προκειμένου να διοχετέυσουν το υλικό τους στο εξωτερικό. Αποκαλύπτουν επίσης την βία και τις συλλήψεις με τις οποίες ήρθαν αντιμέτωποι ως δημοσιογράφοι από την Χούντα.
