Μια πρώτη δικαίωση στον αγώνα των συγγενών των νεκρών, του κινήματος αλληλεγγύης και των ΜΜΕ που δεν επέτρεψαν τη συγκάλυψη του εγκλήματος της Πύλου ● Ποιες ευθύνες καταλογίζονται στους καλούμενους σε απολογία
Βαριές κακουργηματικές κατηγορίες για το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου αντιμετωπίζουν ο πρώην αρχηγός του Λιμενικού, Γιώργος Αλεξανδράκης, και άλλοι 16 αξιωματικοί του Λιμενικού που καλούνται από την Εισαγγελία του Ναυτοδικείου Πειραιά να απολογηθούν ενώπιον των ανακριτικών αρχών.
Η σημαντική δικαστική εξέλιξη λίγο πριν συμπληρωθούν δύο χρόνια από το τραγικό ναυάγιο που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 650 πρόσφυγες δικαιώνει τους δεκάδες μηνυτές-επιζώντες του ναυαγίου, τις οργανώσεις που τους εκπροσωπούν, το μαχητικό κίνημα αλληλεγγύης που πλαισίωσε από την πρώτη στιγμή τους επιζώντες και τους συγγενείς των νεκρών, όπως δικαιώνει και όσους επέμεναν να ζητούν τη λογοδοσία των ελληνικών αρχών για το ναυάγιο. Η απόφαση αποτελεί επίσης δικαίωση για τα μέσα ενημέρωσης, ελληνικά και διεθνή, που αποκάλυψαν την ολιγωρία του Λιμενικού επί 15 ώρες να κάνει επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, που ανέδειξαν τις δεκάδες μαρτυρίες ότι η ανατροπή του σκάφους οφείλεται σε παράνομη απόπειρα ρυμούλκησης, όπως και τα τεράστια κενά στη συλλογή αποδεικτικών μέσων.
Πρόσφατη έρευνα της «Εφ.Συν.» και του omniatv αποκάλυπταν πώς το κέντρο επιχειρήσεων του Λιμενικού καθοδηγούσε τους πρόσφυγες να δηλώσουν πως πηγαίνουν προς την Ιταλία, ενώ απέκρυψε κρίσιμες συνομιλίες στον θάλαμο επιχειρήσεων. Δύο έρευνες ανεξάρτητων αρχών, στην Ελλάδα του Συνηγόρου του Πολίτη και στην Ευρώπη του Γραφείου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Frontex, εντόπιζαν βαρύτατες ευθύνες ανώτατων αξιωματικών του Λιμενικού και επισήμαιναν κενά και άρνηση συνεργασίας στην προσπάθεια διερεύνησης, άρνηση που κατατείνει σε συγκάλυψη. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Λιμενικό αρνήθηκε να διατάξει πειθαρχική έρευνα, ενώ η κυβέρνηση δεν δίστασε να επιτεθεί με σφοδρότητα στον Συνήγορο του Πολίτη και να υπερασπιστεί άνευ ετέρου το Λιμενικό σε μια επίδειξη πυγμής με αποδέκτη και τη Δικαιοσύνη.
Η πολυαναμενόμενη απόφαση της Εισαγγελίας του Ναυτοδικείου του Πειραιά αποτελεί κόλαφο για κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές που επιχείρησαν να προκαταβάλουν και να υποδείξουν τις ενέργειες των δικαστικών αρχών. Βάζει σαφή όρια στην απόπειρα κυβερνητικής συγκάλυψης, ορθώνει ανάχωμα υπεράσπισης της Δικαιοσύνης και αναδεικνύει τα αδιάσειστα στοιχεία που υπάρχουν για την υπόθεση, όπως και τη βαριά σκιά που ρίχνουν οι χειρισμοί των Αρχών στο κράτος δικαίου στην Ελλάδα.
Η απόφαση με ημερομηνία 16 Μαΐου βγήκε σχεδόν έναν μήνα πριν από τη δεύτερη τραγική επέτειο του ναυαγίου που συνέβη τη νύχτα 13 προς 14 Ιουνίου 2023. Από τους περισσότερους από 650 νεκρούς έχουν περισυλλεγεί οι σοροί 82 θυμάτων, ενώ εκατοντάδες άλλοι παραμένουν αγνοούμενοι. Από τους 104 επιζώντες αρκετές δεκάδες έχουν υποβάλει μήνυση κατ’ αγνώστων στο Ναυτοδικείο του Πειραιά, εκπροσωπούμενοι από τις οργανώσεις Δίκτυο για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών, Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Πρωτοβουλία Δικηγόρων και Νομικών για το Ναυάγιο της Πύλου και Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο.
Οι κατηγορούμενοι
Μεταξύ των 17 κατηγορούμενων Λιμενικών, βρίσκονται, εκτός του πρώην αρχηγού, ο πλωτάρχης Μιλτιάδης Ζουριδάκης, κυβερνήτης του μοιραίου περιπολικού 920 που βρέθηκε κοντά στο σκάφος των προσφύγων χωρίς να διατάξει έρευνα και διάσωση, παρά μόνο μετά την ανατροπή και βύθιση του σκάφους των προσφύγων. Κατηγορούμενοι είναι επίσης τα μέλη του πληρώματος του περιπολικού 920, μέλη των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών (ΚΕΑ) που βρίσκονταν πάνω στο σκάφος αντί για διασώστες, ενώ επίσης έλειπαν από το σκάφος επαρκή μέσα διάσωσης, ένδειξη ότι εξ αρχής σκοπός του Λιμενικού δεν ήταν η διάσωση. Κατηγορούμενοι είναι επίσης ανώτατα στελέχη της δύναμης του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ).
Συγκεκριμένα ο πλωτάρχης του περιπολικού 920 κατηγορείται για πρόκληση ναυαγίου που είχε αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 82 ανθρώπων (277.1.β και δ ΠΚ) για επικίνδυνη διατάραξη της συγκοινωνίας πλοίων με εξίσου επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις που είχαν αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 82 ανθρώπων (291. 1. ββ και δδ ΠΚ) και για παράλειψη προσφοράς βοήθειας από κυβερνήτη πλοίου (122 ΣΠΚ).
Το πλήρωμα του περιπολικού του Λιμενικού κατηγορείται για συνδρομή σε πρόκληση ναυαγίου με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 82 ανθρώπων, συνδρομή σε επικίνδυνη διατάραξη της συγκοινωνίας πλοίων με εξίσου επικίνδυνες πράξεις που είχαν αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 82 ανθρώπων, όπως και για έκθεση σε κίνδυνο ανθρώπων για τους οποίους υπήρχε νομική υποχρέωση διάσωσης, παρ’ όλα αυτά τους άφησαν αβοήθητους με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 82 ανθρώπων. Με την τελευταία κατηγορία κατηγορούνται επίσης ο τότε αρχηγός του Λιμενικού, Γιώργος Αλεξανδράκης, ο επόπτης του ΕΚΣΕΔ και άλλοι δύο αξιωματικοί του ΕΚΣΕΔ που ήταν σε επιφυλακή το μοιραίο βράδυ.
Με χωριστή διάταξη η Εισαγγελία του Ναυτοδικείου Πειραιά απαλλάσσει τον σημερινό αρχηγό του Λιμενικού, Τρύφωνα Κοντιζά, και άλλους τρεις ανώτατους αξιωματικούς που εμπλέκονταν στη διαχείριση του μοιραίου περιστατικού, καθώς έκρινε ότι δεν είχαν αρμοδιότητα το κρίσιμο χρονικό διάστημα για τη λειτουργία και τη δράση του ΕΚΣΕΔ. Ωστόσο η παρουσία και εμπλοκή τους στο περιστατικό, όπως και στον θάλαμο επιχειρήσεων, απασχόλησε και την έρευνα του Συνηγόρου του Πολίτη, ο οποίος είχε εντοπίσει ενδείξεις για βαρύτατες ευθύνες τους. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι οι επιζώντες μηνυτές έχουν δικαίωμα να προσφύγουν ενώπιον του Εισαγγελέα του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου εναντίον της απαλλακτικής διάταξης.
ΚΕΕΡΦΑ: «Είμαστε μόνο στην αρχή»
Η ΚΕΕΡΦΑ σχολίασε ως εξής την εισαγγελική απόφαση, για την οποία ενημέρωσε πρώτος χθες ο δικηγόρος των επιζώντων, Δημήτρης Ζώτος, μιλώντας στο συνέδριο της ΠΟΕΔΗΝ:
«Τον δρόμο για να εμποδιστεί η συγκάλυψη του εγκλήματος άνοιξε η επίμονη δράση του κινήματος αλληλεγγύης στους επιζώντες της Πύλου. Από τη δίκη της Καλαμάτας με την αθώωση των εννέα Αιγύπτιων επιζώντων που επιχείρησε η κυβέρνηση να τους φορτώσει τις ευθύνες του ναυαγίου μέχρι τις συναυλίες αλληλεγγύης και τις διαδηλώσεις στο Ναυτοδικείο του Πειραιά, καθώς και η κοινή δράση με τους συγγενείς των Τεμπών στις 22 Μάρτη, αλλά και η στήριξη από τα συνδικάτα και τους φοιτητικούς συλλόγους. Θα συνεχίσουμε μέχρι να φτάσουν όλοι οι υπεύθυνοι στο Ναυτοδικείο, χωρίς καμία εξαίρεση και απαλλαγή, και να πάνε στη φυλακή μαζί με τους υπουργούς της κυβέρνησης. Είναι μια μεγάλη μάχη και είμαστε μόνο στην αρχή. Παλεύουμε αταλάντευτα για δικαιοσύνη, στο πλευρό των επιζώντων και των οικογενειών τους στο Πακιστάν, τη Συρία, την Αίγυπτο και την Παλαιστίνη».