Ιθάκη: Η ρύθμιση χρέους, η γραβάτα και η απουσία του Τσακαλώτου..... Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Τι αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας στο βιβλίο για την εκδήλωση του 2018 στο Ζάππειο και τον τότε υπουργό Οικονομικών.

 

Η συμφωνία για την ρύθμιση του χρέους το 2018 περιγράφεται από τον Αλέξη Τσίπρα στο βιβλίο του Ιθάκη (εκδόσεις Gutenberg) ως μια στιγμή γιορτής μετά από μία παρατατεταμένη περίοδο σκληρών διαπραγματεύσεων με τους δανειστές.

 

Επρόκειτο για την διετία 2016-2018 που χαρακτηρίστηκε από τις περίφημες «αξιολογήσεις» των θεσμών που έπρεπε να «κλείνουν» ανά 6μηνο.

 

Η ρύθμιση του χρέους ήταν ίσως η βασική επιδίωξη της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα εκείνη την περίοδο. Τελικά υπήρξε συμφωνία που επικυρώθηκε στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου του 2018.

 

Όπως αναφέρεται στο βιβλίο τα βασικά σημεία της συμφωνίας (που βρίσκεται σε ισχύ έως και σήμερα αφού λήγει το 2030) ήταν τα εξής:

 

1. Παράταση κατά 10 έτη της περιόδου χάριτος και των ωριμάνσεων των δανείων του δεύτερου προγράμματος, που είχε λάβει η Ελλάδα από τον EFSF, και αναβολή της έναρξης αποπληρωμής κεφαλαίου έως το 2033 για ένα σημαντικό μέρος του χρέους.

 

2. Επιστροφή των κερδών που είχαν αποκομίσει οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες από τα ελληνικά ομόλογα. Τα κέρδη αυτά, ύψους έως 4,8 δισ. ευρώ μέχρι το 2022, θα καταβάλλονταν σε εξαμηνιαίες δόσεις, υπό τον όρο τήρησης των μεταμνημονιακών δεσμεύσεων.

 

3. Ο ESM ενέκρινε την εκταμίευση της τελευταίας δόσης του προγράμματος, ύψους 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 5,5 δισ. χρησιμοποιήθηκαν για την εξυπηρέτηση του χρέους και τα υπόλοιπα 9,5 δισ. προστέθηκαν στο ταμειακό απόθεμα. Συνολικά, το αποθεματικό ρευστότητας της Ελλάδας, το λεγόμενο «μαξιλάρι», έφτασε τα 24,1 δισ. ευρώ, επαρκές για την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών για τουλάχιστον δύο έτη μετά την έξοδο από το πρόγραμμα.

 

Στην συνέχεια ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει την εκδήλωση που έγινε στο Ζάππειο στην οποία και για πρώτη φορά σε δημόσια εμφάνιση του φόρεσε γραβάτα. Αιτία προηγούμενη δήλωση του στα ΜΜΕ σχετικά με το ότι θα έκανε κάτι τέτοιο εφόσον ρυθμίζονταν το ελληνικό χρέος. Εκεί εκφράζει την απορία του για την απουσία του Ευκλείδη Τσακαλώτου παρότι ο υπουργός Οικονομικών συμμετείχε ενεργά σε όλες τις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην συμφωνία.

 

Όπως αναφέρει στο βιβλίο:

 

«Επιτέλους, είχαμε λόγο να γιορτάσουμε. Ύστερα από μια μακρά και επίπονη διαδρομή, γεμάτη δύσκολες αποφάσεις, συγκρούσεις και αμφισβήτηση, είχε φτάσει η στιγμή να μιλήσουμε για δικαίωση. Στις 22 Ιουνίου 2018, μία μέρα μετά την ιστορική συμφωνία του Eurogroup για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, οργανώσαμε μια πανηγυρική εκδήλωση στο αίθριο του Ζαππείου. Ήταν μια βραδιά με έντονο συναισθηματικό φορτίο, αφιερωμένη όχι μόνο στην πολιτική σημασία του επιτεύγματος, αλλά και στον συμβολισμό της εξόδου από μια μακρά περίοδο επιτροπείας και λιτότητας. Ήμασταν όλοι εκεί, με εξαίρεση τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Άβυσσος η ψυχή των ανθρώπων. Ωστόσο, δεν ήταν η ώρα να χαλάσουμε τις καρδιές μας για πράγματα μικρά».

 

Συνεχίζει γράφοντας:

 

«Στην εκδήλωση αυτή, εμφανίστηκα φορώντας γραβάτα, πρώτη φορά από την αρχή της πρωθυπουργικής μου θητείας. Ήταν μια υπόσχεση που είχα δώσει χρόνια πριν, σχεδόν σαν προσωπικό στοίχημα· ότι θα φορέσω γραβάτα μόνον όταν η Ελλάδα πετύχει μια ουσιαστική ρύθμιση για το χρέος της. Και τώρα, με τη συμφωνία του Eurogroup, ο όρος είχε πλέον εκπληρωθεί. Ξεκίνησα την ομιλία μου με ελαφρύ αυτοσαρκασμό, αναφερόμενος στην ασυνήθιστη, για μένα, εμφάνισή μου: «Όπως βλέπετε, τα στοιχήματα είναι για να υλοποιούνται, όταν κερδίζονται. Έχω μια δυσκολία, είναι αλήθεια, αλλά θα το συνηθίσω».

 

Το γέλιο των παρισταμένων ήταν αυθόρμητο και μέσα του έκρυβε ανακούφιση, υπερηφάνεια, αλλά και μια αίσθηση αποδέσμευσης από το βάρος των προηγούμενων ετών. Η γραβάτα δεν ήταν απλώς ένα αξεσουάρ, ήταν σύμβολο μιας μετάβασης. Από την περίοδο της αντίστασης και της αμφισβήτησης περνούσαμε στην φάση της ευθύνης και της ανοικοδόμησης.».

 

Ενθυμούμενος την ομιλία που έκανε ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνει:

 

«Σε εκείνη την ομιλία μου, έκανα, επίσης, ονομαστική μνεία στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, παρά την απουσία του, στον Γιώργο Χουλιαράκη και κυρίως στα επιτελεία τους. Στα νέα αυτά παιδιά, χωρίς τη μεγάλη εμπειρία, που εργάστηκαν όμως σκληρά, ακούραστα, με γνώση, μεθοδικότητα και σχέδιο, για να αποκατασταθεί η οικονομική σταθερότητα και η αξιοπιστία της χώρας. Άξιζαν τον σεβασμό και την αναγνώριση όλων μας».

 

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ, Συνεργάτης του Ημεροδρόμος