Δεν εννοώ τη δημοκρατία ως πολίτευμα αλλά τη δημοκρατία εντός του σχολείου, τη δυνατότητα της σχολικής κοινότητας, των μαθητών και των εκπαιδευτικών να εντοπίζουν έγκαιρα και να προλαβαίνουν την επιθετική συμπεριφορά. Στις πρόσφατες, γεμάτες στόμφο δηλώσεις του πρωθυπουργού και του υπουργού Παιδείας για τα μέτρα καταπολέμησης της σχολικής βίας, ούτε μία φορά δεν αναφέρθηκε η λέξη «δημοκρατία», μια λέξη που στις μέρες μας φαίνεται να την αντικαθιστούν οι κάθε λογής πλατφόρμες - ηλεκτρονική αξιολόγηση, ψηφιακός συνδικαλισμός κ.ά.

Οταν ένα σχολείο δεν μπορεί να προστατεύσει τα παιδιά του από κάθε μορφής βία, κάτι δεν πάει καλά με το ίδιο το σχολείο, όχι με τα παιδιά. Οταν η σχολική βία γίνεται μορφή έκφρασης ή τρόπος εκτόνωσης της οργής ή δήλωσης της ταυτότητας, θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί σήμερα το σχολείο δεν προσφέρει στους μαθητές/-τριες άλλους, δημιουργικούς τρόπους έκφρασης. Η ίδια η κυβέρνηση που μείωσε έως και κατάργησε τα καλλιτεχνικά μαθήματα από τα σχολεία έχει συμβάλει στη γιγάντωση της σχολικής βίας. Δεν είναι εύκολο να σηκώσεις χέρι στο παιδί που ανεβάζετε μαζί μια θεατρική παράσταση ή παίζετε μουσική και τραγουδάτε μαζί στην ίδια σχολική μπάντα.

Οι μαθητικές εκλογές, ο θεσμός του 15μελούς, οι συνελεύσεις είχαν κάποτε φέρει ή μπορούσαν να έχουν φέρει έναν άνεμο δημοκρατίας στα σχολεία. Αν οι μαθητές είχαν διαπαιδαγωγηθεί να λύνουν μόνοι τους, ενδεχομένως και με τη βοήθεια εκπαιδευτικών ή και ειδικών επιστημόνων, τα του οίκου τους, ίσως το μπούλινγκ να μην είχε πάρει τις σημερινές του άγριες διαστάσεις. Πώς όμως να φυσήξει στα σχολεία ένας άνεμος δημοκρατίας όταν σχεδόν σε όλα τα άλλα πεδία της κοινωνίας βασιλεύουν ο αυταρχισμός, ο φόβος, ο ανταγωνισμός; Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί, όπως λένε, αλλά και κανένα σχολείο δεν είναι νησί.

Οπως υπάρχει γραμμή καταγγελίας στην Εφορία για τους φοροφυγάδες, έτσι θα υπάρχουν γραμμές και πλατφόρμες καταγγελίας για ό,τι μας πληγώνει και μας αδικεί. «Μίλα, μίλα, μίλα», παροτρύνει η κυβέρνηση τα παιδιά-θύματα της σχολικής βίας. Μίλα χωρίς να με κοιτάς στα μάτια, δεν είναι απαραίτητο. Η ψηφιοποίηση της δημόσιας σφαίρας δεν ισοδυναμεί με διεύρυνση αλλά με συρρίκνωσή της. Και από το παραδοσιακό «τα παράπονά σου στον δήμαρχο», περνάμε στο «τα παράπονά σου στην πλατφόρμα» ή «σε ποια πλατφόρμα να πω τον πόνο μου;».

Μαριάννα Τζιαντζή